Het Spaans Dak, ook bekend als kasteeltje van Steenbergen, is een langshuis uit de 16-17de eeuw aan de rand van de vijvers van de Zoete Waters.
Het kasteeltje was de residentie van de heerlijkheid Steenbergen. In 1560 werd het verkocht door de kleindochter van Johanna van Wesele (het geslacht waar ook Andreas Vesalius toebehoorde) aan Alexander Oudaert, heer van Ranst en Rijmenam. In de 17de eeuw kwam het gebouw samen met de omliggende heerlijkheid, door het huwelijk van de dochter van Alexander met Frans van Dongelberge, in handen van de familie Dongelberg, de oprichters van de kapel van Steenbergen. Na verschillende overervingen werd de heerlijkheid samen met het gebouw gekocht door Charles-Marie-Raymond van Arenberg in 1759.
In de 19de eeuw werd het gebouw gebruikt als boswachtershuis. In het laatste kwart van de 20ste eeuw tot op heden (2013) in gebruik als horecazaak.
Gelegen op de rand met het Meerdaalwoud, in zuidwestelijke hoek van de zogenaamde huisvijver, de tweede van de vijvers bij de Zoete Waters, naast de molenvijver.
Merkwaardig langshuis uit de 16de, 17de eeuw. Twee verdiepingen hoge woning afgedekt met een tichelen zadeldak en geflankeerd door een zadeldaktorentje met trapgeveltjes en kruisvenster. Zijpuntgevels voorzien van schouderstukken en muurvlechtingen. Gewijzigde gevelordonnantie.
Achterbijbouw met deuromlijsting naar Franse stijl uit de tweede helft van de 18de eeuw. De hoge volumes van het gebouw zijn goed geïntegreerd in het prachtige kader.
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Landhuis Spaans Dak met omgeving [online], https://id.erfgoed.net/teksten/148781 (geraadpleegd op ).
De bescherming als dorpsgezicht omvat het landhuis Spaans Dak met de onmiddellijke omgeving, een langshuis uit de 16-17de eeuw aan de rand van de vijvers van de Zoete Waters.
Het beschermingsdossier motiveert de artistieke waarde van de watermolen van de Zoete Waters en het Spaans Dak als volgt: "ondanks enkele verbouwingen hebben ze grotendeels hun 17de-eeuws uitzicht bewaard; een belangrijke factor die mede hun waarde benadeelt, is echter hun ligging. Vooreerst staan ze visueel in relatie met elkaar: ze staan namelijk in de onmiddellijke omgeving van de eerste vijver van de Zoete Waters. Het Spaans Dak heeft daarbij nog als achtergrond, de aanzet van het Meerdaalwoud. De voormalige molen bevindt zich goed zichtbaar op de hoek van een kruispunt en in de diepte - ter hoogte van de vijvers - waarheen de Waverse baan afdaalt."
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Landhuis Spaans Dak met omgeving [online], https://id.erfgoed.net/teksten/188482 (geraadpleegd op ).