Opgericht in 1946 onder impuls van de plaatselijke weerstandsvereniging het Geheim leger, schuiloord Diest (of Schuiloord Jachttijger) als herinnering aan het verzet, de politieke gevangen, de weggevoerden en de slachtoffers tijdens de Tweede Wereldoorlog, is dit gedenkteken onlosmakelijk verbonden met de Diestse en nationale politieke geschiedenis, en bezit het aldus een belangrijke historische en documentaire waarde.

Weerstandsmonument, als gezamenlijk werk van architect Renaet Braem (1910-2001) en beeldhouwer Mark Macken (1913-1977) in 1945-1946 ontworpen als een strak architecturaal ensemble, voorzien van expressieve sculptuur, en gevormd door een breukstenen podium. Daarop staat een rijzige, ijzerzandstenen stèle met bas-reliëf en een liggende gedenksteen waartussen negen kleinere gedenkstenen staan, die zijn voorzien van de namen der verzetsstrijders en oorlogsslachtoffers. Het geheel is kwaliteitsvol uitgewerkt in een expressionistische stijl en vormt een symbool voor verzet en opoffering. Door zijn specifieke vormgeving en inplanting op de middenberm van het Weerstandsplein, één van de invalswegen naar het stadscentrum van Diest, heeft het monument bovendien een belangrijke beeldwaarde.