Beschermd monument

Kanunnikenhuis

Beschermd monument van tot heden

ID
3849
URI
https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/3849

Besluiten

Woningen
definitieve beschermingsbesluiten: 23-05-2002  ID: 3865

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.

Beschrijving

Het kanunnikenhuis is beschermd als monument.



Waarden

Het pand is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:

historische waarde

Dit pand is één van de twaalf kanunnikenhuizen die werden opgericht langs de beide zijden van de Maastrichterstraat, in de onmiddellijke omgeving van de kapittelkerk, buiten het eigenlijke monasterium. Het negende kanunnikenhuis was het tweede van de reeks huizen ten zuiden van de Maastrichterstraat, op percelen die rechtstreeks grensden aan het noorderkerkhof van de collegiale. De oude zuidergrens van het terrein werd oorspronkelijk gemarkeerd door de 12de-eeuwse omwalling van het monasterium. De middeleeuwse woning werd aangeduid als domus nove ad puteum. De put bevond zich aan het begin van de Kloosterstraat, werd vervangen door een pomp en in de 19de eeuwen uiteindelijk verwijderd. De eerste bewoner en mogelijk ook bouwheer van het primitieve domus nove was kanunnik Alemannus. Het pand werd vrijwel ononderbroken bewoond door kanunniken, fungeerde in de l5de eeuw als dekenij, brandde gedeeltelijk af in 1677, werd gerestaureerd door kanunnik Charles Coenen na 1691 en volledig herbouwd door kanunnik Lambert-Jaques-Charles-Barthélémi Magnée. Vanaf de Luikse Revolutie fungeerde het huis als ontvangstwoning van de stad. In de jaren 1790 fungeerde het als residentie van de patriottische generaal-majoor Donckier de Donceel en zijn adjudanten, in het begin van de 19de eeuw logeerde de koning van Zweden er een tijdje. Nadat plannen om het huis om te vormen tot stadhuis verwaterden, kwam het in handen van particulieren, die het progressief uitbreidden en verbouwden. Het huis werd intern opgedeeld en aan de zijde Kloosterstraat in een nieuwe straatwand opgenomen. De oude binnenkoer werd quasi volledig gedicht.

historische waarde

in casu architectuurhistorische waarde: Ruim herenhuis van acht traveeën en tweeënhalve bouwlaag onder een zadeldak, met een laat 18de- tot vroeg 19de-eeuwse, classicistische ordonnantie, waarbinnen niettemin nog duidelijke sporen van een (veel) oudere kern bewaard bleven, onder de vorm van breukstenen kelderwanden met mergelstenen nissen, evenals een ingekapseld bakstenen parement met fries op zolderniveau. Het gebouw is extern geüniformiseerd door middel van bakstenen lijstgevels met rechthoekige muuropeningen en kalkstenen details. De linkse topgevel, aan straatzijde, werd in de late 19de eeuw omgezet in lijstgevel; façade en zijgevel werden daarop gecementeerd. Intern is vooral het gelijkvloers vermeldenswaardig. Hier bleef de oostelijke partij quasi intact; de westelijke werd sterk aangetast ten gevolge van de 19de-eeuwse gedeeltelijke commercialisering van het pand. Het authentieke deel wordt gevormd door een suite van vier sterk symmetrisch gestructureerde ruimten met een originele (neo)klassieke afwerking: een vestibule met tentvormige stuczoldering en drie salons met houten vloeren, enkele en dubbele paneeldeuren, houten lambriseringen, stucdecoratie en spiegels op de wanden en zolderingen, imposante marmeren schoorstenen.


Aanduiding van

Is de bescherming van

Kanunnikenhuis

Maastrichterstraat 17 (Tongeren)
Ruim herenhuis van acht traveeën en twee en een halve bouwlaag onder zadeldak met laat-classicistische ordonnantie; mogelijk oudere kern.


Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.