Beschrijving
De bescherming omvat de voormalige villa R. Van Mossevelde, gelegen in de als dopsgezicht beschermde dorpskern van Oudegem, met omringende landschapstuin, omheining met toegangshekken en hekpijlers en het voormalig koetshuis. Het landhuis is sinds het interbellum herbestemd als klooster van de zusters Onze-Lieve-Vrouw Presentatie.
Waarden
De voor bescherming geselecteerde burgerlijke architectuur uit het geïnventariseerd bouwkundig erfgoed van de stad Dendermonde en deelgemeenten bestrijkt een zo ruim mogelijke typologische diversiteit die zowel betrekking heeft op privéwoningen als op openbare en overheidsgebouwen, binnen stedelijke én landelijke context. Zo komen op het vlak van woningbouw verschillende huizentypes en woonvormen aan bod gaande van kasteel, landhuis, villa, herenhuis, burgerwoning tot kwalitatieve volkshuisvesting binnen een arbeiderswijk en tuinwijkhuizen in seriebouw. Deze selectie vertoont sterke intrinsieke kwaliteiten op historisch, artistiek, wetenschappelijk en/of sociaal-cultureel vlak en qua authenticiteit, gaafheid, ouderdom, representativiteit en/of zeldzaamheid om het algemeen belang van het behoud te verantwoorden. Het merendeel van de voorgestelde privéwoningen zijn niet enkel architectuurhistorisch of artistiek belangwekkend doch tevens cultuurhistorisch betekenisvol. Mede door hun prestigieus karakter veruitwendigen zij de maatschappelijke positie en financiële draagkracht van de meest prominente en/of kapitaalkrachtige burgers die gedurende een specifieke periode de samenleving hebben beïnvloed. Andere bezitten een bijkomende waarde doordat zij een zeldzame rest vormen van een oudere historische woonsite. Door de aanwezigheid van hun kenmerkende oorspronkelijke aanhorigheden, zoals bijgebouwen, tuin of park met aanleg, tuinornamentiek, omheining en poort of hekwerk, vormen de geselecteerde items entiteiten, die in al hun componenten exemplarisch zijn en een uitzonderlijk karakter bezitten voor de regio. Tot dergelijk bijgaand landschappelijk kader behoren veelal één of meerdere opvallende bomen tot een uitgebreid bomenbestand, met een (natuur)wetenschappelijke waarde die tevens het historisch karakter van de woonsite opvallend visualiseren. De voorgestelde monumenten zijn overwegend in of nabij de dorpskern of aan belangrijke invalswegen gesitueerd, waar hun ruimtelijk structurerende waarde binnen het actueel stads- of dorpsweefsel hun betekenis als historische getuigenis voor de samenleving vergroot. Dit aspect geldt evenzeer voor de verschillende soorten overheidsgebouwen die tevens het oeuvre van vooraanstaande architecten vertegenwoordigen. Binnen de specifieke Dendermondse context, waarbij de stad tijdens de Eerste Wereldoorlog grotendeels werd vernield, zijn de geselecteerde items uitzonderlijke materiële getuigen van het vooroorlogse bouwkundig patrimonium.
Voormalige villa R. Van Mossevelde, thans klooster van de zusters van Onze-Lieve-Vrouw Presentatie, met inbegrip van de omringende tuin, omheining met toegangshekken en hekpijlers en het voormalig koetshuis met uitsluiting van de jongere vergrotingen (deel van het dorpsgezicht beschermd bij ministerieel besluit van 16 juli 1987) is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:
artistieke waarde, historische waarde, wetenschappelijke waarde
in casu architectuurhistorische en cultuurhistorische waarde: De opvallende villa R. Van Mossevelde is een gaaf bewaard voorbeeld van een villa met kasteelallures van 1870. Het bijhorend omheind omringend park met landschappelijke aanleg vertoont een waardevol bomenbestand, achtvormige vijver met bruggetje en voormalig koetshuis. Het betreft een voor de regio van Dendermonde uitzonderlijk ensemble.
Deze vrijstaande villa in neoclassicistische stijl met bijhorende tuinaanleg in de nabijheid van de dorpskern, bekend als villa van hophandelaar Raymond Van Mossevelde, getuigt van het aanzien en welvaart van de lokale burgerij en industriëlen die belangrijke posities bekleedden binnen de lokale gemeenschap.
Vanuit hun christelijke overtuiging verkocht de familie het domein aan de congregatie van de zusters van Onze-Lieve-Vrouw Presentatie om er hun kloostergemeenschap en meisjesschool in onder te brengen, die het goed tot op heden in oorspronkelijke staat behield.
De strakke vormgeving met dubbelhuisopstand en het gave interieur getuigen van een kwalitatief hoogstaande architectuur. Het kasteeltje met kenmerkende indeling bewaart veel authentieke elementen zoals de traphal met marmeren vloer en stucwerk, salons met beschilderde paneeldeuren, beschilderde plafonds met stucwerk en rozet met initialen van de familie Van Mossevelde, marmeren schouwen, sluitwerk en getuigt van de 19de-eeuwse burgerlijke wooncultuur.
Het aanvankelijk koetshuis in baksteenbouw opgericht eind 19de eeuw in de villatuin, bleef als karakteristiek vroeger bijgebouw bewaard en is met zijn herkenbaar volume en typerende voorgevel nog steeds visueel verbonden met de villa; het koetshuis vormt een beeldbepalende architecturale component binnen de aangelegde tuin.
De sierlijk ijzeren omheining met toegangshekken, waarvan één aan bakstenen pijlers, de U-vormige oprit, de glooiende landschapstuin met romantische tuinelementen en dendrologisch interessant bomenbestand, vormen een onafscheidbaar en beeldbepalend deel van dit landelijk complex.