Beschrijving
De bescherming als monument betreft de voormalige parochiekerk Sint-Lambertus, later Sint-Antonius Abtkerk met kerkhofmuur en hekkens.
Waarden
De Sint-Antonius-abtkerk met inbegrip van kerkhofmuur met hekkens is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:
historische waarde
In oorsprong wellicht een castrale kapel en voormalige afhankelijkheid van de abdij van Maagdendal te Oplinter, die er vanaf 1223 tot met de Franse Revolutie het patronaats- en tiendenrecht bezat dateert de huidige kerk van 1770-1772 toen ze volledig werd heropgetrokken, vermoedelijk op de funderingen van de oude romaanse kerk.
Architectuurhistorisch vormt de Sint-Antonius-abt een goed bewaard voorbeeld van een homogeen classicistische, bak- en kalkstenen plattelandskerk bestaande uit een vier traveeën diep, driebeukig schip, een ingebouwde westtoren en een driezijdig afgesloten, rechthoekig koor met aansluitende sacristie.
De typologische gaafheid van het geheel wordt nog onderstreept door de dominante ligging op een hoogte, te midden van een volledig ommuurd kerkhof dat nog steeds als begraafplaats functioneert.
artistieke waarde
Verzorgd, homogeen wit geschilderd Louis XV-interieur, gearticuleerd door rondbogen op vierkante pijlers die een geprofileerde kroonlijst dragen waarboven een vlakke zoldering op een uitvergrote kooflijst. Een eveneens overwegend uit dezelfde periode daterend meubilair wordt aangevuld met een collectie waardevolle houtsculpturen uit de 16de-18de eeuw.
De parochiekerk Sint-Antonius Abt noemde voorheen de Sint-Lambertuskerk. Het betreft de classicistische parochiekerk van Opvelp met inbegrip van kerkhofmuur en hekkens uit de 18de eeuw, en werd waarschijnlijk gebouwd op de funderingen van de oude romaanse kerk.