Beschermd monument

Burgerhuizen Villa Hollando-Belge

Beschermd monument van tot heden

ID
7592
URI
https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/7592

Besluiten

Woningen, café Posthotel en schutterstoren
definitieve beschermingsbesluiten: 03-06-2005  ID: 4402

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.

Beschrijving

De bescherming omvat de burgerhuizen in art nouveau, in 1905 door Geo Henderick ontworpen als tweegezinswoning Villa Hollando-Belge. De burgerhuizen zijn gelegen aan de spoorweg en maken deel uit van een ensemble van burger- en herenhuizen die rond 1905-1906 werden opgetrokken in opdracht van gegoede burgers.



Waarden

De voorgedragen huizen zijn exemplarisch voor de stilistische evolutie in de burgerlijke privé-architectuur vanaf de tweede helft van de 19de eeuw tot en met de eerste helft van de 20ste eeuw binnen de kleinstedelijke context van Wetteren als regionaal handelscentrum. Het betreft kwalitatieve voorbeelden van heren- en burgerwoningen in neoclassicistische, neorenaissance, eclectische, art nouveau en modernistische architectuur gebouwd in opdracht van de gegoede burgerij en middenklasse. Ze werden veelal uitgevoerd door architecten en kunstenaars wiens vakmanschap het lokaal niveau overstijgt. De interieurs vertonen een gevarieerde aankleding in neoclassicistische, historiserende neostijl tot en met vernieuwende art nouveau en modernistische stijlen. De lokalisatie van de gebouwen aan belangrijke historische in- en uitvalswegen of in wijken, die pas in de loop van de 19de en 20ste eeuw ontwikkeld werden, is daarenboven uitermate illustratief voor de stedenbouwkundige evolutie in Wetteren. De schutterstoren die fungeert als baken in de stationsbuurt, waar tevens een zwaartepunt ligt van beschermenswaardige gebouwen van Wetteren, is ook om die reden aan de selectie gekoppeld. De te beschermen gebouwen bezitten aantoonbare intrinsieke kwaliteiten van historische, artistieke, volkskundige, industrieel-archeologische en/of sociaal-culturele waarde. Dit waardevol karakter dat hun behoud verantwoordt, wordt mede bepaald door hun ouderdom, authenticiteit, representativiteit, zeldzaamheid of gaafheid.

Voormalige zogenaamde Villa Hollando-Belge is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:

artistieke waarde, historische waarde, sociaal-culturele waarde

Het ensemble omvat een aansluitende huizenrij van burger- en herenhuizen, die in de periode 1905-1906 op onbebouwde percelen in opdracht van gegoede burgers werden gebouwd. Dit ensemble biedt een staalkaart van gangbare bouwstijlen uit het begin van de 20ste eeuw en is illustratief voor kwalitatieve neoclassicistische (nummers 1, 4), eclectische (nummers 5, 6-7) én art nouveau-architectuur (nummers 2-3).
De interne verdeling van deze woningen wisselt af tussen een traditioneel dubbel- en enkelhuisopstand aansluitend bij de 19de-eeuwse interieurindelingen. Dit geldt ook voor de interieuraankleding waarvoor veelal teruggegrepen werd naar de vroegere neostijlen. De grote uitzondering hierop is de art nouveauwoning Villa Hollando-Belge naar ontwerp van architect Geo Henderick, waar een modern exterieur met een vernieuwend interieur geconcipieerd werd.
De diversiteit aan architectuurstijlen, de verschillende bouwhoogtes en gevelbreedtes wekken daarenboven de illusie dat het bouwblok het resultaat is van een historisch groeiproces en niet van een slechts twee jaar durende bouwcampagne. Het verzorgd voorkomen en het kwalitatief materiaalgebruik veruitwendigen ook de financiële en de culturele draagkracht van de toenmalige opdrachtgevers. Het beeldbepalend karakter, de hoge authenticiteitswaarde en de totaliteit van dit ensemble in relatie tot de ligging in de buurt van het station maken deze huizenrij uitzonderlijk.
De beeldbepalende tweegezinswoning genaamd Villa Hollando-Belge van 1905 gebouwd in opdracht van sigarenfabrikant Pierre Maes, is een uitzonderlijk voorbeeld van een monumentale en kwalitatieve art nouveauwoning te Wetteren. Dit ontwerp onderscheidt zich van de aanpalende bebouwing aan de Jan Broeckaertlaan door de bouwhoogte, de vormgeving en het materiaalgebruik.
De tweegezinswoning behoort tot de vroegste professionele realisaties in art nouveaustijl (geometrische strekking) van de Gentse architect Geo Henderick, waarmee hij bekendheid verwierf en waardoor hij terecht bij de talentvolle tweede generatie art nouveau-architecten wordt gerekend.
De Villa Hollando-Belge biedt een staalkaart van de zeer persoonlijke stijl en vormentaal die Geo Henderick in zijn gevel ontwerpen toepaste, zoals schuin oplopende gevelvelden en pseudo-pilasters met gebogen topstukken die boven de kroonlijst uitschieten, sierankers, boogvormige lintelen, drieledige verdelingsmotieven in de ramen, gecombineerd met een kleurrijk gevelparement met geglazuurde tegels en tegeltableaus. De fraaie conisch uitgewerkte erkers ter hoogte van de bel-etage benadrukken nog eens extra de zwierigheid en dynamiek van dit gevelontwerp met spiegelbeeldschema.
De binnenafwerking, gerealiseerd in dezelfde art nouveaugeest, is illustratief voor Geo Hendericks visie over de architect als totaalkunstenaar waarbij de architect voor een totaalontwerp van exterieur en interieur moest kunnen instaan.
De artistieke waarde blijkt hoofdzakelijk uit het gaaf bewaard interieur in art nouveaustijl van woning nummer 2, dat illustratief is voor het grote vakmanschap van de ontwerper en de uitvoerders alsook voor de woonopvattingen van de gegoede klasse. Kwalitatieve art nouveau-elementen zoals een fraaie trap met gesculpteerde trappaal in de monumentale traphal, stucwerk met florale motieven of vrouwenhoofdjes, binnenschrijnwerk, cementtegel- en parketvloeren, natuurstenen en marmeren schouwmantels, een "cosy-corner" alsook de oorspronkelijke indeling bleven behouden en bepalen mee de authenticiteit van dit ontwerp.
Een aantal jongere verbouwingen en aanpassingen doet geen afbreuk aan de architecturale kwaliteit van dit gebouw.


Aanduiding van

Is de bescherming van

Burgerhuizen Villa Hollando-Belge

Jan Broeckaertlaan 2-3 (Wetteren)
Monumentale tweegezinswoning van 1905 naar ontwerp van architect Geo Henderick. Tweegezinswoning ingeplant op twee smalle en diepe percelen. Woningen als één geheel ontworpen met dezelfde in- en uitwendige opbouw volgens spiegelbeeldschema; inwendig opgevat als twee gescheiden huizen. Woningen van elk drie bouwlagen met een kelderverdieping en twee traveeën onder een kunstleien zadeldak.


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Burgerhuizen Villa Hollando-Belge [online], https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/7592 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.