De zeer oude winterlinde (Tilia cordata) op een kruispunt van wegen en de naastliggende Onze-Lieve-Vrouwkapel te Bever, zijn beschermd als monument.

Een zeer oude winterlinde (Tilia cordata), ook kleinbladige linde genoemd, bevindt zich langs de Kamstraat op een kruispunt van wegen in de deelgemeente Bever en staat naast de witgekalkte Onze-Lieve-Vrouwekapel. De 11 meter hoge winterlinde heeft een stamomtrek van 3,86 meter (gemeten op 1,50 meter hoogte). De grootste diameter van de kroon bedraagt 11 meter.

Deze boom is een beeldbepalend object in de ruime omgeving en vertoont een representatieve groeivorm voor de soort. Bij de heraanleg van de Kamstraat werd de boom samen met de Onze-Lieve-Vrouwekapel op een kleine dries geplaatst. Omwille van de stamomtrek wordt aan deze linde een vermoedelijke leeftijd van 200 jaar (of meer) toegekend. Bijgevolg is de kans groot dat het om autochtoon genetisch materiaal van winterlinde gaat. Het betreft een gekandelaarde linde, wat wijst op een beheervorm uit het verleden waarbij de gesteltakken regelmatig werden afgezet om hout te winnen. Deze boom vormt bovendien een historische eenheid met een religieus bouwkundig element. Oorspronkelijk was dit een kruisbeeld dat in de boom hing. Tijdens de eerste helft van de 18de eeuw verdween het kruisbeeld. De witgekalkte bakstenen Onze-Lieve-Vrouwekapel werd opgetrokken in 1724 ter vervanging van de in 1667 vernielde koorkapel van de Sint-Martinuskerk die tevens als grafkapel fungeerde. Deze kleine gehuchtkapel vormt een expliciete verwijzing naar de adellijke familie de Massiet, van 1620 tot 1734 de lokale dorpsheren. De bakstenen kern heeft een achthoekige vorm en wordt geaccentueerd door muurpilastertjes en afgedekt door een piramidedak met leien. Het rechthoekige voorgebouw (vermoedelijk eerste helft 19de eeuw), afgedekt met zadeldak bekroond met een klokkenruiter, wordt recenter gedateerd en heeft een steekboogdeur met mijtervormige latei. Het opschrift op de latei luidt als volgt: “MEREDE MISERICORDE JEZUS MARIA MOUDER DER BERMHERTIGHYD”.

Volgens ‘de criteria voor de bescherming als monument van het belangrijkste gekende houtig erfgoed in Vlaanderen’ wordt een cirkel met een straal van 25,5 meter rondom de winterlinde (5,5 meter kruinstraal plus standaard 20 meter) mee opgenomen in de bescherming.

Waarden