De Swaen is een merkwaardige, 18de-eeuwse hoeve annex herberg, alsook een zeldzaam bewaard voorbeeld van een afspanning voor de postkoetsen op het traject Luik-Aken en behoort hierdoor ontegensprekelijk tot één van de belangrijkste gebouwen in de dorpsgeschiedenis van ‘s Gravenvoeren, tevens is ook het een belangrijke documentaire getuige in de geschiedenis van het postwezen .
Het pand maakt deel uit van de historische dorpskern van ‘s Gravenvoeren. Gelegen op het authentieke dorpspleintje Kinkenberg vormt het samen met de omgevende waardevolle bouwkundige relicten, zoals de barokke Onze-Lieve-Vrouwkapel van 1715, de dorpswoning Het Wit Kruis uit de eerste helft van de 18de eeuw en hoeve Blancktyshof uit de 18de eeuw, alsook de typische ijzeren dorpskraan van 1891-1893 en de ten zuiden lopende Voer, een uniek samenhangend geheel met een hoge context- en ensemblewaarde.

in casu architectuurhistorische waarde:
Het U-vormige complex De Swaen is een authentiek en zeer herkenbare voorbeeld van een 18de-eeuwse hoeve annex herberg gevormd door een rechthoekig erf aan de zuidzijde afgesloten door het 18de-eeuwse woonhuis annex herberg (1727 en 1742), aan de westzijde door de dwarsschuur uit het begin van de 19de eeuw, aan de noordzijde door de stallingen van 1766 en aan de straatzijde door een bakstenen muur en ijzeren hek. Typologisch behoort het complex hierdoor tot het oudste type van de gesloten Haspengouwse hoeves met woonhuis en stalvleugel loodrecht op de straat (tweede helft 17de - eerste helft 18de eeuw) waarvan er in de dorpskern van ‘s Gravenvoeren slechts een tweetal bewaard zijn.
Stilistisch is het woon- en herberggedeelte eveneens een zeldzaam voorbeeld van de, minstens tot de 17de eeuw opklimmende streekeigen bouwwijze, waarbij de erfgevel in vakwerk en de drie andere zijden in natuursteen (silex) werden opgetrokken. Hiervan getuigen nog de in silexblokken opgetrokken en ‘1727’ gedateerde zijgevel en sporen van vakwerkbouw in de erfgevel en het interieur. Volgens de jaarankers werd in ‘1742’ de vleugel verbouwd en uitgebreid in de voor die periode typerende Maasstijl waarbij de verankerde bakstenen gevels werden verlevendigd met kalkzandstenen deur- en vensteromlijstingen en het gebruik van traditionele bolkozijnen lang bleef doorleven. De ensemblewaarde wordt bijkomend versterkt door het zeer goed bewaarde interieur met onder meer een behouden planindeling, de behouden dragende structuur van moer- en kinderbalken, vakwerkwanden en spanten, de merkwaardige kelders met mergelstenen tongewelven alsook de veelvuldig behouden interieurafwerking, zoals onder meer: de zwart marmeren vloeren op de begane grond, de brede eiken plankenvloeren van de bovenverdiepingen, de steektrappen, het merendeel van de binnendeuren met hang- en sluitwerk, de troggewelfjes, een haard met natuurstenen haardwangen en als pronkstuk de fraaie 18de-eeuwse schouw bekleed met figuratieve tegels op de schouwmantel en régence stucwerk op de schouwboezem.
Ook het in Maasstijl opgetrokken wagenhuis met stallingen van 1766 en de 19de-eeuwse dwarsschuur behielden hun oorspronkelijk gebint.