De dorpskom van Oud-Heverlee rond de Sint-Annakerk en bijhorende pastorie.

Historiek

Oud Heverlee, het is nog niet duidelijk of de oorspronkelijke naam Oud- of Hout-Heverlee (Heverlee in het Bos) luidde, bevindt zich tot op heden in een inham van het Heverleebos. De Sint-Annakerk vormt het centrum van de gemeente, de oudste stenen bouw van de kerk dateert uit de 11de eeuw.
De kaart van Oud-Heverlee in de Albums de Croÿ uit 1596-1598 toont het dorp in het einde van de 16de eeuw op een knooppunt van wegen met een dicht stratenpatroon met centraal de Sint-Annakerk te midden van het ommuurde kerkhof. De kaart toont het dorp met een klein aantal verspreidde alleenstaande woningen, het gevolg van de Tachtigjarige-oorlog waarbij een derde van de huizen in 1578 door Staatse troepen was afgebroken.

In het begin van de 17de eeuw kende Oud-Heverlee een opvallend uitgebreid stratenpatroon, dat nog grotendeels herkenbaar blijft op huidige kaarten. Een eerste woonkern bevindt zich rond de kerk met concentraties rond de cammestraet (huidige Francis Crabbéstraat), de Bogaardenstraat en de Dorpsstraat. Andere woonkernen bevinden zich verder buiten het centrum, zoals aan de Ophemstraat en verder naar het oosten tussen de Waversebaan en de Sint-Annakapel.

Beschrijving

Het beeld (in 1978) van de open en groene dorpskern wordt voornamelijk bepaald door de kerk, pastorie, drie alleenstaande dorpshuizen tegenover de kerk (begin 19de eeuw, met aandaken, muurvlechtingen en schouderstukken) en de huizen waarvan de verschillende daken zichtbaar zijn achter de kerkhofmuur (in noordwestelijke richting).
De Sint-Annakerk met Romaanse toren ligt achterin een ruim ommuurde kerkhof en vormt het centrum van de gemeente. De pastorie uit de 18de eeuw in een traditionele bak en zandsteenstijl vormt de zuidelijke hoek van de kern van Oud-Heverlee.

Bibliografie

De bescherming als dorpsgezicht omvat de dorpskom van Oud-Heverlee, met onder meer de parochiekerk Sint-Anna en de bijhorende pastorie.