De bescherming omvat de parochiekerk Sint-Martinus en de inkompijlers van het voormalige kerkhof. De dorpskern van Sint-Lievens-Esse waarin de kerk gelegen is, is eveneens in 1991 beschermd als dorpsgezicht.

Het beschermingsdossier motiveert de historische en artistieke waarde van de Sint-Martinuskerk met de inkompijlers van het vroegere kerkhof als volgt: "omwille van de historische waarde als voorbeeld van een kerk uit het derde kwart van de 18de eeuw, opgetrokken in baksteen, met gebruik van zandsteen bij onder meer plint, portaal en torenonderbouw, deze laatste mogelijks tot de vroegere kerk behorend; omwille van de artistieke waarde van de classicistische binnenaankleding en van het 18de eeuw meubilair (altaren, biechtstoel, orgel)".