Beschrijving
De bescherming omvat de eclectische villa Ste Barbe, opgericht in 1887, met inbegrip van de tuin met koetshuis en omheiningsmuren.
Waarden
Op basis van het systematisch geïnventariseerd bouwkundig patrimonium van de gemeente Wetteren kon het landelijk onroerend erfgoed worden geselecteerd dat binnen de ruimere regio Oost-Vlaanderen een blijvende betekenis bezit als getuige van de cultuurhistorische en architectuurhistorische evolutie. In de ter bescherming voorgelegde monumenten zijn duidelijk aantoonbare kwaliteiten aanwezig van historische, artistieke, industrieel-archeologische en/of sociaal-culturele waarde. Hun waardevol karakter van algemeen belang ligt tevens vervat in hun ouderdom, representativiteit, authenticiteit, zeldzaamheid of gaafheid. Zij vertegenwoordigen diverse landelijke woningtypes uit verschillende bouwperiodes namelijk pastorieën, kastelen en een villa die met hun bijhorende cultuurlandschappelijke omgevingscomponenten een historische entiteit vormen. Een watermolensite werd als verteqenwoordiger van landelijke industriële activiteit aan deze selectie gekoppeld. Dit onroerend erfgoed behield een eigenheid, die typerend is voor landelijk gebied of als landelijk bouwtype.
Villa Ste Barbe en bijhorende tuin met koetshuis en tuinmuren is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:
artistieke waarde, historische waarde
De villa, als aanvankelijk kleinere privé-woning gebouwd in 1887 door J.B Vande Velde, werknemer van de Cooppalfabriek, en vanaf 1894 als personeelswoning bezit van de voormalige buskruitfabriek Cooppal, voorzag in de huisvesting van vooraanstaande werknemers van dit bedrijf. De huisnaam Ste Barbe ontleend aan de Heilige Barbara als patrones van allen die met springstof omgaan, refereert zowel aan de buskruitfabriek als aan het Sint-Barbaraweeshuis dat eerder door Cooppal aan dezelfde straat was opgericht. Met dit Sint-Barbaragesticht en de aanvankelijke fabrieksdirecteurswoning van Cooppal vormt de villa Ste Barbe een beeldbepalende constructieve getuige van de buskruitfabriek Cooppal, dat als historisch belangrijk chemisch bedrijf bijna twee eeuwen werkzaam was.
Architectuurhistorisch vertegenwoordigt het hoofdvolume rechts, teruggaand op de aanvankelijke villa gebouwd naar ontwerp van architect Joseph De Bosscher uit Heusden, een kwalitatieve en typologisch representatieve uiting van eclectische burgerlijke architectuur in bak- en natuursteenbouw uit het laatste kwart van de 19de eeuw. De jongere uitbreidingen zijn uit bouwsporen afleesbaar en in stijl harmoniërend.
Interieurhistorisch relevant wegens de bewaarde aankleding van een salon in neo-Vlaamse-renaissancestijl. Stilistische gelijkenissen met andere salons te Wetteren ondersteunen de toeschrijving van deze kwalitatieve realisatie aan de schrijnwerker-beeldhouwer Séraphin De Maertelaere. Lambrisering en schouwbekleding met jaartal 1887 zijn typerend voor zijn kunstzinnige stijI. Ook de aanwezigheid van bij horende muurschilderingen (heden achter het behang), een wanddecoratie die De Maertelaere dikwijls in zijn uitvoeringen combineerde, is in deze context betekenisvol. Een bakstenen tuinmuur bakent deels de villatuin af.
Het oude koetshuis aanleunend tegen de tuinmuur, vormt typologisch en functioneel gezien, een historisch inherente aanhorigheid van de villatuin. Het bomenbestand omvat als meest opvallende exemplaren twee bruine beuken en de groene treurbeuk, die het villadomein markeren in het straatbeeld.