Beschermd stads- of dorpsgezicht, intrinsiek

Grote Markt en omgeving

Beschermd stads- of dorpsgezicht, intrinsiek van tot heden

ID
7641
URI
https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/7641

Besluiten

Geografisch pakket Mechelen
definitieve beschermingsbesluiten: 02-05-1985  ID: 2046

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.

Beschrijving

De Grote Markt te Mechelen is met haar onmiddellijke omgeving beschermd als monument. De afbakening omvat de Sint-Romboutskathedraal en het postgebouw in het noordwesten (exclusief de gevels aan de noordzijde van de Scheerstraat), de huizen tussen de Frederik de Merodestraat en de Standonckstraat, de drie panden ten oosten van de Standonckstraat, het stadhuis met lakenhallen (exclusief de gevels van de huizen in de straten er rond, met name de Befferstraat, de Reuzenstraat en de Hallestraat). Aan de zuidzijde omvat de afbakening een aantal van de huizen ten oosten van de Bruul (tot ongeveer de zuidwesthoek van het stadhuiscomplex), de volledige zuidelijke huizenrij tussen de Bruul en de Schoenmarkt en het Schepenhuis op de Schoenmarkt. Verder zijn het volledige plein van de Grote Markt en de Schoenmarkt tot aan de zuidzijde van de kathedraal opgenomen in de bescherming evenals het standbeeld van Margaretha van Oostenrijk, verplaatst naar de Schoenmarkt, en het oorlogsmonument aan de noordzijde van de kathedraal deel van de bescherming.

Het beschermingsdossier motiveert de bescherming als volgt: De Rijksdienst voor Monumenten- en Landschapszorg stelt voor het gebied gelegen tussen de Sint-Romboutskerk en het stadhuis te Mechelen te beschermen als stadsgezicht omwille van de historische waarde als 14de-eeuws centrum waarrond de administratieve en economische bedrijvigheid van Mechelen zich ontwikkelde en omwille van de architecturale waarde als overzicht van de ontwikkeling van de architectuur van de gotiek tot in de moderne tijd.

  • Onroerend Erfgoed Antwerpen, DA000646, Mechelen: 44 monumenten en 2 stadsgezichten, beschermingsdossier (BRENDERS F., 1985).


Waarden

De Grote Markt is beschermd als stadsgezicht omwille van het algemeen belang gevormd door de:

historische waarde

-

historische waarde

in casu architecturale waarde


Aanduiding van

Is de bescherming van

Grote Markt en omgeving

Befferstraat, Bruul, Frederik de Merodestraat, Grote Markt, Nieuwwerk, Onder-den-Toren, Reuzenstraat, Scheerstraat, Schoenmarkt, Sint-Romboutskerkhof, Standonckstraat, Steenweg, Vleeshouwersstraat (Mechelen)
Het centrum van Mechelen wordt gevormd door de Grote Markt en de omliggende straten. Het betreft een plein met nagenoeg vierkante plattegrond. Ten westen bevindt zich de Sint-Romboutskerk.

Is de omvattende bescherming van

Afspanning De Schaal

Grote Markt 31 (Mechelen)
Afspanning in 1910 heropgebouwd in neobarokke stijl; diephuis met klokgevel van drie traveeën en drie bouwlagen onder een zadeldak.


Afspanning De Zwaan

Grote Markt 29 (Mechelen)
Voorheen belangrijke afspanning De Zwaan, als laatste houten gevel op de Grote Markt in 1818 gesloopt en heropgebouwd in hetzelfde jaar.


Apotheek De Kat

Grote Markt 13 (Mechelen)
Diephuis met verhoogde halsgevel, gebouwd in 1661. Oorspronkelijk uit bak- en zandsteen opgetrokken, begin 20ste eeuw grondig gerestaureerd.


Art-deco stadswoning

Grote Markt 30 (Mechelen)
Rijhuis van vier bouwlagen en één brede venstertravee onder schilddak, met gecementeerde lijstgevel in art-decostijl uit de twintiger jaren.


Art-decowinkelhuis

Grote Markt 37 (Mechelen)
Breedhuis van vier bouwlagen en drie traveeën onder een zadeldak, met gecementeerde voorgevel met art-deco-inslag.


