Inventaris
Beschermd cultuurhistorisch landschap

Vallei van de Wimp en de Grote Nete

Beschermd cultuurhistorisch landschap van tot heden

ID
5805
URI
https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/5805

Besluiten

Vallei van de Wimp en de Nete
definitieve beschermingsbesluiten: 29-08-2002  ID: 3911

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.
Provincie
Antwerpen
Gemeente
Heist-op-den-Berg, Herenthout
Deelgemeente
Herenthout
Straat
Binnenstraat, Herlaar, Itegemse Steenweg, Niemandshoek, Pauwelstraat
Locatie
Binnenstraat, Herlaar, Itegemse Steenweg, Niemandshoek, Pauwelstraat (Herenthout)
Nauwkeurigheid zone
Tot op 15m
Oppervlakte zone
4 000 961m²
Beschermingsdossiers
4.03/13012/102.1
DA002271
OA002970

Beschrijving

De bescherming als landschap omvat de vallei van de Wimp en de Grote Nete te Herenthout. De als monument beschermde watermolen van het domein Herlaar en de als dorpsgezicht beschermde omgeving ervan zijn niet opgenomen in de bescherming van dit landschap.



Waarden

De vallei van de Wimp en de Nete is beschermd als landschap omwille van het algemene belang gevormd door de:

wetenschappelijke waarde

Het microreliëf van het voorgesteld landschap, met overgangen van duinen en plaggenbodems naar valleibodems, wijst op een hoge geomorfologische waarde. Belangwekkend zijn de oude, gerijpte loofbosecosystemen met zuur eikenbos en beukenbos en hun kenmerkende flora, de mesotrofe elzenbroekbossen en de matig bemeste graslanden met verlandingsvegetaties en restanten van zuur laagveenmoeras.
Het voorgesteld landschap herbergt een aantal zeldzame tot bedreigde broedvogels, zoals bijvoorbeeld boomvalk, kerkuil, bosuil en roodborsttapuit. Talrijke zoogdieren en amfibieën vinden hun toevlucht in het geheel.

esthetische waarde

De esthetische waarde wordt bepaald door de grote gaafheid, herkenbaarheid en afwisseling in het landschap met enkele waterlopen, uitgestrekte bossen, weilanden, hooilanden, broekbossen, dreven, houtkanten, een kasteeldomein en oudere boerderijen. In de omgeving van ’t Schipken merken we nog duidelijk het hoogteverschil tussen de akkers en de hooilanden aan de Grote Nete.

historische waarde

Het voorgesteld landschap met de Grote Nete, de Wimp, de Maasloop en de Otterloop, restanten van de oude perceelstructuur, het wegenpatroon, de bossen, de dreven en de hooilanden en broekbossen refereert nog duidelijk naar de geschiedenis van het landschap vanaf de 18de eeuw, plaatselijk zelfs tot enkele eeuwen vroeger. Van historisch belang zijn het kasteel van Herlaar (grondvesten eind 13de eeuw, heropbouw in 1704) en het molenhuis (15de eeuw) met de watermolen en zijn spaarbekken.

Aanduiding van

Is de omvattende bescherming van

Herberg 't Schipke

Niemandshoek 12 (Herenthout)
Herberg, eertijds ook veerhuis, opklimmend tot het tweede kwart van de 19de eeuw; achterin gelegen aan de Nete die de grens met Itegem vormt.

Hoeve

Herlaar 14 (Herenthout)
Herhaaldelijk aangepaste hoeve, in kern minstens opklimmend tot de 18de eeuw. Enkel het volume en de lange ankers verwijzen nog naar de oudere kern.

Kasteel Herlaar

Herlaar 15-16 (Herenthout)
Voormalige residentie van de heer van Herenthout, gelegen in de vallei van de Wimp. Dubbel omgracht waterslot in traditionele bak- en zandsteenstijl met sterke neotraditionele aanpassingen.

Molenhuis met watermolen en molenaarswoning

Herlaar 17 (Herenthout)
Molenhuis met watermolen en molenaarswoning, gelegen op de Wimp, in de natuurrijke omgeving van kasteel Herlaar. Van oudsher deel uitmakend van het feodale complex van kasteel Herlaar.

Neotraditionele dienstgebouwen

Herlaar 15-16 (Herenthout)
19de-eeuwse dienstgebouwen, meer bepaald voormalige stallingen en koetshuis, heden verbouwd tot garages met appartementen erboven.

Is de gedeeltelijke bescherming van

Vallei van de Wimp en de Grote Nete te Herenthout

Itegem (Heist-op-den-Berg), Herenthout (Herenthout)
Dit gebied is gelegen in de Zuiderkempen op grondgebied van Herenthout en Itegem. Het betreft een afwisselend landschap met verschillende waterlopen met hun valleien, restanten van de oude perceelsstructuur en wegenpatroon, oude bossen, broekbossen, dreven en hooilanden die duidelijk de geschiedenis van dit gebied sinds de 18de eeuw weerspiegelen. De opvallende reliëfverschillen en de variatie in begroeiing doen een structuurrijk landschap ontstaan, waarin open en gesloten vegetaties elkaar afwisselen. De kasteeldreven die het landschap doorkruisen, zorgen, samen met de bomenrijen, voor filterwerking. Samen met het bouwkundige erfgoed, bestaande uit het dubbel omgrachte kasteel Herlaar, een goed bewaarde traditionele Kempense watermolen en de O.-L.-Vrouw-Hofkapel vormt dit een esthetisch aantrekkelijk landschap.

Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Vallei van de Wimp en de Grote Nete [online], https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/5805 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.