Beschrijving
De voormalige kunstenaarswoning van Albijn Van den Abeele is beschermd als monument.
Waarden
Latem is in de Belgische context een uniek voorbeeld van een kunstenaarskolonie of kunstenaarsdorp, ontstaan naar het voorbeeld van het legendarische Barbizon in Frankrijk. Het belang van de Latemse kunstenaarskolonie is met zijn internationale uitstraling onmiskenbaar. In Sint-Martens-Latem en Deurle is de voormalige aanwezigheid van de kunstenaars nog tastbaar in de gebouwen waarin zij gewoond en gewerkt hebben, en in de landschapssites die het onderwerp vormden van hun kunst. Kenmerkend voor deze kunstenaarsdorpen is dat kunstenaars er vaak onderdak vonden in de bestaande woningen of boerderijtjes, die thans ook zeldzame getuigen zijn van het kleinschalig bouwkundig erfgoed van de vroegere plattelandsgemeenten, nu uitgegroeid tot residentiële villadorpen. De huizen en ateliers die in opdracht van de kunstenaars zelf werden gebouwd, George Minne, Albert Servaes, Gust. De Smet, zijn representatief voor de typologie van de kunstenaarswoning, zij vertonen aldus een architectuurhistorische waarde. De schilderateliers maakten integrerend deel uit van de woning. Dergelijke atelierwoningen waren duidelijk herkenbaar door het daklicht of de grote atelierramen op het noorden. Het beeldhouwatelier van George Minne was ondergebracht in een afzonderlijk gebouw, nu verdwenen, in de woning kwamen talrijke tekeningen tot stand.
Voormalige woning Albijn Van den Abeele is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:
historische waarde, sociaal-culturele waarde
in casu architectuurhistorische waarde: Het woonhuis werd gebouwd in 1881 door Albijn Van den Abeele, burgemeester, gemeentesecretaris, schrijver en landschapsschilder en "stamvader van de Latemse school", onder zijn hoede kwamen immers de eerste kunstenaars zich te Latem vestigen. Het huis was een belangrijk trefpunt van 'Latemse' schilders, beeldhouwers, schrijvers en dichters tussen 1884 en 1914. Vanuit het atelier op de eerste verdieping heeft Binus van den Abeele een hele reeks schilderijen gemaakt die een zicht geven op de omgeving. Het woonhuis behield het authentiek karakter van een stijlvol 19de-eeuws burgerhuis met een wit gepleisterde lijstgevel met neoclassicistische stijlkenmerken, ingeplant op een beeldbepalende plaats in het dorpsbeeld.
