De bescherming als dorpsgezicht betreft de onmiddellijke omgeving van de hoeven Rachierhof en Denonville, bestaande uit de omliggende boomgaard, weiland en akkers met sporen van oude veldwegen.

De omgeving van de hoeven Rachier en Denonville is gesitueerd in het gehucht Mollendaal aan de rand van het Mollendaalbos, een uitloper van het Meerdalwoud.

Het landelijke gehucht Mollendaal op de zuidgrens van Bierbeek is uitgebouwd aan de rand van het Mollendaalbos, de oostelijke uitloper van het Meerdaalwoud, ter hoogte van het brongebied van de gelijknamige beek die de gemeente van zuid naar noord doorkruist. Mollendaal maakt deel uit van het grootschalige, open landbouwgebied met intensief bewerkte, zachtglooiende akkers dat zich verder uitstrekt richting Opvelp tot over de taalgrens.

Aan de basis van de ontwikkeling van dit bescheiden gehucht lag het Rachierhof, voor het eerst vermeld in 1401 en tot met de Franse Revolutie eigendom van de cisterciënzerinnenabdij Valduc, gelegen in het aangrenzende Hamme-Mille. De naam van het Rachierhof is afgeleid van het Oudfranse "rachier", wat ontwortelen, uittrekken, rooien betekent. Dat het Rachierhof werd gewonnen op het bos blijkt duidelijk uit de figuratieve pre-kadastrale kaart van Bierbeek uit 1605 waarop de hoeve summier wordt voorgesteld als drie in los verband gegroepeerde gebouwen die een enclave vormen middenin het Mollendaalbos. Door opeenvolgende ontginningen ontstond de huidige situatie: een vrijstaande hoeve in een open akkerlandschap met op de achtergrond het Mollendaalbos. Het Rachierhof, omgeven door weiland, akkers en relicten van een hoogstamboomgaard, is ingeplant aan de oostrand van het Mollendaalbos, langs een deels gekasseide holle weg die vanouds Bierbeek met Hamme-Mille verbond. Vlak ernaast en gescheiden door de Sint-Joris-Weertstraat bevindt zich een semi-gesloten vierkantshoeve, vermoedelijk eind 19de-eeuwse en samengesteld uit bakstenen volumes met pannen zadeldaken gegroepeerd rond een tweeledig erf, verwijzend naar de opdeling in twee eigendommen. De figuratieve pre-kadastrale kaart van Bierbeek van circa 1760 toont reeds bebouwing op deze plek in de vorm van een lemen vakwerkhoeve met L-vormige plattegrond.

Meer zuidwaarts, bezijden de Oude Geldenaaksebaan, bevindt zich een bescheiden, neogotisch geïnspireerde wegkapel, opgedragen aan de Heilige Bernardus. De voorgevel van deze bakstenen kapel met rechthoekige plattegrond en driezijdige koorsluiting is niet naar de weg maar naar de gehuchtkern georiënteerd waarmee ze eertijds rechtstreeks was verbonden door een veldweg.

Verderop richting Bevekom, ter hoogte van de Zwartehoek-straat, bevindt zich de 19de-eeuwse hoeve Denonville die volledig is opgenomen in de gehuchtbebouwing. Dit houdt ongetwijfeld verband met haar relatief recente ontstaan.

Het dorpsgezicht sluit aan de westzijde naadloos aan bij het beschermde landschap Heverleebos en Meerdaalwoud. Op de grens van bos- en landbouwgebied bevindt zich de boswachterswoning "Brise tout".

De afbakening van het dorpsgezicht omvat de onmiddellijke omgeving van beide als monument beschermde hoeven voor zover deze omgeving een direct ruimtelijke en visuele impact heeft op de perceptie en herkenbaarheid van deze markante vierkantshoeven. Anderzijds werd in zekere mate rekening gehouden en dit voor zover informatie beschikbaar met de begrenzing van het historische areaal.

Bibliografie