Burgerhuis

Grote Markt 4 (Mechelen)
Diephuis met twee bouwlagen en drie traveeën. Traditionele bak- en zandstenen voorgevel tijdens de 17de eeuw aangepast met een barokke hals.


Burgerhuis

Grote Markt 9 (Mechelen)
Burgerhuis met halsgevel in traditionele bak- en zandsteenstijl uit de 17de eeuw, met grondige restauratie van de geveltop circa 1891-1892.


Burgerhuis

Grote Markt 10 (Mechelen)
Diephuis met drie bouwlagen en drie traveeën onder een schilddak met bepleisterde en beschilderde lijstgevel uit de 19de eeuw.


Burgerhuis

Grote Markt 12 (Mechelen)
Diephuis met drie bouwlagen en dito traveeën onder een afgesnuit zadeldak, mogelijk met oudere kern.


Burgerhuis 't Verken

Grote Markt 34 (Mechelen)
Burgerhuis met fraaie Lodewijk XV-klokgevel met dubbelhuisopstand; drie traveeën en drie bouwlagen onder zadeldak.


Burgerhuis Bethleem

Schoenmarkt 3 (Mechelen)
Eertijds diephuis van drie traveeën en drie bouwlagen, verbouwd in het tweede kwart van de 19de en van de 20ste eeuw.


Burgerhuis De Beer

Grote Markt 32-33 (Mechelen)
Burgerhuis met classicerende halsgevel van zandsteen; drie bouwlagen en drie traveeën onder een zadeldak uit de eerste helft van de 18de eeuw.


Burgerhuis Gulden Ster

Grote Markt 3 (Mechelen)
Diephuis van drie traveeën en twee bouwlagen van circa 1773, met Lodewijk XV-halsgevel met een in- en uitzwenkende top.


Burgerhuis In het Haentien

Grote Markt 2 (Mechelen)
Dubbelhuis met fraaie rococoklokgevel en drie bouwlagen en dito traveeën onder een zadeldak, gedateerd 1773.


Burgerhuis Keulen

Grote Markt 26 (Mechelen)
Interessant voorbeeld van burgerlijke Brabantse gotiek, waarvan het ontwerp toegeschreven wordt aan de Mechelse bouwmeester Rombout Keldermans II.


Burgerhuis Schaapherder

Schoenmarkt 1 (Mechelen)
Diephuis, dubbelhuistype van drie bouwlagen en drie traveeën met barokke in- en uitgezwenkte topgevel uit de 17de eeuw.


Burgerhuis Sint-Antonius

Grote Markt 8 (Mechelen)
Dubbelhuis met bak- en zandstenen halsgevel met tweeledige top, opgetrokken in 1735.


Burgerhuis Sint-Peeter

Schoenmarkt 2 (Mechelen)
Breedhuis van drie traveeën en vier bouwlagen onder zadeldak, kern van 1686 doch grondig gerestaureerd met nieuw materiaal.


Burgerhuizen Groot Lam en Klein Lam

Grote Markt 35-36 (Mechelen)
Diephuis met verhoogde klokgevel in classicerende barokstijl met jaartal 1734 op de gevelsteen in de top.


Classicistische stadswoning

Grote Markt 28 (Mechelen)
Sober classicistisch rijhuis van drie bouwlagen en dito traveeën onder zadeldak uit het laatste kwart van de 18de eeuw.


Herenhuis De Beitel, de Passer, 't Penseel

Grote Markt 19 (Mechelen)
Monumentaal, eclectisch herenhuis met neoclassicistische kenmerken, in 1902 opgetrokken naar ontwerp van Philippe Van Boxmeer.


Hoekhuis Den Aren

Bruul 1 (Mechelen)
In zijn huidige vorm hoekhuis van drie bouwlagen en respectievelijk één en vijf traveeën onder gebogen zadeldak. Bepleisterde en witgeschilderde lijstgevels met 19de-eeuws uitzicht.


