Beschrijving
De bescherming omvat de 18de-eeuwse classicistische parochiekerk Sint-Anna van Wetteren-ten-Ede. Het orgel van de kerk werd reeds in 1980 beschermd als monument.
Waarden
Op basis van het systematisch geïnventariseerd bouwkundig patrimonium van de gemeente Wetteren werd de religieuze architectuur geselecteerd die binnen de ruimere regio Oost-Vlaanderen een blijvende betekenis bezit als getuige van de cultuurhistorische en architectuurhistorische evolutie. In de ter bescherming voorgestelde monumenten zijn aantoonbare kwaliteiten aanwezig van historische, artistieke, volkskundige en/of sociaal-culturele waarde. Hun waardevol karakter van algemeen belang dat hun behoud verantwoordt ligt tevens vervat in hun ouderdom, representativiteit, authenticiteit, zeldzaamheid of gaafheid. Het geselecteerd onroerend erfgoed vertegenwoordigt diverse religieuze gebouwentypes, namelijk een parochiekerk, een wegkapel en twee semi-publieke kapellen die met de bijhorende onderwijsinstelling een bouwhistorische en stilistische entiteit vormen.
Parochiekerk Sint-Anna van Wetteren-ten-Ede is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:
artistieke waarde, historische waarde, sociaal-culturele waarde
In oorsprong teruggaand op een minstens 15de-eeuwse kapel getuigt de Sint-Annakerk van Wetteren-ten-Ede historisch van een oude bewoningskern in een landelijke uithoek van Wetteren. Als midden 18de-eeuws plattelandskerkje is de Sint-Annakerk voornamelijk door haar bijzondere vorm en fraaie proporties architectuurhistorisch van betekenis binnen de evolutie van de religieuze bouwkunst. De aanleg als eenbeukige kerk met afgerond koor en afdekking van transeptarmen met schilddaken is ongewoon. Opmerkelijk zijn tevens de evenwichtige verhoudingen van de massa met een vrijwel centraal oprijzend slank klokkentorentje van 1892. Dit bouwonderdeel vertegenwoordigt een bij zonder aspect van de historische samenhang tussen de Sint-Annakerk en de aanliggende pastorie, die door dezelfde bouwmeester Jozef De Bosscher werd ontworpen.
Eigen aan de 18de-eeuwse kerkbouw is de concentratie van architectonische decoratie op de westgevel: hier op het portaal met bekronende beeldnis en de zone erboven tot in de top van de voorgevel. Ook het kerkinterieur bezit met zijn typerende overwelving en classicistische decoratievormen representatieve bouwkarakteristieken. De ornamentiek is zoals gebruikelijk in het koor het rijkst aanwezig. Divers artistiek waardevol kerkmobilair, zoals schilderijen uit de 16de, 17de eeuw en 19de eeuw, voor de 18de eeuw typisch classicistische portiekaltaren, en ander kunstzinnig kerkmeubilair maken tevens historisch integrerend deel uit van de uitrusting eigen aan een katholieke parochiekerk. De aanwezige heiligenbeelden getuigen cultuurhistorisch van de heiligenverering binnen het katholieke geloof; met de eveneens gepolychromeerde kruisweg van kunstenaar Aloïs De Beule vormen zij een geheel met overwegend neogotisch karakter dat een artistieke verrijking vormt in de geëvolueerde aankleding van de kerk. De Sint-Annakerk bezit als klankruimte en architecturale context een onlosmakelijke samenhang met het orgel, dat wegens zijn historische waarde (17de-eeuws meubel en 18de-eeuws instrument) reeds als monument werd beschermd.
Tenslotte bezit de Sint-Annakerk binnen stedenbouwkundige context een onbetwistbare sociaal-culturele waarde. Zij is ruimtelijk-structurerend van sterke betekenis door haar inplanting als begrenzing van een centraal plein en haar toren die als een baken boven de bebouwing van de omgeving oprijst. Zij markeert in samenhang met de aanpalende pastorie de kern van een oude woonwijk.