Beschrijving
De bescherming omvat het steegbeluik met arbeiderswoningen, koertjes en de Weldadigheidstraat.
Waarden
De voor bescherming geselecteerde burgerlijke architectuur uit het geïnventariseerd bouwkundig erfgoed van de stad Dendermonde en deelgemeenten bestrijkt een zo ruim mogelijke typologische diversiteit die zowel betrekking heeft op privéwoningen als op openbare en overheidsgebouwen, binnen stedelijke én landelijke context. Zo komen op het vlak van woningbouw verschillende huizentypes en woonvormen aan bod gaande van kasteel, landhuis, villa, herenhuis, burgerwoning tot kwalitatieve volkshuisvesting binnen een arbeiderswijk en tuinwijkhuizen in seriebouw. Deze selectie vertoont sterke intrinsieke kwaliteiten op historisch, artistiek, wetenschappelijk en/of sociaal-cultureel vlak en qua authenticiteit, gaafheid, ouderdom, representativiteit en/of zeldzaamheid om het algemeen belang van het behoud te verantwoorden. Het merendeel van de voorgestelde privéwoningen zijn niet enkel architectuurhistorisch of artistiek belangwekkend doch tevens cultuurhistorisch betekenisvol. Mede door hun prestigieus karakter veruitwendigen zij de maatschappelijke positie en financiële draagkracht van de meest prominente en/of kapitaalkrachtige burgers die gedurende een specifieke periode de samenleving hebben beïnvloed. Andere bezitten een bijkomende waarde doordat zij een zeldzame rest vormen van een oudere historische woonsite. Door de aanwezigheid van hun kenmerkende oorspronkelijke aanhorigheden, zoals bijgebouwen, tuin of park met aanleg, tuinornamentiek, omheining en poort of hekwerk, vormen de geselecteerde items entiteiten, die in al hun componenten exemplarisch zijn en een uitzonderlijk karakter bezitten voor de regio. Tot dergelijk bijgaand landschappelijk kader behoren veelal één of meerdere opvallende bomen tot een uitgebreid bomenbestand, met een (natuur)wetenschappelijke waarde die tevens het historisch karakter van de woonsite opvallend visualiseren. De voorgestelde monumenten zijn overwegend in of nabij de dorpskern of aan belangrijke invalswegen gesitueerd, waar hun ruimtelijk structurerende waarde binnen het actueel stads- of dorpsweefsel hun betekenis als historische getuigenis voor de samenleving vergroot. Dit aspect geldt evenzeer voor de verschillende soorten overheidsgebouwen die tevens het oeuvre van vooraanstaande architecten vertegenwoordigen. Binnen de specifieke Dendermondse context, waarbij de stad tijdens de Eerste Wereldoorlog grotendeels werd vernield, zijn de geselecteerde items uitzonderlijke materiële getuigen van het vooroorlogse bouwkundig patrimonium.
Steegbeluik omvattende: twee hoekhuizen en dertig rijhuizen, bijhorende koertjes en straat is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:
historische waarde, sociaal-culturele waarde
in casu cultuurhistorische en architectuurhistorische waarde: Het steegbeluik met behouden hoek- en rijhuizen geldt qua vormgeving en materiaalgebruik als representatief voorbeeld van sobere arbeiderswoningen in baksteenbouw, gebouwd in opdracht van het Armbestuur (Weldadigheidsbureel). Dit bouwblok en het nabijgelegen nieuw Zwijvickkwartier werden voor het groeiend aantal arbeiders door 'progressieve' industriëlen, kerkelijke overheden en/of Armbestuur gerealiseerd als voorloper van sociale woningbouw en als vooruitstrevende aanvulling op de armoedige zogenaamde 'hofjes'. De aanleg van het steegbeluik met toegang op straatbreedte kaderde binnen de stadsvernieuwing en is samen met onder meer de introductie van de gasverlichting een materieel overblijfsel van de 19de-eeuwse industrialisatiebeweging te Dendermonde. De Weldadigheidstraat is daarenboven een van de uitzonderlijke behouden vooroorlogse straatgehelen in Dendermonde die tijdens de Eerste Wereldoorlog gespaard bleven.