Beschermd monument

Herenhuis

Beschermd monument van tot heden

ID
8335
URI
https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/8335

Besluiten

Burgerlijke architectuur
definitieve beschermingsbesluiten: 05-01-2004  ID: 4161

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.

Beschrijving

De bescherming omvat het neoclassicistische herenhuis met het voorerf met toegangspoort en de bijgebouwen.



Waarden

De voor bescherming geselecteerde burgerlijke architectuur uit het geïnventariseerd bouwkundig erfgoed van de stad Dendermonde en deelgemeenten bestrijkt een zo ruim mogelijke typologische diversiteit die zowel betrekking heeft op privéwoningen als op openbare en overheidsgebouwen, binnen stedelijke én landelijke context. Zo komen op het vlak van woningbouw verschillende huizentypes en woonvormen aan bod gaande van kasteel, landhuis, villa, herenhuis, burgerwoning tot kwalitatieve volkshuisvesting binnen een arbeiderswijk en tuinwijkhuizen in seriebouw. Deze selectie vertoont sterke intrinsieke kwaliteiten op historisch, artistiek, wetenschappelijk en/of sociaal-cultureel vlak en qua authenticiteit, gaafheid, ouderdom, representativiteit en/of zeldzaamheid om het algemeen belang van het behoud te verantwoorden. Het merendeel van de voorgestelde privéwoningen zijn niet enkel architectuurhistorisch of artistiek belangwekkend doch tevens cultuurhistorisch betekenisvol. Mede door hun prestigieus karakter veruitwendigen zij de maatschappelijke positie en financiële draagkracht van de meest prominente en/of kapitaalkrachtige burgers die gedurende een specifieke periode de samenleving hebben beïnvloed. Andere bezitten een bijkomende waarde doordat zij een zeldzame rest vormen van een oudere historische woonsite. Door de aanwezigheid van hun kenmerkende oorspronkelijke aanhorigheden, zoals bijgebouwen, tuin of park met aanleg, tuinornamentiek, omheining en poort of hekwerk, vormen de geselecteerde items entiteiten, die in al hun componenten exemplarisch zijn en een uitzonderlijk karakter bezitten voor de regio. Tot dergelijk bijgaand landschappelijk kader behoren veelal één of meerdere opvallende bomen tot een uitgebreid bomenbestand, met een (natuur)wetenschappelijke waarde die tevens het historisch karakter van de woonsite opvallend visualiseren. De voorgestelde monumenten zijn overwegend in of nabij de dorpskern of aan belangrijke invalswegen gesitueerd, waar hun ruimtelijk structurerende waarde binnen het actueel stads- of dorpsweefsel hun betekenis als historische getuigenis voor de samenleving vergroot. Dit aspect geldt evenzeer voor de verschillende soorten overheidsgebouwen die tevens het oeuvre van vooraanstaande architecten vertegenwoordigen. Binnen de specifieke Dendermondse context, waarbij de stad tijdens de Eerste Wereldoorlog grotendeels werd vernield, zijn de geselecteerde items uitzonderlijke materiële getuigen van het vooroorlogse bouwkundig patrimonium.

Herenhuis met inbegrip van het voorerf met toegangspoort en bijgebouwen is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:

artistieke waarde, historische waarde

in casu architectuurhistorische en cultuurhistorische waarde: De voormalige burgemeesterswoning is typologisch en stilistisch een representatief voorbeeld van een groot alleenstaand herenhuis in neoclassicistische stijl uit het derde kwart van de 19de eeuw. Binnen de context van een kleine landelijke dorpskern bezit het prominent herenhuis een uitzonderlijk karakter waarbij het zich zeer sterk in het dorpsbeeld profileert. Het kenmerkend blokvormig dubbelhuis met symmetrische aanleg vertoont als voorgevel een uitgewerkte lijstgevel, die zijn bepalende voorgevelordonnantie bewaart met hoge vensterregisters, geblokte hoekpilasters, een brede met arduin omlijste deur in centraal deurrisaliet; de accentuerende verkropte kroonlijst op modillons en andere authentieke geveldetails getuigen evenzeer van een kwaliteitsvolle architecturale afwerking. Het interieur is door de authenticiteit van zijn indeling en het artistiek karakter van de verfijnde neoclassicistische decoratieve aankleding op de verhoogde begane grond illustratief voor de bouwstijl en bouwperiode. De ruime trapgang bezit door de marmeren vloer, het met stucwerk versierde plafond en de houten trap met trappaal een stijlvol cachet. In beide grote voorkamers vallen vooral de originele en rijke plafonddecoratie op met fijn stucwerk en delicaat schilderwerk met verguldsel, de marmeren schouwmantels met hun wandspiegel naast andere elementen als binnendeuren en vloeren. De (wand)schilderingen met jachttaferelen uit het begin van de 20ste eeuw illustreren een aspect van de burgerlijke wooncultuur.
Als rest van de vroegere hoeve waarop het herenhuis teruggaat maken de vroegere binnenplaats met rest van bedrijfsgebouwen en toegangspoort integrerend deel uit van het goed en getuigen met het herenhuis van een geëvolueerde landelijke bewoningsvorm in een historische dorpskern.


Aanduiding van

Is de bescherming van

Herenhuis

Singelweg 4 (Dendermonde)
Alleenstaand neoclassicistisch herenhuis uit het derde kwart van de 19de eeuw, met gebruikelijke rechthoekige plattegrond en dubbelhuisopstand. Het huis telt vijf traveeën en twee hoge bouwlagen en een lage zolderverdieping boven een souterrain afgedekt door een leien schilddak bekroond door een decoratief ijzeren sierhek met onder meer typische hartmotieven.


Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.