Geografisch thema

Leysstraat

ID
11199
URI
https://id.erfgoed.net/themas/11199

Beschrijving

Voorname winkelstraat in het verlengde van Centraal Station, De Keyserlei en Teniersplaats. Door de opmerkelijke en monumentale eenheidsbebouwing, de gebogen gevelwanden (voornamelijk noordelijke wand concaaf gebogen) aansluitend op het sterk gebogen tracé van de Meir en door de torenvormige hoekgebouwen aan de kant van de leien vormt ze een unieke toegang tot de oude stad met een afsluitend perspectief op een gedeelte van de noordelijke gevelwand van de Meir. In 15de, 16de, 17de en 18de eeuw echter een smalle doorgang, de "Meirsteeg", van de Meir naar de vesten (sluippoort); na het openen van de spoorlijn naar Brussel (1836) en het bouwen van een houten station op het huidige Astridplein werd het steegje een drukke verkeersverbindingsweg; in 1855 verbreed kwamen er nieuwe voorname woningen en de "Statiestraat" werd in 1867 naar de alhier wonende schilder Hendrik Leys (1815-1869) "Leysstrat" genoemd.

De 19de-eeuwse bebouwing verdween bij de verbreding in 1898 (verbreding en rechttrekken van de Meir eveneens voorzien), en de volgende jaren werd onder impuls van het stadsbestuur (zie nummer 7 borstbeelden van de burgemeester Jan Van Rijswijck, schepenen Arthur Van de Nest, Frans Van Kuyck en Arthur Goemaere) en onder leiding van stadsarchitect Alexis Van Mechelen aan beide zijden de huidige monumentale en indrukwekkende bebouwing in een totaalconcept aangelegd, enerzijds als grandioze getuige van Antwerpens welvaart (vandaar de overvloed aan ornamentatie) en anderzijds als stedebouwkundig oriëntatiepunt tussen het Centraal Station (1895-1905), De Keyserlei en Meir, slagader van de stad. Gedeeltelijk met afbraak bedreigd in 1964 werd dit uniek geheel in 1971 om zijn architecturale waarde als voorbeeld van eclectische monumentale architectuur rond de eeuwwisseling en om zijn stedenbouwkundige inbreng niet alleen als monument, maar tevens als stadslandschap in zijn geheel beschermd, waardoor revalorisatie mogelijk werd.

Ontwerp van verschillende grote Antwerpse bouwmeesters, vertonen deze woon- en winkelhuizen ondanks de bijzondere homogene totaalindruk (uniform gebruik van witte natuursteen voor de parementen, regelmatige pandenindeling, gelijke hoogtelijnen, accentueren van hoekgebouwen) toch een verrassende variatie wat betreft opbouw en decoratie: lijstgevels worden afgewisseld met weelderige puntgevels, verschillend van hoogte, de strenge neoclassicistische stijl verlevendigd met speelse neogotische barok. Meest in het oog springend is de concaaf gebogen noordelijke zijde.


Bron: DE MUNCK-MANDERYCK M., DECONINCK-STEYAERT R. & PLOMTEUX G. met medewerking van LINTERS A. 1979: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Stad Antwerpen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 3nb, Brussel - Gent.
Auteurs: Plomteux, Greet; Steyaert, Rita; Manderyck, Madeleine
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    't Visschers Huizeken

  • Omvat
    Burgerhuis in eclectische stijl

  • Omvat
    Geheel van gekoppelde winkelhuizen in eclectische stijl

  • Omvat
    Gekoppelde winkelhuizen met kantoren in eclectische stijl

  • Omvat
    Grand Hôtel Métropole

  • Omvat
    Handelspand in neobarokstijl

  • Omvat
    Jan Breydel

  • Omvat
    La Métropole

  • Omvat
    Winkelhuis in eclectische stijl

  • Omvat
    Winkelhuis in eclectische stijl

  • Omvat
    Winkelhuis in neo-Vlaamserenaissance-stijl

  • Omvat
    Winkelhuis in neo-Vlaamserenaissance-stijl

  • Omvat
    Winkelhuis in neo-Vlaamserenaissance-stijl

  • Omvat
    Woon- en handelspand in beaux-artsstijl

  • Omvat
    Woon- en handelspand in eclectische stijl

  • Is deel van
    Antwerpen - Stadsuitbreiding tot aan de 16de-eeuwse Spaanse Vesten


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Leysstraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/11199 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.