Beschrijving
Het oorlogsmonument met het waterbassin met fontein is beschermd als monument.
Waarden
Het oorlogsmonument voor de gesneuvelde soldaten, de burgerlijke slachtoffers en de opgeëisten van de Eerste Wereldoorlog en de gesneuvelden en weestanders van de Tweede Wereldoorlog is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:
historische waarde
Oorlogsmonument Eerste Wereldoorlog ter herdenking van de gesneuvelde en de weggevoerden van de stad Geraardsbergen, feestelijk onthuld in 1922. Op de achterkant van het monument wordt een opsomming gegeven van de gesneuvelden, soldaten, burgerlijke slachtoffers en opgeëisten (1914-1918), en later toegevoegd de namen van de gesneuvelden en weerstanders (1940-1945). Een gedenkplaat werd speciaal toegevoegd voor de slachtoffers van het luchtbombardement van 22 mei 1944.
Het oorlogsmonument werd geïntegreerd bui een ouder waterbassin met fontein, dat in 1894 was gebouwd voor de watervoorziening van de brandweer bij eventuele brand in de benedenstad. artistieke waarde
Monumentaal arduinen gedenkteken opgebouwd uit een hoge driehoekige basis, waarop een getrapte hoge stèle, waartegen een expressieve beeldengroep in brons is geplaatst. Het beeld bestaat uit een zittende, gedrapeerde vrouwenfiguur, die de vrede symboliseert. Tegen de rechterzijde van haar schoot leunt al zittend een stervende soldaat en aan haar linkerzijde een gesneuvelde opgeëiste. Aan beide kanten van het driehoekige arduinen voetstuk staat een brullende Belgische leeuw. Voor de beeldengroep ligt een fraaie, groot cirkelvormig waterbassin met in het midden een fontein.
Beeldengroep met sterk geladen symboliek en emotie, enerzijds van vaderlandslievendheid en heldenmoed en anderzijds van pijn en berouw.
Representatief voorbeeld voor het oeuvre van beeldhouwer Jules Vits uit Melle (gesigneerd). Jules Vits (1868-1935) werkte onder meer in het atelier van Aloïs De Beule. Tot aan de Eerste Wereldoorlog vervaardigde Jules Vits portretbustes, reliëfs en vooral hoogstaande religieus beeldhouwwerk. Later vervaardigde hij ook funeraire monumenten, portretten en elementen die konden ingepast worden bij woningbouw. Tijdens het interbellum realiseerde hij talrijke oorlogsgedenktekens in eigen land, zoals te Waarschoot, Wichelen, Zottegem, Aarsele, Overpelt en Achel, maar ook in Frankrijk. In zijn werk zitten zowel elementen uit de neogotiek, de art nouveau, de art deco en het monumentaal realisme. sociaal-culturele waarde
Als zijnde de materialisatie van het herdenken van een collectief trauma.