Hoekhuis gedateerd 1737

Grote Markt 7 (Mechelen)
Bak- en zandstenen hoekhuis met klokgevel in classicerende barokstijl met sterk verweerde ornamenten, gedateerd 1737.


Hoekhuis In den Boer à la Mode

Grote Markt 6 (Mechelen)
Arduinen rococogevel, afkomstig uit de Befferstraat. Met de bouw van het huidig stadhuis werd de gevel afgebroken en circa 1905 hier heropgebouwd.


Hoekhuis In het Suyckerhuys

Grote Markt 39 (Mechelen)
Hoekhuis met drie bouwlagen en respectievelijk drie en vijf traveeën onder een afgesnuit zadeldak.


Hoekhuis Koning van Schotland

Grote Markt 17 (Mechelen)
Hoekhuis met barokke halsgevel, twee bouwlagen en drie traveeën onder een zadeldak, opgetrokken in 1680.


Hotel De Kraan

Grote Markt 27 (Mechelen)
Pand in 1960-61 heropgebouwd onder leiding van architect A. Lagrou als een benaderende kopie van het vroeger gebouw mits wijzigingen.


Metropolitaanse kerk Sint-Rombouts

Sint-Romboutskerkhof (Mechelen)
Parochiekerk opgetrokken vanaf de 13de eeuw en ingeplant in de stadskern, de monumentale westertoren domineert het stadsbeeld.


Oorlogsmonument naar ontwerp van Ernest Wijnants

Sint-Romboutskerkhof (Mechelen)
Dit oorlogsgedenkteken werd in 1924 gerealiseerd, later verplaatst naar aanleiding van de herinrichting van het plein.


Postkantoor De Beyaert

Grote Markt 1 (Mechelen)
Complex gevormd door een gerestaureerd oorspronkelijk L-vormig hoofdgebouw en aanleunende trapgevel, en een vleugel uit het tweede kwart van de 20ste eeuw.


Schepenhuis

Steenweg 1 (Mechelen)
In zijn huidige vorm: een eerste schepenhuis uit de 13de eeuw en aanleunend een tweede en groter schepenhuis van 1374.


Stadhuis van Mechelen met Lakenhal

Grote Markt 20-21, 22 (Mechelen)
Vierzijdig gesloten complex van gebouwen met trapezoïdale binnenplaats; gevels palend aan de Grote Markt, de Befferstraat, de Reuzenstraat en de Hallestraat.


Stadswoning

Hallestraat 2 (Mechelen)
Breedhuis van twee traveeën en drie bouwlagen; eertijds slechts twee bouwlagen en twee getrapte dakvensters.


Stadswoning

Hallestraat 4 (Mechelen)
Breedhuis van twee traveeën en twee bouwlagen onder een steil zadeldak, uit de 17de eeuw, met latere aanpassingen.


Stadswoning

Grote Markt 11 (Mechelen)
Diephuis met vier bouwlagen en drie traveeën onder een afgesnuit zadeldak; aangepast in 1951.


Stadswoning

Grote Markt 38 (Mechelen)
Breedhuis van drie bouwlagen en drie traveeën onder een steil zadeldak; oudere kern met aanpassingen uit de 19de eeuw.


Stadswoning

Schoenmarkt 4 (Mechelen)
Diephuis van drie traveeën en vier bouwlagen onder afgesnuit zadeldak met lijstgevel uit het einde van de 18de of het begin van de 19de eeuw.


Stadswoningen

Grote Markt 23-24 (Mechelen)
Twee rijhuizen met gelijkaardige voorgevelordonnantie van drie bouwlagen en drie traveeën onder een steil gebogen zadeldak, wijzend op een oude kern.


Stadswoningen Kleynhuysken en 't Pothuisken

Schoenmarkt 5-6 (Mechelen)
Bakstenen constructie van 1819, oorspronkelijk negen en één travee en één bouwlaag onder plat dak, in 1895 herleid tot zeven traveeën.


Uitbreiding stadhuis Mechelen

Grote Markt 20-21, 22 (Mechelen)
Het gebouwencomplex van de Lakenhal gaat terug tot de veertiende eeuw. Sindsdien is er gestaag aan gebouwd en verbouwd.


Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.