Beschermd monument

Oorlogsmonument Slag om Vinkt

Beschermd monument van tot heden

ID
8055
URI
https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/8055

Besluiten

Oorlogsmonument
definitieve beschermingsbesluiten: 24-11-2011  ID: 4883

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.

Beschrijving

De bescherming omvat het oorlogsmonument van Vinkt, ter nagedachtenis van burgerlijke slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog en voor de gesneuvelde Ardense Jagers bij de 'Slag om Vinkt', gelegen op het kerkhof van de Sint-Bartholomeus.



Waarden

Oorlogsmonument Tweede Wereldoorlog, memoriaal bestaande uit eremuur met monument, gesmeed toegangshek, ereperk van kruisen en memoriealtaar op het gemeentelijk kerkhof voor de burgerlijke slachtoffers en voor de gesneuvelde Ardense Jagers bij de 'Slag om Vinkt' mei 1940 is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:

sociaal-culturele waarde

Als zijnde de materialisatie van het herdenken van een collectief trauma, waarbij de stad Deinze de gruwelijke oorlogsrepresailles op haar burgers van Vinkt herdenkt, naast de heldenmoed van de Ardense Jagers van het Belgische leger gesneuveld bij de 'Slag om Vinkt'.
De stenen gelegd onder de naam van Oradour werden uit het verwoeste dorp in Frankrijk overgebracht. Onder de woorden van het memoriaal "WAARTOE I DE MENS IN STAAT IS" wordt een sterke aanklacht geformuleerd tegen de wreedheid van de oorlog en wordt diep getreurd om dit zinloze leed.
Deze zin is een uitspraak van verontwaardiging die in Oradour ontstond. Aan de linkerzijde een muur van verbondenheid. In 1990, met de 50ste verjaardag van de gebeurtenissen in Vinkt en Meigem, werd het idee gerealiseerd om de verbondenheid met andere martelaarsdorpen te visualiseren. De muur vermeldt de namen van Bande in Wallonië, Putten in Nederland, Marzabotto en Ardea in Italië, Katyn in Polen, Lidici in Tjechië, My Lai in Vietnam en Distomo in Griekenland.

historische waarde

Herdenkingsmonument Tweede Wereldoorlog in 1968 opgericht als blijvende herdenking voor de burgerlijke slachtoffers en gesneuvelden tijdens de 'Slag om Vinkt'. Op de oostzijde van het kerkhof staat een lange eremuur met een gedenkteken, verwijzend naar de militaire slag om Vinkt en de daarop volgende gruwelijke vergelding op de inwoners van Vinkt in mei 1940.
Zeldzaam voorbeeld van een prachtig uitgewerkt funerair oorlogsmonument met memoriaal en met erekruisen op een gemeentelijke begraafplaats.
Op het linkerpaneel van de gedenkmuur staat het Oorlogskruis met de Palmen, toegekend aan Vinkt. Rechts staat een everzwijn ('Sanglier') als verwijzing naar de slag om Vinkt; het is het symbool van de Ardense Jagers.
Op het memoriaal werden ook nog acht namen toegevoegd van 'gesneuvelde zonen' in de Eerste Wereldoorlog.

artistieke waarde

Een zeldzaam voorbeeld van een mooi artistiek opgebouwd gemeentelijk memoriaal met gedenkmuur, gesmeed toegangshek, ereperk van kruisen, een memoriealtaar en dat centraal gedomineerd wordt door een artistiek gestileerd bronzen beeld op een sokkel. Het betreft een piëta, zittend op een geblokte sokkel voor een hardstenen kruis. Een moeder die in haar schoot haar dode kinderen houdt.
Overtuigende expressie van de bronzen Piëta. Het stelt een moeder voor die rouwt om haar twee gemartelde kinderen. Het beeld van de 'Moeder der Martelaren' houdt het midden tussen aanklacht en verzoening, oorlog en vrede. Zowel dood, leven, nood en troost worden hier uitgebeeld.
Het centrale beeldhouwwerk, de piëta, is van de hedendaagse beeldhouwer Denys Goossens (°1939), professor aan het Hoger Instituut van Antwerpen en later directeur aan de Academie van Eeklo. De kunstenaar werkt zowel met hout, steen en marmer en giet zijn werk af in brons. Zijn vormentaal is figuratief tot schematisch abstract. Hij maakt ook portretten en werkt graag rond het thema 'Moeder en Kind'.
De toeganspoort tot de tuin van de pastorie werd door de Vinktenaren Georges Lauwers en Firmin Antheunis kunstig gesmeed. Het symboliseert de chaos in de martelaarsdorpen.

Aanduiding van

Is de bescherming van

Oorlogsmonument Slag om Vinkt

Martelarenplein (Deinze)
Oorlogsmonument Tweede Wereldoorlog, memoriaal bestaande uit eremuur met monument, gesmeed toegangshek, een ereperk van kruisen en een memoriealtaar op het gemeentelijk kerkhof voor de burgerlijke slachtoffers en voor de gesneuvelde Ardense Jagers bij de Slag om Vinkt in mei 1940.


Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.