Inventaris
Beschermd monument

Pastorie Onze-Lieve-Vrouw Hemelvaartparochie

Beschermd monument van tot heden

ID
7939
URI
https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/7939

Besluiten

Pastorieën
definitieve beschermingsbesluiten: 27-01-2003  ID: 4003

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.
Provincie
Oost-Vlaanderen
Gemeente
Aalst
Deelgemeente
Erembodegem
Straat
Termurenlaan
Locatie
Termurenlaan 2 (Aalst)
Nauwkeurigheid zone
Tot op 15m
Oppervlakte zone
8 671m²
Beschermingsdossiers
4.01/41002/203.1
DO002213
OO002663
Typologie: pastorietuinen, pastorieën
Datering: derde kwart 18de eeuw
Stijl: rococo

Project beschermingsdatabank 2013-2016 (beschermingen: van tot )

Beschrijving

De bescherming omvat de pastorie uit 1770 en de landschappelijke tuin.



Waarden

De pastorie is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:

artistieke waarde

bestaat uit het steeds zeer consequent toepassen van de meest moderne structuur, constructie, decoratie en (tuin)aanleg eigen aan de bouwperiode van het pand (van rococo tot neostijlen). De drang naar het nieuwe en moderne resulteerde niet zelden in het herinrichten van één of meerdere kamers met nieuwe vormen, materialen en stijlen. Verschillende pastorieën getuigen van deze architecturale evolutie. In zowel de 18de als eerste helft van de 19de eeuw is de invloed vanuit Frankrijk op de kunst en architectuur in onze contreien zeer duidelijk. Die invloed is zeer duidelijk merkbaar in zowel de toegepaste stijlen als in de 18de-eeuwse formele tuinaanleg waarbij het huis 'entre cour et jardin' geplaatst werd.
De typologie kent een zeer specifieke evolutie van dubbelhuis naar vrij grondplan. Typisch en uniek voor de pastorie is de mogelijkheid om de bovenverdieping af te sluiten van de benedenverdieping dankzij een smeedijzeren hek of luik dat van op de verdieping kan gesloten worden.
De tuinen getuigen alle van de onverbrekelijke band tussen pastorie en tuin. De zelfvoorziening van de pastoor uitte zich in zowel een sier- als nutstuin. De aanleg is steeds zeer representatief voor de evolutie van formele naar landschappelijke tuin welke in deze periode plaatsvindt.

historische waarde

gevormd door de kerkelijke verplichting aan de pastoor om na een benoeming op zijn beneficie te gaan wonen. Dat vereiste een "pastoreel huis". Deze verplichting werd herhaald tijdens het concilie van Trente waardoor in het begin van de 17de eeuw verschillende pastorieën werden gebouwd.
Het is pas ná de seculiere wet van 25 september 1769 dat de meeste pastorieën opgericht werden onder druk van de politieke overheid. De tiendenheffers werden daartoe verplicht.
Slechts weinig pastorieën van voor 1769 bleven bewaard wat hen tot bijzondere getuigen én referentiepunten maakt voor de evolutie in de tweede helft van de 18de eeuw. De 19de-eeuwse pastorie, opgetrokken door de gemeente, is het gevolg van Concordaat van 1801.
De pastorie hoort door deze historische context samen met de kerk, gemeentehuis en dorpsschool tot de historisch gegroeide dorpskern, de parochie en het collectieve geheugen van de dorpsgemeenschap.

artistieke waarde, historische waarde

De pastorie werd opgericht in de tweede helft van de 18de eeuw. De huidige pastorie is de laatste ontwikkelingsfase binnen de ononderbroken aanwezigheid van een 'pastoreel huis' te Erembodegem sinds 1574.
Het gebouw is naar vorm, constructie, indeling en decoratie representatief voor de pastorie in de 18de eeuw (stuc, binnenschrijnwerk, trap). Het interieur herbergt zowel op de gelijkvloerse als eerste verdieping unieke en zeer kwaliteitsvolle 18de-eeuwse elementen in rococostijl (schrijnwerk, stucwerk, schouwen).

Aanduiding van

Is de gedeeltelijke bescherming van

Pastorie Onze-Lieve-Vrouw Hemelvaartparochie met tuin

Termurenlaan 2 (Aalst)
De pastorie werd opgericht in 1770 en het interieur is uitgevoerd in rococostijl. De pastorie is een dubbelhuis bestaande uit vijf traveeën en twee bouwlagen onder een zadeldak, alle muuropeningen zijn segmentboogvormig. Een kroonlijst met fries sluit de gevel af.

Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Pastorie Onze-Lieve-Vrouw Hemelvaartparochie [online], https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/7939 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.