Beschermd monument

Nationaal oorlogsmonument Eerste en Tweede Wereldoorlog

Beschermd monument van tot heden

ID
8067
URI
https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/8067

Besluiten

Oorlogsmonument
definitieve beschermingsbesluiten: 24-11-2011  ID: 4875

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.

Beschrijving

De bescherming omvat het nationaal oorlogsmonument voor de "Oud-leerlingen, de Troepenkinderen en leerling-Pupillen" van Aalst, opgericht in 1921-1922.



Waarden

Het Nationaal oorlogsmonument Wereldoorlog I en Wereldoorlog II voor de Oud-leerlingen, de Troepenkinderen en leerling-Pupillen, is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:

sociaal-culturele waarde

Als zijnde de materialisatie van het herdenken van een collectief trauma.
Oorlogsmonumenten zijn de plek bij uitstek, ook te Aalst, waar jaarlijks collectief de herinnering en herdenking aan de helden en slachtoffers uit beide wereldoorlogen levendig wordt gehouden. Het betreft een militair gedenkteken dat specifiek herinnert aan de heldhaftige (oud-) leerlingen van de Belgische militaire opleidingsschool van Aalst die voor het zegevierend Belgische vaderland het leven lieten. De symboliek van de overwinningsgedachte wordt dan ook expliciet uitgebeeld.

historische waarde

in casu militair-historische waarde:
Het militaire oorlogsgedenkteken Oud-leerlingen, de Troepenkinderen en leerling-Pupillen werd in 1922 door prins Leopold ingehuldigd. Het werd als huldebetoon aan de gesneuvelde heldhaftige oud-troepskinderen en pupillen van het leger opgericht door de Belgische staat rechtover de ingang van de vroegere Pupillenschool van Aalst, waar jongens een militaire opleiding kregen tot in de jaren 1960. Na Wereldoorlog II werd de datum 1940-1945 toegevoegd voor de gesneuvelden, verbonden aan de militaire school.
De onthulling van het gedenkteken ging gepaard met een polemiek, die de maatschappelijke en ideologische spanning weerspiegelde, die heerste na de Eerste Wereldoorlog, onder andere tussen Vlaamsgezinden en belgicisten.

artistieke waarde

Het sterk architecturaal uitgewerkte oorlogsmonument in witte natuursteen werd ontworpen door de Brusselse architect Georges Hendrickx, gewezen korporaal bij het overwegend Franstalige legerregiment 4e reg. du genie. Voor deze 4de legerdivisie ontwierp hij meerdere militaire oorlogsmonumenten, onder meer een monumentale gedenksteen te Wulpen.
Het figuratieve beeldhouwwerk in brons was een realisatie van de Brusselse beeldhouwer Marcel Rau, een petekind van Victor Horta. Hij was een gerenommeerde, klassieke beeldhouwer en medaillist met een uitgebreid oeuvre, waaronder heel wat officiƫle opdrachten, zoals oorlogsgedenktekens.
In de levensgrote bronzen beeldengroep is een sterke symbolentaal terug te vinden, duidelijk verwijzend naar de overwinning en het zegevierende vaderland, uitgebeeld door de overwinningsgodin met zwaard en vaandel en met de tekst Pro Patria Belgica.
De naakte jongelingen staan symbool voor de (oud)-pupillen; zij hebben als strijdvaardige helden bijgedragen tot de zegeviering van het vaderland.
Het is kenmerkend voor nationale militaire gedenktekens dat de militaire helden herdacht worden in een symbolentaal van roem en overwinning.
Beeldhouwer en architect realiseerden samen ook het Belgische militaire gedenkteken voor het 3de en 23ste Linieregiment te Oostende, dat gekenmerkt wordt door een hoge mate van artistieke kwaliteit.


Aanduiding van

Is de bescherming van

Nationaal oorlogsmonument Eerste en Tweede Wereldoorlog

Graanmarkt (Aalst)
Het militaire oorlogsgedenkteken 'Oudleerlingen, de Troepenkinderen en legerpupillen' werd opgericht op de Graanmarkt, rechtover de ingang van de oud-Pupillenschool te Aalst, in 1921-1922. Het gedenkteken is het werk van beeldhouwer Marcel Rau, de architect was Georges Hendrickx en de steenhouwer Michel Verhulst.


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Nationaal oorlogsmonument Eerste en Tweede Wereldoorlog [online], https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/8067 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.