Beschrijving
De bescherming omvat het spoorwachtershuis met bijgebouw en tuin, gelegen aan de spoorlijn Dendermonde-Boom-Antwerpen.
Waarden
De geselecteerde items industrieel erfgoed situeren zich zowel in een landelijk als verstedelijkt gebied. Het zijn gave voorbeelden en/of relevante getuigenissen van de kleinschalige ambachtelijke private industriële activiteit uitgeoefend in de nabijheid van het woonhuis evenals van de grootschalige industrie gerealiseerd door belangrijke nijveraars. Vooral te Baasrode treft men gediversifieerd industrieel erfgoed aan dat gerelateerd was aan zijn historisch belangwekkende scheepsnijverheid evenals voorbeelden van landelijke ambachtelijke industriële activiteit. In dezelfde gemeente rest een uitzonderlijk grootschalig project van een door een 'verlichte' industrieel aangelegde wijk met woningen zowel voor de directeur als voor het personeel en met voorzieningen voor ontspanning.
Het geselecteerd industrieel patrimonium vertoont voldoende intrinsieke kwaliteiten met betrekking tot de industrieel-archeologische, (architectuur- en cultuur-) historische en/of sociaal-culturele waarde. Het zijn representatieve en veelal zeldzame voorbeelden van de kenmerkende industriële architectuur waarbij de typologie naar de functie verwijst en meestal met behouden installatie, werktuigen of gereedschap. Het betreft in hoofdzaak 19de- en 20ste-eeuwse relicten die getuigen van de ontwikkelingen en vernieuwingen op economisch en technologisch vlak (mechanisering, elektrificatie). Ook illustratieve materiële getuigen van de evolutie van de infrastructuur voor vervoer over waterlopen en per spoor komen aan bod.
Spoorwachtershuis met bijhorende tuin en bijgebouw is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:
historische waarde, industrieel-archeologische waarde
in casu architectuurhistorische waarde: Het spoorwachtershuis is naar inplanting, bouwtype en -kenmerken een gaaf exemplaar van dit type huis gebouwd circa 1900 door de Staatsspoorwegen. Door de ligging bij een nog bestaande spoorwegovergang en -lijn is de aanvankelijke bestemming van de personeelswoning ook visueel nog gerelateerd aan de spoorlijn en betreft het een relevante materiële getuige voor de geschiedenis van de spoorwegarchitectuur. Het hoog alleenstaande huis in donkere baksteenbouw onder mank pannen zadeldak is nog vergezeld van zijn typisch klein bijgebouw en van zijn bijhorende tuin die een driehoekig voortuintje en achterin gelegen moestuin omvat. Het spoorwachtershuis functioneert in de landelijke omgeving met zijn opvallend volume en herkenbaar karakter als een markant merkteken van de in 1875-1881 aangelegde spoorlijn Dendermonde-Boom en is een relict dat ook betekenisvol is voor de geschiedenis van de industriële activiteit te Baasrode.