Beschrijving
De bescherming omvat het stationsgebouw van Schoonaarde, het wachthuisje aan de overzijde van de spoorwegen en het gekasseid stationsplein.
Waarden
De geselecteerde items industrieel erfgoed situeren zich zowel in een landelijk als verstedelijkt gebied. Het zijn gave voorbeelden en/of relevante getuigenissen van de kleinschalige ambachtelijke private industriële activiteit uitgeoefend in de nabijheid van het woonhuis evenals van de grootschalige industrie gerealiseerd door belangrijke nijveraars. Vooral te Baasrode treft men gediversifieerd industrieel erfgoed aan dat gerelateerd was aan zijn historisch belangwekkende scheepsnijverheid evenals voorbeelden van landelijke ambachtelijke industriële activiteit. In dezelfde gemeente rest een uitzonderlijk grootschalig project van een door een 'verlichte' industrieel aangelegde wijk met woningen zowel voor de directeur als voor het personeel en met voorzieningen voor ontspanning.
Het geselecteerd industrieel patrimonium vertoont voldoende intrinsieke kwaliteiten met betrekking tot de industrieel-archeologische, (architectuur- en cultuur-) historische en/of sociaal-culturele waarde. Het zijn representatieve en veelal zeldzame voorbeelden van de kenmerkende industriële architectuur waarbij de typologie naar de functie verwijst en meestal met behouden installatie, werktuigen of gereedschap. Het betreft in hoofdzaak 19de- en 20ste-eeuwse relicten die getuigen van de ontwikkelingen en vernieuwingen op economisch en technologisch vlak (mechanisering, elektrificatie). Ook illustratieve materiële getuigen van de evolutie van de infrastructuur voor vervoer over waterlopen en per spoor komen aan bod.
Spoorwegstation van de NMBS met inbegrip van het wachthuisje op het tegenovergelegen perron en het bijhorend gekasseid stationsplein is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:
historische waarde, industrieel-archeologische waarde, sociaal-culturele waarde
in casu architectuurhistorische waarde: Als voorbeeld van een goed bewaard landelijk station dat circa 1880 door de Staat werd gebouwd en waarbij een authentiek wachthuisje van een zeldzaam (geworden) type aan de overzijde van het perron staat. Het bak- en hardstenen stationsgebouw is typologisch en stilistisch representatief voor de landelijke stationsarchitectuur uit het laatste kwart van de 19de eeuw. De stationssite wordt tevens bepaald door het bijhorend gekasseid plein, dat als eenvoudig stationsplein ruimtelijk en visueel een historische eenheid en samenhang vertoont met het station en getuigt van de wijze waarop een spoorwegstation achter een bestaande bebouwing, gelegen aan een 'steenweg', werd ingepast.