Beschrijving
De bescherming omvat de kapel Onze-Lieve-Vrouw van Troost of Onze-Lieve-Vrouw van Zwijvekekapel.
Waarden
De voorgelegde lijst van de beschermenswaardig geachte objecten omvat een diversiteit aan religieus bouwkundig erfgoed, dat zich op het grondgebied van Dendermonde en haar deelgemeenten bevindt en na inventarisatie van het bouwkundig erfgoed van Dendermonde werd geselecteerd. Het gaat om 18de-, 19de- en 20ste-eeuwse gaaf bewaarde kapellen, kerken en een memoriekruis die representatief zijn voor het rijke religieuze verleden in de regio. Deze objecten vertonen voldoende intrinsieke kwaliteiten qua historische of cultuurhistorische betekenis of architecturale vormgeving en qua authenticiteit, representativiteit, zeldzaamheid of gaafheid om het algemeen belang van het behoud te verantwoorden.
Onze-Lieve-Vrouw van Troostkapel of Onze-Lieve-Vrouw van Zwijvekekapel is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:
artistieke waarde, historische waarde, volkskundige waarde
in casu architectuurhistorische waarde: Deze zeer mooie en landelijk gelegen kapel, aangebouwd tegen de bedrijfsgebouwen van een boerderij, is een gaaf voorbeeld van een eeuwenlange volksdevotie. Daarenboven is het een uitzonderlijke getuige van de aanwezigheid van de belangrijke Zwijvekeabdij die zich van 1228 tot 1667 in de nabijheid bevond en opgericht was op de plaats van de eerste parochiekerk (7de of 8ste eeuw) en in de omgeving van nog oudere, Merovingische en Gallo-Romeinse begraafplaatsen.
De huidige kapel van circa 1865-1866 was eigendom van verschillende adellijke families. Zij vervangt een eind 17de-eeuwse kapel, die op haar beurt een minstens tot 1661 opklimmende en in oorsprong bij de vernoemde Zwijvekeabdij horende kapel verving. Het betreft een sobere eenbeukige rechthoekige kapel met portaal op zuiltjes, opgetrokken uit rode baksteen en verlevendigd met zwart gesinterde baksteen. De kapel heeft een merkwaardig interieur met een neogotisch beschilderd houten altaar voorzien van een gepolychromeerd houten Onze-Lieve-Vrouwebeeld met kind dat volgens de overlevering van rond 1600 dateert en de brand van 1667 heeft overleefd.