Beschermd monument

Pastorie Sint-Margaretaparochie met tuin

Beschermd monument van tot heden

ID
9931
URI
https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/9931

Besluiten

Pastorieën in het Waasland
definitieve beschermingsbesluiten: 16-01-2004  ID: 4165

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.

Beschrijving

De pastorie van de Sint-Margaretaparochie met tuin is beschermd als monument.



Waarden

Pastorie te Eversele is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:

historische waarde

De historische waarde van de pastorie bestaat uit de kerkelijke verplichting aan de pastoor om na een benoeming op zijn beneficie te gaan wonen. Dat vereiste een 'pastoreel huis'. Deze verplichting werd herhaald tijdens het concilie van Trente, waardoor in het begin van de 17de eeuw verschillende pastorieën werden gebouwd.
Het is pas ná de seculiere wet van 25 september 1769 dat de meeste pastorieën opgericht werden. De tiendenheffers werden daartoe verplicht. Slechts weinig pastorieën van voor 1769 bleven bewaard, wat hen tot bijzondere getuigen én referentiepunten maakt voor de evolutie in de tweede helft van de 18de eeuw. De 19de-eeuwse pastorie, opgetrokken door de gemeente, is het gevolg van het Concordaat van 1801.
De pastorie hoort door deze historische context samen met de kerk, gemeentehuis en dorpsschool tot de historisch gegroeide dorpskern, de parochie en het collectief geheugen van de dorpsgemeenschap.

artistieke waarde

De artistieke waarde van de pastorie bestaat uit het steeds zeer consequent toepassen van de meest moderne structuur, constructie, decoratie en (tuin)aanleg eigen aan de bouwperiode van het pand (van rococo tot neostijlen). De drang naar het nieuwe en moderne resulteerde niet zelden in het herinrichten van één of meerdere kamers met nieuwe vormen, materialen en stijlen. Verschillende pastorieën getuigen van deze architecturale evolutie. In zowel de 18de als eerste helft van de 19de eeuw is de invloed vanuit Frankrijk op de kunst en architectuur in onze contreien zeer duidelijk. Die invloed is zeer duidelijk merkbaar in zowel de toegepaste stijlen als in de 18de-eeuwse formele tuinaanleg waarbij het huis 'entre cour et jardin' geplaatst werd.
De typologie kent een zeer specifieke evolutie van dubbelhuis naar vrij grondplan. Typisch en uniek voor de pastorie is de mogelijkheid om de bovenverdieping af te sluiten van de benedenverdieping dankzij een smeedijzeren hek of luik dat van op de verdieping kan gesloten worden.
De tuinen getuigen allen van de onverbrekelijke band tussen pastorie en tuin. De zelfvoorziening van de pastoor uitte zich in zowel een sier- als nutstuin met alle daaruit volgende nutsgebouwen als schuren, stallen, bakoven, volières, opslagruimtes, ... De aanleg inclusief ondermeer de ommuring, poortgebouwen, kleine tuinelementen als kapellen, grotten, vijvers, wallen, paden, serres, bruggen, tuinpaviljoenen, loverpriëlen, beelden, is steeds zeer representatief voor de evolutie van formele naar landschappelijke tuin welke in deze periode plaatsvindt.
Pand daterend uit de 18de eeuw met aanpassingen uit de 19de eeuw. Van beide bouwcampagnes zijn in exterieur en interieur belangrijks bouwsporen bewaard gebleven. Uit de 18de eeuw bleven onder meer de trap, balkenlagen en een haard bewaard. Het interieur werd gedecoreerd tijdens het Directoire of de Empire. Het pand behield vooral die aankleding.

wetenschappelijke waarde

in casu dendrologische waarde: Verschillende tuinen hebben wetenschappelijke, meer bepaald dendrologische waarde door hun bijzonder bomenbestand.


Aanduiding van

Is de bescherming van

Pastorie Sint-Margaretaparochie met tuin

Dorpstraat 74 (Temse)
De pastorie dateert uit de 18de eeuw en vertoont aanpassingen uit de 19de eeuw. Van beide bouwcampagnes zijn in het interieur en exterieur bouwsporen bewaard gebleven. Achterliggende diepe, en beboomde tuin.


Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.