Beschrijving
De bescherming van de watermolen Boembekemolen als monument omvat de kelder onder de woning, de watergevel ter hoogte van de woning, de cultuurgoederen die er integrerend deel van uitmaken inzonderheid de volledige technische uitrusting bestaande uit het draaiend werk (het kamwerk, één koppel maalstenen, elevatoren, liggende monocylindersemidieselmotor ‘Claeys Zedelgem’, de riemen en overbrengingen, de graankuiser, het houten luiwerk, de ijzeren goot van de archimedesschroef en alle toebehoren), de sluis met stuw en het waterrad.
Waarden
De watermolen genaamd ‘Boembekemolen’ met inbegrip van de kelder onder de woning, de watergevel ter hoogte van de woning, de cultuurgoederen die er integrerend deel van uitmaken inzonderheid de volledige technische uitrusting bestaande uit het draaiend werk (het kamwerk, één koppel maalstenen, elevatoren, liggende monocylindersemidieselmotor ‘Claeys Zedelgem’, de riemen en overbrengingen, de graankuiser, het houten luiwerk, de ijzeren goot van de archimedesschroef en alle toebehoren), de sluis met stuw, het waterrad, is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:
historische waarde, industrieel-archeologische waarde, sociaal-culturele waarde
als voorbeeld van een watermolen waarvan de oudst gekende vermelding dateert van 1548 maar die waarschijnlijk reeds ouder is (in dit oude cultuurlandschap waren er reeds in 11de eeuw watermolens). Van de oude vaste constructies zijn er restanten van de 17de en 18de eeuw (watergevel, restanten van leemvakwerk, dakspant). Deze watermolen illustreert de wijze waarop de inrichting en behuizing daarvan aan de economische en technische ontwikkelingen vanaf het einde van de 19de eeuw en gedurende de eerste decennia van de 20ste eeuw dienden te worden aangepast bijvoorbeeld door de plaatsing van een stoommachine rond 1900, later vervangen door een semidieselmotor in jaren 1920. Er zijn dus zowel oude, ambachtelijke als sporen van semi-industriële uitrustingen aanwezig (industrieelarcheologische waarde) .
Tevens was de ze watermolen reeds bekend in een voor de streek belangrijke tijd, namelijk de 16de eeuw, waarin een belangrijke historische actor, namelijk Lamoraal, graaf van Egmont er eigenaar van (historische waarde). streek belangrijke
De historische documenten betreffende deze watermolen leggen getuigenis af van de overgang van de eigendomstoestand van molens van adellijk naar particulier bezit en dit rond 1800 (sociaal-culturele waarde).