Geografisch thema

Koksijde

ID
13983
URI
https://id.erfgoed.net/themas/13983

Beschrijving

Westkustgemeente (1685 hectare; 7519 inwoners in 1973); geomorfologisch gekenmerkt door golvende duinenzone ("Hoge Blekker", hoogste Belgische duintop) en vlakke Zeepolders; administratief, gerechtelijk arrondissement Veurne; voornamelijk toeristische activiteit; meerdere natuurgebieden: "Schipgat" en "Doornpanne" aan grens met Oostduinkerke; "Noordduinen", weerszijden Leopold III-laan.

De geschiedenis van Koksijde is nauw verbonden met de Duinenabdij, hier in het eerste kwart van de 12de eeuw gesticht (zie Koksijde-Bad, Koninklijke Prinslaan). Benaming Koksijde, niet voor 1150; 1270: Coxhijde, afgeleid van ye, ie, ijde (waterloop, ankerplaats) en kokkel, dialect voor hartmossel; 1328: Laurens en Christiaan van Koksijde; 1377 en 1383: Pauwel van Koksijde; 14de eeuw: ontstaan van overvloedige gewassen op duinengrens ten gevolge droogleggen van polders; 1593: verwoestingen in de streek door Orangisten; 1601: inrichting van uithoeve "Ten Bogaerde" tot Duinenabdij; 1604: vermelding van Jonkheer Jan Bulteel, heer van Koksijde; onder Franse Revolutie parochiaal deeluitmakend van Sint-Walburga te Veurne; zelfstandige parochie in 1842, uitgezonderd gebied over vaart, namelijk "Torreelhoek" en "Wulpendamme"; 1845- 1848: bouw van huidige Sint-Pieterskerk ter vervanging van de circa 1700- 1705 door pastoor Provoost gebouwde kerk, die op haar beurt de zogenaamd "Simoenskapel", in 1216 als dochterkerk van Sint-Walburga te Veurne opgericht, verving. Uitbreiding van wegennet: ontwerp betreffende aanleg steenweg Oostduinkerke-grens Koksijde, in 1866 goedgekeurd; 1869: voltooiing spoorlijn Veurne-Duinkerke; 1882: ontwerp inzake aanleg steenweg Veurne-Koksijde aanvaard; 1895: voltooiing Zeelaan en opkomst van Koksijde-Bad tot gevolg; sinds 1902, aanleg steenweg Koksijde-De Panne, met aftakking naar zee (de huidige Strandlaan), aanleiding tot ontstaan van Sint-Idesbald; 1904: inhuldiging paardentram Koksijde (station buurtspoorweg) - zee; 1914: nabij "Ten Bogaerde", aanleg vliegveld, gebombardeerd in 1916; na Eerste Wereldoorlog, ommekeer in economie van gemeente: landbouw en visserij door toerisme verdrongen; 1924-44: definitieve aanleg van vliegveld door Duitsers, in 1944 gebombardeerd; toegang tot kuststreek door bezetter verboden.

Thans telt Koksijde drie agglomeraties: Koksijde-Dorp, Koksijde-Bad waarmee via Zeelaan verbonden, en meer ten westen, de ietwat kleinere badplaats Sint-Idesbald.

  • BIJNENS B., LUST B., Koksijde. Historische gegevens en wetenswaardigheden, Koksijde, 1971-1977.
  • DEWAELE M., Koksijde in oude prentkaarten, Zaltbommel (Ned.), 1972.
  • GEEREBAERT M., Geschiedenis van Koksijde De Duinen, in Bulletin van het Wetenschappelijk en Kultureel Centrum van de Duinenabdij en de Westhoek, 1-9.

Bron: DELEPIERE A.-M. & LION M. met medewerking van HUYS M. 1982: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie West-Vlaanderen, Arrondissement Veurne, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 8n, Brussel - Gent.
Auteurs: Delepiere, Anne Marie; Lion, Mimi
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    De Doornpanne en Schipgatduinen

  • Omvat
    Duin-polderovergang Ten Bogaerde

  • Omvat
    Houtsaegerduinen

  • Omvat
    Koksijde-Bad

  • Omvat
    Koksijde-Dorp

  • Omvat
    Sifon van de Kruisvaart

  • Omvat
    Silicowijk

  • Omvat
    Sint-Idesbald

  • Is deel van
    Koksijde


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Koksijde [online], https://id.erfgoed.net/themas/13983 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.