De bescherming als monument omvat de parochiekerk Heilig Kruis en Onze-Lieve-Vrouw met cultuurgoederen zoals in de waarden vermeld, het voormalig kerkhof met hekken en de Kerkweg met muurkapel en wapenschild.
Parochiekerk Heilig Kruis en Onze-Lieve-Vrouw en het voormalig kerkhof met hekken en Kerkweg met muurkapel en wapenschild zijn beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:
in casu architectuurhistorische waarde:
De cultuurgoederen die er integrerend deel van uitmaken als bijhorend kerkmobilair zijn: Schilderijen: Mystiek huwelijk van de Heilige Catharina van Alexandrië, Onthoofding van de Heilige Barbara, Onze-Lieve-Vrouw van Smarten, Heilige Barbara, Ecce Homo. Beeldhouwwerk: Zes heiligenbeelden op sokkel: Heilige Barbara, Onze-Lieve-Vrouw van Smarten en Heilige Franciscus Xaverius, Heilige Antonius van Padua, Heilige Joseph en Heilige Theresia. Hoofdaltaar met marmeren tombe, twee zitbanken, preekstoel, twee biechtstoelen, het orgel met rococo-orgelkast, de doopvont, twee polychrome beeldengroepen: de Heilige Familie en Onze-Lieve-Vrouw van de Rozenkrans, de neogotische kruisweg, de witmarmeren grafzerken, van Jacobus Mallizie en zijn echtgenote Jacoba Pauwels, van Pieter Van de Wattijne en zijn echtgenote Christoffelijntje de Neve, van pastoor Judocus Jo de Raeve.
De parochiekerk van Oosteeklo, in 1781 volledig vernieuwd naar de plannen van de kerk van Lembeke van 1776 in een sobere classicistische baksteenarchitectuur, is exemplarisch voor de landelijke parochiekerkjes opgericht op initiatief van de Gentse Sint-Pietersabdij aan het einde van de 18de eeuw.
De artistieke waarde van het monument wordt vooral bepaald door het harmonisch interieur met classicistische pseudo-basilicale opstand, Toscaanse zuilen en bepleisterde gewelven. De versoberde decoratieve schilderingen verwijzen naar een 19de-eeuwse neogotische aankleding. De aanwezigheid van nog 17de-eeuwse schilderijen, 18de-eeuws meubilair zoals de preekstoel, de zitbanken en het orgel in combinatie met vroeg-19de-eeuwse werken zoals het hoogaltaar, de biechtstoelen en de doopvont en het laat-19de-eeuws neogotisch beeldhouwwerk en de glas-in-loodramen wijzen op een kwaliteitsvolle aankleding. De decoratief fraai omlijste staties van de kruisweg, een vroeg exemplaar van 1894 van het veel verspreide kunstwerk van de Gentse beeldhouwer Aloïs De Beule, getuigen van de kunstzin en ambachtelijke vaardigheid van de kunstenaar.
De historische waarde van het voormalig kerkhof met hekken, pomp en Kerkweg met muurkapel en wapenschild gelegen in Koning Albertstraat en Oosteeklo-Dorp 10: De omringende kerkhofsite, teruggaand tot de oprichtingsperiode van de parochie in de 13de eeuw, heeft historisch en visueel een onlosmakelijke band met de kerk als site van de oude parochiekerk die aan de huidige kerk voorafging en vormt samen met de aanpalende site van de pastorie de historische dorpskom. De calvarie met nog 18de-eeuwse houten, witgeschilderde Christus aan het kruis tussen vernieuwde beelden van Maria en Johannes, volgens de christelijke traditie tegen de kerk geplaatst, heeft een inherente samenhang met de kerkhofsite met zijn funeraire functie. Samen met de piëtakapel van 1938 bij het westelijke hek naar de pastorie en de vernieuwde pijlerkapelletjes van de ommegang vormt de calvarie, als devotieobject en symbool van het lijden van Christus, de enige herinnering aan het vroegere kerkhof op deze site.
Het hekwerk en het toegangshek met pomp aan de zuidzijde en het verbindingshek met de pastoriesite in het westen werden gerealiseerd in 1909 bij de creatie van het dorpspleintje. Het zijn kenmerkende voorbeelden van de zeldzaam wordende ijzeren afsluitingen die de landelijke dorpskernen karakteriseerden.
De Kerkweg, een smalle verbinding tussen de kerk en de dorpsstraat, is een historisch relict van een typisch binnenwegeltje, traditioneel ontstaan voor het snelle voetverkeer op het platteland. Het getralied muurnisje met bekronende wapensteen van abdis lsabella Clara Eugenia de Houchin en jaartal 1681 in de zijgevel van het huis Oosteeklo-Dorp 10 is een materiële getuige van de aanwezigheid van de cisterciënzerinnenabdij in Oosteeklo.