beschermd cultuurhistorisch landschap

Kasteel van Heks en omgeving

beschermd cultuurhistorisch landschap van 31-05-1948 tot heden

ID: 3861
URI: https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/3861

Besluiten

Kasteel van Heks en omgeving
definitieve beschermingsbesluiten: 31-05-1948 ID: 215

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.

Provincie
Limburg: Gemeente
Heers, Tongeren-Borgloon: Deelgemeente
Heks: Straat
Hekslaan, Hoogstraat, Lod.Lavkistraat, Meerstraat: Locatie
Hekslaan, Hoogstraat, Lod.Lavkistraat, Meerstraat (Heers): Nauwkeurigheid zone
Tot op 15m: Oppervlakte zone
649 298m²: Beschermingsdossiers
4.03/73022/102.1 DL000092 OL000422

Typologie: afsluitingshagen, berceaus, bijgebouwen, boomgaarden, boswachterswoningen, Chinese tuinen, dreven, fruitmuren, gedenktekens, groentekelders, grotten, hekken, hekpijlers, hoeven, ijskelders, individuele bomen, landhuizen, moestuinen, omheiningsmuren, opgaande bomen, parkbossen, parken, parterretuinen, postkantoren, rozentuinen, terrastuinen, tuin- en parkbeplantingen, tuinbruggen, tuinen, tuinpaviljoenen, vijvers, waterputten
Datering: eerste kwart 19de eeuw, interbellum, tweede helft 18de eeuw, vierde kwart 19de eeuw, voor WO I

Fayn, Etienne (Ontwerper)

Fuchs, Louis (Ontwerper)

Janlet, Jules (Ontwerper)

Wirtz, Jacques (Ontwerper)

Project beschermingsdatabank 2013-2016 (beschermingen: van 01-01-2013 tot 30-06-2016)

Beschrijving

De bescherming als landschap betreft het kasteel van Heks en omgeving met park, hoven en bossen.
Het kasteel zelf is ook beschermd als monument.

Het kasteeldomein werd later ook beschermd als monument bij ministerieel besluit van 13 juli 2005.

Waarden

Voormeld kasteel en zijn omgeving (park, hoven en bossen) zijn beschermd als landschap omwille van het algemeen belang gevormd door de:

esthetische waarde

Aanduiding van

Is de bescherming van

Kasteeldomein van Hex

Hekslaan 1 (Heers)
Meer dan 100 ha groot landgoed voor een deel in terrasvorm aangelegd op de flank van een helling die het dorp domineert.

Is de omvattende bescherming van

Hekslaan (Heers)
Het kasteel wordt toegeschreven aan de Luikse architect Etienne Fayn en dateert van circa 1775. Het werd als jachtverblijf gebouwd voor prinsbisschop François-Charles de Velbrück.

Is de gedeeltelijke bescherming van

Haspengouw van Borgloon tot Vechmaal

Gutschoven, Heers, Heks, Horpmaal, Vechmaal (Heers), Bommershoven, Borgloon, Broekom, Groot-Loon, Lauw, Piringen, Widooie (Tongeren-Borgloon)
Het is een overwegend open en sterk glooiend landschap, voornamelijk bestaande uit zeer vruchtbare akkers. De bewoning is geconcentreerd in dorpen die vooral gelegen zijn in de valleien. Deze valleien zijn vochtiger en bestaan uit hooi- en graslanden en houtkanten en vormen meer gesloten linten tussen de uitgestrekte open plateaugebieden. Op de heuveltoppen ontbreekt plaatselijk de vruchtbare leemlaag of is deze te dun voor landbouw en liggen beperkte boscomplexen. Het gebied vormt een uitzonderlijk landschap waarbij de erfgoedelementen samen een uitgestrekt cultuurlandschap vormen met vele historische kasteeldorpen en domeingoederen, alternerend met een schitterend semi-ruraal kader van hoeves, akkers, weilanden, hoogstamboomgaarden en bossen waarbij de verschillende elementen bovendien onderling verbonden zijn door oude wegtracés (waaronder de Romeinse weg).

Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2025: Kasteel van Heks en omgeving [online], https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/3861 (geraadpleegd op 5 december 2025).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.