De bescherming omvat het dorpscentrum van De Pinte met het Kerkplein wordt gevormd door het kruispunt van verschillende straten: de Pintestraat, Groenstraat, Baron de Gieylaan en Polderdreef. Beeldbepalende monumenten zijn de parochiekerk Sint-Niklaas van Tolentijn, het kasteel van De Pinte en een afgerond hoekpand in regionalistische stijl. De 19de-eeuwse pastorie in decoratieve baksteenarchitectuur maakte deel uit van de voorlopige bescherming, maar werd niet definitief beschermd vermits het gebouw in 1994 voor de heraanleg van het Kerkplein werd gesloopt.

De Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen (KCML) bracht een advies uit waarbij de historische, wetenschappelijke en artistieke waarde van het Kerkplein en kruispunt met de aanpalende straten als volgt werd gemotiveerd: "wegens de historische waarde als 19de-eeuws dorpscentrum gegroeid rondom de kerk en heraangelegd in de jaren 1930 door het aanpassen van de omgevende architectuur in het creëren van een pleintje ten noorden van de kerk;
wegens de wetenschappelijk en artistieke waarde van de nog resterende bebouwing in verschillende neostijlen: de neogotische parochiekerk Sint-Niklaas van Tolentijn naar ontwerp van architect J. Goethals van 1900-12, het kasteel van De Pinte, een typisch midden-19de-eeuws buitenverblijf met neoclassicistische uitbreidingen, ingeplant in een mooie groene omgeving, met bijhorende koetshuizen en hek en de neo-Vlaamserenaissancegetinte hoekhuizen."