Geografisch thema

Leuvensesteenweg (Mechelen)

ID
426
URI
https://id.erfgoed.net/themas/426

Beschrijving

Doorkruist het gehucht Hanswijk vanaf het Raghenoplein tot aan de grens met Muizen. Deel van oude steenweg naar Leuven aangelegd in 1730 en volgende.

Tot circa 1860 was de omgeving van de Leuvensesteenweg vanaf de Hanswijkpoort tot aan de gemeente Muizen nog weinig bebouwd. Reeds vroeg werden de bestaande herenwoningen bij het begin van de straat (nummers 2 tot 28) omgevormd tot herbergen voor "de mannen van het arsenaal". Het gehucht Hanswijk-de-Bercht, gelegen tussen Dijle en Leuvensesteenweg, kwam pas tot ontplooiing na het overbrengen van de inkompoort van de Centrale Werkplaats, van de Stationsstraat naar de Leuvensesteenweg (tussen 1860 en 1865). Een eerste reeks werkmanswoningen werd opgetrokken in 1871 in de huidige Tenderstraat.

In 1876 stelde het Mechelse schepencollege een urbanisatieplan op voor de wijk tussen de Leuvensesteenweg en de spoorlijn Mechelen-Leuven. Er werd beslist tot de aanleg van Wagon-, Tender-, Aambeeld-, Locomotief-, Hamer- en Smisstraat (naamgeving op 1 april 1880); de Draaibankstraat werd vermoedelijk pas circa 1894 geopend; de aanleg van nog twee andere straten werd verijdeld door de bouw van het rangeerstation. Alleen Aambeeld- en Smisstraat, eerstgenoemde de oude weg naar Muizen, laatstgenoemde aansluitend op de Hanswijkdries, waren bestaande wegen die werden rechtgetrokken. De "voorname" straat was de Locomotiefstraat, parallel met de Leuvensesteenweg en halverwege laatstgenoemde en de spoorbaan; hierop zouden de andere straten aansluiten.

In 1883 bouwde de stad aan de Leuvensesteenweg een school voor Jongens en Meisjes naar ontwerp van architect V. Louckx, na de Eerste Wereldoorlog vervangen door de huidige naar ontwerp van architect D. Vermeulen. Vóór de Eerste Wereldoorlog was de urbanisatie van Leuvensesteenweg en aanpalende straten voltrokken. Alleen de verlenging van Locomotief- en Draaibankstraat, voorbij de Colomabeek, dateert van later.

Drukke verkeersader afgeboord met arbeidershuizen uit het vierde kwart van de 19de en het eerste kwart van de 20ste eeuw, zie nabijheid Centrale Werkplaats en rangeerstation; idem in aanpalende straten met naamgeving in verband met spoorwegen en aanverwante bedrijvigheid. In sommige straten is de bebouwing nog zeer homogeen, onder meer in Draaibank- en Tenderstraat. De nummers 94, 147 (voormalig hoekcafé zogenaamd "In de Kruisbaan"), 148 en 203 van de Leuvensesteenweg zijn gesigneerd Klerkx, respectievelijk 1911, 1906, 1901 en 1904; Tenderstraat nummer 12, Ed. Bourgeois, 1905; Smisstraat nummer 17, Klerkx, 1910.

  • ROGIER M.C.G., Mechelen middelpunt van de Belgische staatsspoorweg, Mechelen, 1983.

Bron: KENNES H., PLOMTEUX G. & STEYAERT R. 1995: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Antwerpen, Arrondissement Mechelen, Kanton Mechelen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 13n2, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Plomteux, Greet
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Centrale Werkplaats Mechelen

  • Omvat
    Stadswoning ontworpen door L. Demets

  • Omvat
    Vierendeelbrug

  • Omvat
    Winkelhuis met houten pui

  • Is deel van
    Mechelen extra muros

  • Is gerelateerd aan
    Leuvensesteenweg (Muizen)


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Leuvensesteenweg (Mechelen) [online], https://id.erfgoed.net/themas/426 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.