De Sint-Pauluskerk, namelijk de gedeelten uit de romaanse periode (metselwerk torenmuren tot onder de bovenste verdieping, torentje dat toegang verschaft tot de klokkentoren, zijmuren der zijbeuken tot onder het hoger opgetrokken gedeelte van deze muren, vierkante pilaren die de beuken van elkaar scheiden alsmede twee rondbogen van het gewelfdak tegen de toren, twee zijmuren van het schip met de thans voor het oog verborgen venster, de gezamenlijke muren van het koor in het aan noordoostelijke hoek palende bijgebouw) en de sacristie te Vossem, zijn beschermd als monument.

Romaanse kerk uit de 12de eeuw met verbouwing van rond 1700.

Historiek

De in oorsprong romaanse kerk dateert vermoedelijk uit de 12de eeuw. In het begin van de 18de eeuw werd de kerk verbouwd: de toren werd met een verdieping verhoogd met gebruik van bak- en zandsteen en bekroond met een zeshoekige spits, de zijbeuken werden verhoogd waarbij de vijf kleine vensters vervangen werden door drie grote, de romaanse bogen in de middenbeuk werden vervangen door twee grotere om een barokke overwelving te maken. Het romaanse koor bleef volledig bewaard. De kerk werd in 1968 gerestaureerd onder leiding R. Lemaire.

Beschrijving

Romaans gebouw, bestaande uit een toren met traptoren, drie beuken van drie traveeën onder een dak en een koor dat uitloopt op een halfronde absis, geflankeerd door sacristieën.

Romaanse toren (einde 12de eeuw) met toegemetselde galmgaten; verbouwd met baksteen begin 18de eeuw, kegelvormig stenen dak ter bekroning van het zuidelijke torentje, gewelven in overgangsstijl op de begane grond.

Barokportaal, versierd met een beeld van de patroonheilige en gedateerd 1699 op de makelaar, noordelijke bijbouw van baksteen in de 18de eeuw opgericht in het verlengde van de zijbeuk.

In de romaanse beuk werden twee paar pijlers verwijderd in 1715 (jaartal op een gewelfvlak) bij het aanbrengen van de barokoverkluizing, die het plafond en de oorspronkelijke vensters verbergt; opgehoogde vloerbekleding, merkwaardig romaans dakgebinte bewaard onder de bedaking van de beuk en het koor.

Zijbeuken verhoogd bij de overwelving, originele vensters nog zichtbaar, deur in het midden van de zuidzijbeuk, circa 1700 toegemetseld.

Koor (begin 13de eeuw) vermoedelijk kort na de beuken bijgebouwd (zie versiering in de zuidwestelijke hoek). De muurversiering bestaat uit een geprofileerde plint en opgaande lisenen, bekroond met imposten, waartussen een boogfries loopt die opgevangen wordt door gebeeldhouwde kraagstenen; vensteropeningen en overkluizing verbouwd in laatgotische stijl.

Noordsacristie met tongewelf aan het presbyterium toegevoegd tijdens de 13de eeuw. Zuidsacristie uit einde 18de eeuw(?), ter plaatse van een voormalig vertrek dat waarschijnlijk romaans was en overkluisd.