Beschermd monument

Hoofdsynagoge van de Israelisch Orthodoxe Gemeente Machsiké Hadass

Beschermd monument van 04-12-2003 tot heden

ID: 7403
URI: https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/7403

Besluiten

Art Nouveauwoningen en beeldbepalend geheel van de straat
definitieve beschermingsbesluiten: 04-12-2003 ID: 4123

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.

Provincie
Antwerpen: Gemeente
Antwerpen: Deelgemeente
Antwerpen: Straat
Oostenstraat: Locatie
Oostenstraat 42-43, 44 (Antwerpen): Nauwkeurigheid zone
Tot op 15m: Oppervlakte zone
1 047m²: Beschermingsdossiers
4.01/11002/1094.1 DA002375 OA003373

Typologie: synagogen
Datering: na WO II, voor WO I
Stijl: eclecticisme

Project beschermingsdatabank 2013-2016 (beschermingen: van 01-01-2013 tot 30-06-2016)

De Winter, Constant (Ontwerper)

Haan, Rie (Ontwerper)

Hofman, Jules (Ontwerper)

Naamlooze Bouwmaatschappij Vooruitzicht (Ontwerper)

Beschrijving

De bescherming omvat de hoofdsynagoge in eclectische stijl van de Israelisch Orthodoxe Gemeente Machsiké Hadass.

Waarden

Oostenstraat 42/44 is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:

historische waarde, sociaal-culturele waarde

Het is het enige religieuze gebouw dat in art nouveau ontwerpen werd. Bovendien vormt de synagoge een belangrijk centrum van de Joodse cultuur en het Joodse denken.

artistieke waarde

De gebouwen in de voorgestelde lijst zijn het werk van Alexis Van Mechelen, Emiel Thielens, Theodoor Vermeulen, Cols en Defever, Henri Verbuecken, G. Verbeke, Smet-Verhas, Albert Gondrexon, Joan Conink-Westenberg - Daniël Rosseels, Jacques De Weerdt, Jos Bascourt en Jules Hofman die in hun tijd tot de vooraanstaande Antwerpse architecten behoorden. In de periode van 1897 tot 1913 realiseerden ze te Antwerpen een aantal Art Nouveau gebouwen eerst in navolging van de Brusselse voorbeelden van Hankar en Horta, later volgens een eigen vormentaal waarbij het streven voorlag om de gevels als een totaalconcept te ontwerpen volgens de principes van de Art Nouveau. Deze gebouwen kwamen tot stand als opdrachten van de betere burgerij, in de stadsuitbreidingen die in de 19de eeuw begonnen waren. De voorgestelde lijst kan gezien worden als de reeks meest representatieve Art Nouveaugebouwen die, buiten de wijk Zurenborg, in deze periode door deze architecten in Antwerpen gebouwd zijn. Ze vormen een homogeen geheel dat een beeld geeft van de wijze waarop de Art Nouveau in het Antwerpse milieu geïnterpreteerd werd en evolueerde tot een eigen stijl.
Binnen de groep neemt de De Marbaixstraat een aparte plaats in. Ze werd geopend in 1910 door architect De Weerdt. Nagenoeg alle huizen werden door hem ontworpen tussen 1909 en 1912 waardoor een zeer grote samenhang ontstaan is. In alle gevels is een of ander Art Nouveau-element terug te vinden zoals dat door De Weerdt in zijn meer volkse vorm werd toegepast. Dit resulteerde in twee homogene straatwanden met lijstgevels in kleurige bak- en natuursteen in eclectische stijl waarin Art Nouveau elementen vermengd worden met neo-Vlaamserenaissance.

Aanduiding van

Is de bescherming van