Geografisch thema

Pater A. Vynckeplein

ID
15821
URI
https://id.erfgoed.net/themas/15821

Beschrijving

Gemeenteplein tussen de Burg. Jos. Lievensstraat en de Snellegemsestraat. Aan de noord-, oost en zuidzijde wordt het rechthoekige plein door straten afgebakend. Ten noorden ervan bevindt zich het gemeentepark (zie Snellegemsestraat nummer 1), aangelegd als tuin bij het herenhuis Berquin (thans verdwenen) en daarvoor de locatie van het leenhof van Zedelgem. Leenhof en heerlijkheid zijn rechtstreeks afhankelijk van het prinselijk leenhof op de Burg van Brugge. Een fragment uit het register van manschepen, daterend van 1468, vermeldt Adriaan van Haveskerke als heer van Zedelgem. In 1643 wordt het hof beschreven als omwald en gelegen op een hoogte met moerassige grond palend aan het kerkhof, ondertussen is een nieuwe woning aan de straat gebouwd en uitgebaat als herberg. In de 18de eeuw zou "Sint-Sebastiaan" de herbergnaam zijn, de familie Vyncke is er eerst pachter (1723) en vanaf 1755 eigenaar. Het gebouw wordt afgebeeld op een figuratieve kaart (circa 1782) van de weg van aan de herberg "De Blauwe Kroon" tot aan de herberg "Zuidwege" als "wil [en]t herb[erg]e S[in]t Sebastiaen daer fran[ciscu]s vijncke w[oon]t".

Ongeveer op de plaats van het leenhof bouwt notaris Berquin op het einde van de 19de eeuw een herenhuis. Eind 1969 verwerft de gemeente de notariswoning, die men kort daarna laat afbreken. De grote tuin wordt geïntegreerd in de aanleg van een gemeentelijk park.

Naamgeving van het plein als eerbetoon aan missionaris Amaat Vyncke (1850-1888). De kostersfamilie Vyncke was eigenaar van een viertal huisjes langs de Snellegemsestraat. Amaat is een tijdje onderpastoor in Dudzele (zie Brugge) en Adinkerke waarna hij als witte pater naar Congo trekt als missionaris en er sterft op achtendertigjarige leeftijd.

Burgemeester Joseph Lievens (1947-1976) laat in de omgeving van de huisjes in 1949 een BPA opmaken voor een nieuw gemeentehuis en de aanleg van een straat naar het achterin gelegen marktplein, nu het Pater A. Vynckeplein. De huisjes worden afgebroken. Architect Joseph Lantsoght (Brugge) ontwerpt het gemeentehuis (zie nummer1) dat wordt opgetrokken tussen 1956 en 1959. In 1988 wordt het marktplein helemaal heraangelegd en krijgt het de naam Pater A. Vynckeplein. Dan wordt ook de gedenkplaat van Amaat Vyncke, afkomstig van het gesloopte geboortehuis, aan de achtergevel van het gemeentehuis aangebracht.

Het plein met plantsoentjes aangelegd als parking, omliggende straten met recente bewoning. In 1993 wordt tussen het gemeentehuis en het plein een kunstwerk van Roger Bonduel opgericht.

  • RIJKSARCHIEF BRUGGE, Kaarten en Plannen van de Watering van Blankenberge, nr. 1449: Kaart van de weg gelegen te Zedelgem lopende van de steenweg op Torhout, van aan de herberg Zuidwege, tot aan de herberg de Blauwe Kroon, circa 1782.
  • ARNOU P., De Zedelgemse burgemeesters van 1830 tot nu, in Zedelgem 900 jaar, Zedelgem, Heemkundige Kring "Pastoor Ronse", 1989 p. jg. 15, nr. 3, 1994, p. 138-139.
  • ARNOU P., Een nieuw gemeentehuis in het oude kostershuis, in Zilleghem. Handelingen van de Kring voor heemkunde en geschiedenis Pastoor Ronse, jg. 16, nr. 1, 1995, p. 116.
  • BRAET J., MALENGIER H. en VANDENDRIESSCHE W., Info Zedelgem, Het nieuwe gemeentehuis, jg. 25, extra editie maart 2007, Zedelgem, p. 5-6.
  • Boschvogelroute Zedelgem, Aartrijke, s.d., p. 3.
  • Heirwegpad, Zedelgem, 1980, p. 1-2.
  • CAPPON G., Het leenhof van Zedelgem: leen en heerlijkheid, in Zilleghem. Handelingen van de Kring voor heemkunde en geschiedenis Pastoor Ronse, jg. 24, nr. 3, 2003, p. 95-113.
  • NAERT U., Amaat Vyncke, Zedelgems pionier, in Noortover, jg. 1, nr. 2, 1988/89, p. 44-47.
  • RAMON A., LEROY P.J. (ed.), Gebouwen en wegen: enkele belangrijke realisaties, in LEROY P.J., Vier maal een is vijf. Terugblik op 25 jaar fusiegemeente Zedelgem, Zedelgem, 2003, p. 83-86.
  • S.n., Hoe het groeide. Zedelgem, Zedelgem, 1976, p. 13.

Bron: VAN VLAENDEREN P. & VRANCKX M. 2010: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Zedelgem met deelgemeenten Aartrijke, Loppem en Veldegem, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL47, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Van Vlaenderen, Patricia; Vranckx, Martien
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Oud Gemeentehuis van Zedelgem

  • Omvat
    Sculptuur Ode aan het Metaal

  • Is deel van
    Zedelgem


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Pater A. Vynckeplein [online], https://id.erfgoed.net/themas/15821 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.