Beschrijving
De bescherming als monument omvat de pastorie met inbegrip van de deels omhaagde en ommuurde pastorietuin.
Waarden
Pastorie van Sint-Engelbertusparochie of van Prosperdorp met inbegrip van de deels omhaagde en ommuurde pastorietuin en uitsluiting van het met X aangeduide jongere parochiezaaltje is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:
historische waarde
Historisch is de bouw van de pastorie van de Sint-Engelbertusparochie onlosmakelijk verbonden met de bouw van de Sint-Engelbertuskerk en de aanleg van Prosperdorp circa 1910. De aanleg van het kerkdorp met parochiekerk én pastorie is een belangrijk sluitstuk binnen de ontwikkeling en inpoldering van Prosperpolder, deels gelegen op het grondgebied van Beveren in het grensgebied België- Nederland. Deze inpoldering van Prosperpolder, aangevat in 1846 door de van Duitsland afkomstige invloedrijke hertogelijke familie van Arenberg was een verderzetting van de grootscheepse drooglegging en cultivering van slikken en schorren in het Land van Beveren begonnen in de 17de eeuw. De oprichting van vier grote landbouwuitbatingen, de exponentiële vestiging van katholieke landbouwersgezinnen en dijkwerkers in het afgelegen gehucht rond de eeuwwisseling deed de nood aan een eigen bidplaats en woonst voor een pastoor ontstaan. De katholieke hertog Engelbert II van Arenberg, grootgrondbezitter en eigenaar van Prosperpolder kwam tegemoet aan dit gebrek en ondersteunde de lokale overheid financieel en logistiek bij de oprichting van parochiekerk, pastorie en dorp.
historische waarde
in casu architectuurhistorische waarde:
De vrijstaande neogotisch getinte pastorie van Prosperpolder bezit architectuurhistorische waarde als typologisch en stilistisch representatieve pastorie uit het begin van de 20ste eeuw naar ontwerp van de vooraanstaande architect Jules Goethals (Aalst) die tevens voor de in 1907 opgerichte polderparochie de monumentale bijhorende Sint-Engelbertuskerk (1910-1911) ontwierp.
De pastorie bezit het aanzien van een vooraanstaande woning met grote architecturale allure in vergelijking met het kleinschalig karakter van de dorpshuizen in de kern van het gehucht, waarvan functie en betekenis binnen de dorpsgemeenschap architecturaal af te lezen valt. De structuur en constructiedelen van de voormalige pastoorswoning zoals ontworpen in 1908 door architect Goethals bleven integraal bewaard evenals de voor het begin van de 20ste eeuw kenmerkende binnenindeling en decoratieve afwerking (gestucte plafonds, vloeren, schrijnwerk, trap, schouwen...).
sociaal-culturele waarde
Door de beeldbepalende inplanting van de pastorie aan het plein naast de kerk is de pastorie van sociaal-cultureel belang voor de specifieke identiteit en herkenbaarheid van de kern van het dorp binnen het omringende polderlandschap. Het visualiseert de historische band kerk-pastorie en getuigt van het aanzien dat de kerkelijke overheid genoot in de kleine dorpsgemeenschap van Prosperdorp.
De ensemblewaarde wordt versterkt door de aanwezigheid van de parochiekerk alsook door de ligging van de bijhorende pastorietuin die deels begrensd is door de toegangsweg naar en paalt aan de achterliggende omhaagde begraafplaats van Prosperpolder. De pastorietuin is aan de straatzijde naast de voortuin afgesloten door een muur. Hierdoor bewaart de pastorietuin zijn oorspronkelijke beslotenheid eigen aan het historische pastorieconcept. Een specifieke tuinaanleg is niet bewaard, maar de site herbergt enkele oude vermeldenswaardige bomen die samengaan met de oprichtingsperiade van de pastoorswoning, zoals onder meer een wilde paardenkastanje, rode beuk, Amerikaanse eik en taxus.