Het houten gebinte in art-nouveaustijl naar ontwerp van Georges Hobé in de Zuidertoren van het Koloniënpaleis, gelegen in het Park van Tervuren, is beschermd als monument.

Houten gebinte in art-nouveaustijl naar ontwerp van Georges Hobé voor de internationale tentoonstelling van 1897 in Tervuren.

Historiek

Na een eerste nog schuchtere aanwezigheid van Congo op de internationale tentoonstellingen in Antwerpen, in 1885 en 1894, zou op aandringen van Koning Leopold II de internationale tentoonstelling van 1897 gelijktijdig plaatsvinden in Brussel én Tervuren. Hier zou een volwaardige Congolese afdeling de rijkdommen en toekomstmogelijkheden van de Onafhankelijke Congostaat, op dat moment nog privé-eigendom van de vorst, onder de aandacht brengen van het binnen- en buitenlandse publiek. Teneinde de koloniale tentoonstelling aantrekkelijk en bereikbaar te maken, wordt Tervuren via een nieuwe, 12 kilometer lange bomenrijke laan verbonden met de hoofdstad. Op het einde van de laan verrijst het eerste 'Koloniënpaleis', een neoklassiek Lodewijk XVI-paviljoen met twee aansluitende hallen in glas en ijzer, op U-vormige plattegrond, naar ontwerp van architect Ernest Acker (1852-1912). Voor de presentatie van de tentoon te stellen stukken en de binnenaankleding van de zalen, doet Leopold Il, en dit op aanbeveling van Baron Edmond Van Eetvelde (1852-1925), Staatssecretaris van de Onafhankelijke Congostaat, een beroep op een handvol veelbelovende jonge kunstenaars, waaronder Paul Hankar (1859-1901), Gustave Serrurier (1856-1910), Henry van de Velde (1863-1957) en Georges Hobé (1854-1936). Georges Hobé ontwierp het 'Salon des Grandes Cultures', in de linkervleugel van het paleis, waar de belangrijkste Congolese teelten werden tentoongesteld. Hij deed dit met een ongebruikelijk, monumentaal decoratief gebint.

De vanaf 1898 permanente Koloniale Tentoonstelling zal in het buitenland ruime bekendheid verwerven, en vormt de kiem voor het heuse Congo-Museum dat in de jaren 1908-1910 gebouwd wordt. De voorkant van het oude paleis blijft hierbij tot 1950 in gebruik als hotel en restaurant. De zogenaamde 'zuidertoren’ waarin het Hobé-gebint nog opgesteld staat, wordt niet meer gebruikt. De oude tentoonstellingszalen in de zijvleugels raken sterk in verval, waarbij een groot deel van de wandbekledingen, het meubilair en de tussenschotten in art-nouveaustijl, verloren gaan. Tijdens de oorlogsjaren 1940-1945 doet het oude Koloniënpaleis dienst als legerplaats voor de troepen: de nog gespaarde houten lambriseringen en zelfs kleine gedeelten van het Hobé-gebint zelf, worden verder vernield en gebruikt als brandhout. De totaal vervallen zijvleugels worden vanaf de jaren 1950 geleidelijk ingekleed met baksteen en verbouwd tot kantoren en laboratoria voor het Museum.

Wanneer het Ministerie van Openbare Werken als eigenaar en in het kader van een volledige renovatie eind jaren 1970 overweegt om het monumentaal, decoratief Hobégebinte in de ‘zuidertoren’ of rechter hoekpaviljoen te slopen wordt het bij spoedprocedure op 23.10.1981 als monument beschermd. Sindsdien werd het gedemonteerd en opgesteld in open lucht op de binnenkoer van het Koloniënpaleis.

Beschrijving

Het houten gebinte is vervaardigd in art-nouveaustijl met gebruik van de tropische houtsoort opepe of bilinga (Nauclea diderrichii).

Bibliografie