Inventaris
Beschermd monument

Bunker

Beschermd monument van tot heden

ID
8624
URI
https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/8624

Besluiten

Defensieve architectuur rond Antwerpen
definitieve beschermingsbesluiten: 17-07-2012  ID: 5045

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.
Provincie
Oost-Vlaanderen
Gemeente
Beveren
Deelgemeente
Haasdonk
Straat
Onbepaald
Locatie
Haasdonk (Beveren)
Nauwkeurigheid zone
Tot op 15m
Oppervlakte zone
34m²
Beschermingsdossiers
4.001/46003/102.1
4.01/46003/186.1
Typologie: bunkers
Datering: WO I

Inventarisatie bunkers Westabschnitt (thematische inventarisatie: van tot )

Thema: Erfgoed Eerste Wereldoorlog

Beschrijving

Deze bescherming betreft een bunker te Beveren, onderdeel van de defensieve architectuur opgetrokken rond Antwerpen tussen 1830 en 1918.



Waarden

De defensieve architectuur opgetrokken rond Antwerpen vanaf de Belgische onafhankelijkheid (1830) tot en met de Eerste Wereldoorlog (1918) (van Fort Steendorp tot Fort Haasdonk) in Oost-Vlaanderen, bunker (11) - deel van de Duitse bunkerlinie uit Wereldoorlog I, is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:

sociaal-culturele waarde

De Duitse bunkerlinie werd opgetrokken in 1916-1917 door de Duitse bezetter. Die zette daarvoor meer dan 900 manschappen in, lokale burgers die verplicht tewerk gesteld werden door de bezetter. Bij de luchtaanvallen op Antwerpen in 1944 werden de bunkers herbruikt door de burgerbevolking als schuilplaats tegen de bommenregen. Het woord 'bunker' komt uit het Duits en bewijst de pioniersrol die de Duitsers in de bunkerbouw voerden. Het woord duikt voor de eerste keer tijdens de Eerste Wereldoorlog op.

historische waarde

in casu architectuurhistorische waarde: : Alle bunkers zijn opgetrokken uit gewapend beton, een relatief nieuw materiaal aan het begin van de 20ste eeuw. Voor het eerst werd gewapend beton solitair gebruikt bij militaire architectuur {bij de bunkers). De vormen en constructiemethode zijn een gevolg van de nieuwe technieken in de krijgskunde. Ze zijn representatieve voorbeelden van functionele militaire architectuur. De linie (= Stellung Antwerpen) telt 11 verschillende bunkertypes welke grotendeels in het voorgestelde gebied voorkomen. Alle gebouwen zijn representatief en karakteristiek voor het type waartoe ze behoren.

historische waarde

in casu militair-historische waarde: : De schansen Lauwershoek en Landsmolen werden opgetrokken na de beslissing van de Belgische regering in 1906 om de tweede fortenlinie rond Antwerpen verder te verstevigen door het optrekken van Schansen tussen de forten. Zodoende zou het Nationaal Reduit Antwerpen beschermd zijn tegen zowel een Franse als Duitse inval. De werken waren onvoltooid bij het begin van de Eerste Wereldoorlog. De bunkers behoren tot de Duitse bunkerlinie 'Stellung Antwerpen' die werd opgetrokken in 1916-1917 als bescherming tegen een invasie vanuit het westen en Nederland. Ze behoort tot de Armeegruppe Antwerpen. De linie in het voorgestelde gebied geeft een zeer goed en representatief beeld van de samenhang en aanleg van een Duitse defensieve bunkerlinie uit de Eerste Wereldoorlog in een zone waar oudere militaire structuren aanwezig waren. De schansen en de volledige bunkerlinie benadrukken de grote symbolische en militaire waarde welke Antwerpen en zijn haven hadden tijdens de beide wereldoorlogen voor zowel België als bezetter. De schansen, bunkers en de volledige linie zijn een representatief voorbeeld van de hergebruik van oudere militaire gebouwen en structuren door de Duitse bezetter tijdens Wereldoorlog I en de verdere uitbouw van de linie als gevolg van evoluties in de wapenontwikkeling. De linie fungeerde in Oost-Vlaanderen als scheidingslijn tussen Etappegebiet (achtergebied van het 4de Duitse Leger) en het Okkupationsgebiet (eigenlijk bezettingsgebied). Er waren tussen die twee gebieden controleposten en Passierscheine waarvan voor zover bekend geen fysieke sporen bewaard bleven.

Aanduiding van

Is de gedeeltelijke bescherming van

Duitse bunkerlinie Westabschnitt

Beveren, Haasdonk, Vrasene (Beveren), Bazel (Kruibeke), Steendorp (Temse)
De 'Westabschnitt' is een Duitse bunkerlinie uit de Eerste Wereldoorlog, die werd aangelegd als onderdeel van de 'Stellung Antwerpen'. De bunkerlinie is ongeveer twaalf kilometer lang en situeert zich tussen de Schelde stroomopwaarts, ter hoogte van Fort Steendorp (Temse) tot de polders van Beveren.

Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Bunker [online], https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/8624 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.