Verbindingsarm tussen Schelde en Oude Schelde
Beschermd stads- of dorpsgezicht, intrinsiek van 26-03-2007 tot heden
ID: 5505
URI: https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/5505
Locatie
| Provincie | Antwerpen |
|---|---|
| Gemeente | Bornem |
| Deelgemeente | Bornem |
| Straat | Sas |
| Locatie | Sas (Bornem) |
Administratieve gegevens
| Andere nummers |
|
|---|
Is de (gedeeltelijke) bescherming van
Verbindingsarm tussen Schelde en Oude Schelde
Sas (Bornem)
De oudst bewaarde mechanische sluis van België van 1589-1592, verbond de Oude Schelde met de Schelde en werd aangelegd om de Oude Schelde toegankelijk te maken voor de scheepvaart vanuit de Schelde.
Landschap van de Oude Schelde tussen Bornem en Weert
Bornem, Weert (Bornem)
De ankerplaats omvat een zo goed als ongeschonden, 13de-eeuws, grotendeels gesloten, Scheldelandschap dat doorkruist wordt door oude dijken en wegstructuren. Centraal loopt van noord naar zuid de Oude Schelde, met nog goed bewaarde mechanische sluis, als dominant structurerend element. Langs de zuidgrens van deze oude Scheldearm ligt het neogotische kasteel van Marnix van St.-Aldegonde met bijhorend gaaf, hoofdzakelijk bebost, domein met eendenkooi en gekenmerkt wordt door een rastervormig dreven- en afwateringspatroon. Ten noorden van de Oude Schelde is het landschap meer open en heeft men een afwisseling van weilanden en populieraanplanten, gekenmerkt door talrijke vijvers. Typisch in de ankerplaats is de verspreide kleinschalige bebouwing uit tweede helft 19de en begin 20ste eeuw.
Is de omvattende bescherming van
Boerenwoning
Sas 2, Bornem (Antwerpen)
Gerenoveerde en alleenstaande landelijke woning, van circa 1867.
Herberg Sashuis
Sas 1, Bornem (Antwerpen)
Sashuis, herberg en tot restaurant aangepast bijgebouw rechts, in kern naar verluidt opklimmend tot de 17de eeuw.
Hoogstamboomgaard
Rijksweg zn (Bornem)
Waar de Oude Schelde binnenkomt aan het Sas, ligt vlakbij de Rijksweg op de oever van de rivier een relict van een hoogstamboomgaard. De boomgaard telt vooral perelaars. Door de aanleg van een nieuwe oprit aan de Rijksweg ging een deel van de boomgaard verloren.
Italiaanse populier als bakenboom
Sas zn (Bornem)
Ter hoogte van het Sas op de Oude Schelde staat tegen de Scheldedijk een Italiaanse populier. Deze hoog opgaande boom markeert het sas en vervulde zo een bakenfunctie voor de schippers op de Schelde.
Sas van Bornem
Sas zonder nummer, Bornem (Antwerpen)
De in ons land oudst bewaarde mechanische sluis van 1589-1592, met drievoudige functie: het versluizen van schepen, de waterscheiding en de afwatering.
Beknopte karakterisering
| Typologie | bakenbomen, boerenwoningen, bomenrijen, boomgaarden, dijken, herbergen, opgaande bomen, schuren, sluis- en brugwachterswoningen, sluizen |
|---|---|
| Datering | derde kwart 19de eeuw, 17de eeuw, vierde kwart 16de eeuw |
| Soort | Malus domestica, Populus nigra 'Italica' (Italiaanse populier), Pyrus (perenboom) |
Beschrijving
De verbindingsarm tussen de Schelde en Oude Schelde met de aanpalende tuinen werd beschermd als dorpsgezicht bij ministerieel besluit van 18 november 1991. Deze bescherming werd gedeeltelijk gewijzigd bij ministerieel besluit van 26 maart 2007.
Waarden
De verbindingsarm tussen de Schelde en de Oude Schelde met de aanpalende tuinen is beschermd als dorpsgezicht omwille van het algemene belang gevormd door de:
