Inventaris
Beschermd monument

Schaliënhuis en klooster Onze-Lieve-Vrouw Visitatie

Beschermd monument van tot heden

ID
9518
URI
https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/9518

Besluiten

Schaliënhuys en klooster van de zusters van Onze-Lieve-Vrouw-Visitatie
definitieve beschermingsbesluiten: 06-07-2011  ID: 4823

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.
Provincie
Oost-Vlaanderen
Gemeente
Kruibeke
Deelgemeente
Kruibeke
Straat
Langestraat
Locatie
Langestraat 12 (Kruibeke)
Nauwkeurigheid zone
Tot op 15m
Oppervlakte zone
541m²
Beschermingsdossiers
4.01/46013/121.1
DO002352
OO003523

Beschrijving

Het schaliënhuis en klooster van de zusters van Onze-Lieve-Vrouw Visitatie zijn beschermd als monument



Waarden

Het schaliënhuis en klooster van de zusters van Onze-Lieve-Vrouw Visitatie van Kruibeke zijn beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:

artistieke waarde

Schaliënhuis, 17de-eeuws pand met alle typische kenmerken: zand- en baksteenarchitectuur, natuurleien dak (reden van de naam van het pand 'Schaliënhuys'), moer- en kinderbalken. Goed bewaarde 18de-eeuwse kapel met barokinterieur met stucwerken, altaar, glas-in-lood, zuidelijk salon met 18de-eeuws stucwerk, schouwmantel met Delftse tegels, origineel binnenschrijnwerk, 17de-eeuwse trap. In het pand bleef het 17de-eeuwse schilderij van de stichteres Maria Goubau van een onbekend meester bewaard.
Klooster, 19de-eeuwse uitbreiding met een typische geüniformeerde bakstenen gevel (begin 20ste eeuw) met imitatiebanden, segmentboogvormige ramen, met blauwe hardsteen omlijste toegangsdeur met bovenlicht, neogotische nis met Mariabeeld in de gevel. Onversierde achtergevel.

historische waarde

in casu architectuurhistorische waarde: : Het Schaliënhuis is een representatief voorbeeld van een 17de-eeuws bak- en zandsteenhuis met bewaarde raamomlijstingen, dakgebinte, moer- en kinderbalken, betegelde vloer op de zolder (eerder uitzonderlijk). Origineel schrijnwerk bleef bewaard of werd minutieus nagemaakt bij de laatste restauratie. Het interieur telt tal van 18de en 19de-eeuwse interieurelementen zoals stucwerk op een schouw (benedenverdieping Schaliënhuis) en plafonds (zowel in de seculiere delen als kapel), schouwmantel met Delftse tegels, binnenschrijnwerk (zowel origineel als goede kopieën van de laatste restauratie).
De kapel is een representatief en uitzonderlijk voorbeeld van een private, authentieke kloosterkapel en behield zijn typische 18de-eeuwse aankleding met barokaltaar, glas-inloodramen, schilderijen in het altaar, tabernakel, stucplafond, ...
Het aansluitende klooster heeft een typische baksteenarchitectuur, langs de straatzijde sober gedecoreerd met imitatiespeklagen en langs de achterzijde ongedecoreerd. De gang en aansluitende spreekkamer zijn voorzien van lambriseringen en typische 19de-eeuwse vloeren. De trap naar de bovenverdieping is duidelijk een recuperatietrap uit de 17de/18de eeuw. Een 18de-eeuws dakspant werd herbruikt op de vleugel aansluitend bij het Schaliënhuis. Het binnenschrijnwerk bleef bewaard. Onder beide panden een representatief voorbeeld van 16de-eeuwse kelder met kruisribgewelven, mogelijk van een ouder pand.

historische waarde

Schaliënhuis toebehorende aan verschillende prominente Antwerpse families. Vanaf 1677 moederhuis van de Geestelijke Dochters, een typisch contrareformatorisch verschijnsel. De Geestelijke Dochters werden gesticht door Maria Goebau. Haar portret bleef in het Schaliënhuis bewaard. In het Schaliënhuis ligt de kern van wat vanaf 1842 de kloostergemeenschap 'Zuster van Onze-Lieve-Vrouw Visitatie van Kruibeke' zal worden. In de 19de eeuw zal de orde in zuidelijke richting, aansluitend bij het Schaliënhuis een nieuw klooster optrekken. Beide panden zijn representatief voor beide fases - gescheiden door de Franse Revolutie - van geestelijk leven op deze plaats.

sociaal-culturele waarde

Het Schaliënhuis behoorde toe aan verschillende prominente Antwerpse families. Vanaf 1677 was het moederhuis van de Geestelijke Dochters te Kruibeke die als doel hadden: onderhoud van het kerkelijk linnen, ziekenzorg en onderwijs. De laatste functie wordt nog steeds op de site gerealiseerd. De Geestelijke Dochters waren een typisch en belangrijk religieus verschijnsel tijdens de Contrareformatie.

Aanduiding van

Is de bescherming van

Schaliënhuis en klooster Onze-Lieve-Vrouw Visitatie

Langestraat 12 (Kruibeke)
Klooster van Onze-Lieve-Vrouw Visitatie, gevestigd in het zogenaamde "Huis ten Wijngaarde" of "Schaliënhuis". In 1676 aangekocht door Pastoor Antonius van Daele om het in 1688 officieel over te dragen aan de Geestelijke Dochters. Wellicht draag het van dan af de naam 'Het huys van O.L.Vrouw'. Bestaande uit een naar het binnengebied gekeerd 17de-eeuws gebouw in traditionele bak- en zandsteenstijl van zes traveeën en twee bouwlagen op een zandstenen plint, het zogenaamde 'Schaliënhuis', met oostelijk georiënteerde kapel uit 1735 en 19de-eeuwse kloostervleugel langs de Langestraat.

Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Schaliënhuis en klooster Onze-Lieve-Vrouw Visitatie [online], https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/9518 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.