Inventaris
Persoon

Van Asperen, Jan

ID
4891
URI
https://id.erfgoed.net/personen/4891
Geboortedatum
Geboorteplaats
Den Haag (Nederland)
Sterfdatum
Plaats van overlijden
Antwerpen
Beroep, opleiding of typering
architect
Vestigingsplaats(en)
Antwerpen
Links
Jan Van Asperen - Wikipedia
ODIS

Beschrijving

Jan Van Asperen (Den Haag, 12 oktober 1876 – Antwerpen, 16 april 1962) is een Antwerps architect. Ondanks dat enkele belangrijke gebouwen uit het Antwerpse art nouveau-tijdperk van zijn hand zijn, geniet hij weinig bekendheid.

Levensloop

Jan Van Asperen wordt in 1876 in Den Haag geboren. Het gezin Van Asperen verhuist echter in 1878 naar Antwerpen. Van Asperen trouwt met Rita Pauwels. Van Asperen trekt naar de Academie van Antwerpen, waar hij collega-architect Emiel Van Averbeke (1876-1946) leert kennen. Het is de start van een vriendschap en nauw samenwerkingsverband. Van Asperen en Van Averbeke lopen stage bij Emile Thielens (1854-1911), die mee aan de wieg stond van de art nouveau in Antwerpen. De realisaties van Van Asperen en Van Averbeke worden bekroond met prijzen op bijvoorbeeld de wereldtentoonstelling in Luik (1905) en Milaan (1906). Tussen 1904 en 1945 staat Van Asperen, eerst als tekenaar en later als bouwmeester, in dienst van de stad Antwerpen. Vanaf 1933 zal Van Asperen in de Schoonheidscommissie van Berchem zetelen, een commissie die oordeelt over de ingezonden bouwplannen van woningen in Berchem. Sedert 1920 treedt Van Asperen voornamelijk op als stedenbouwkundig adviseur.

Oeuvre

De carrière van Van Asperen wordt veelbelovend ingezet met het liberaal volkshuis Help U Zelve (1899-1901) in de Volksstraat. Het geldt als één van de art nouveau-parels in Antwerpen. Het indrukwekkende gebouw wordt samen met Van Averbeke ontworpen. Van Asperen neemt de constructie van het gebouw op zich terwijl Van Averbeke zich bekommert om de compositie en vormgeving. Henri Verbuecken (1848-1926) staat in voor de mozaïek die het paraboolvenster omgeeft. Van Asperen verzorgt in 1904 de vormgeving van de spoorwegberm tussen Antwerpen Centraal en Antwerpen Berchem. Hij creëert een reeks portieken met polychrome torentjes en tegelmozaiëken uit Belgische materialen. Zijn eigen woning op de Simonsstraat is door zichzelf ontworpen en heeft zicht op het spoor, maar is inmiddels gesloopt. Van Asperen evolueert naar een meer ingetogen art nouveau. De brandweerkazerne aan de Paleisstraat (1908-11) die hij ontwerpt, wederom samen met Van Averbeke, getuigt van een meer sobere stijl. Sinds zijn aanstelling tot bouwmeester bij de Stad Antwerpen in 1910 wordt Van Asperen geleidelijk aan minder actief. Een studiereis door Noord-Amerika beïnvloedt het urbanisatieontwerp dat Van Asperen indient voor de Antwerpse Linkeroever. Zijn ontwerp wordt goed bevonden door de jury; Van Asperen behaalt een derde plaats.

  • S.n. 1933: L’aménagement de la Rive Gauche à Anvers, La Cité 7, 139-140.
  • S.n. 1933: Mededelingen: Schoonheidscommissie, Maandschrift orgaan der Koninklijke Maatschappij der Bouwmeesters van Antwerpen 6, 105.
  • S.n. 1933: Internationale Wedstrijd voor den aanleg van den Linker Schelde Oever te Antwerpen (2de vervolg): Ontwerp nr.58: De Heer M. J. Van Asperen te Antwerpen - Oordeel der jury, Maandschrift orgaan der Koninklijke Maatschappij der Bouwmeesters van Antwerpen 11, 168-172.
  • GRIETEN S. 2004: Bevlogen van vernieuwing. Art nouveau in stad en provincie Antwerpen, in: LAUREYS D. (ed.), Bouwen in Beeld. De collectie van het Architectuurarchief van de provincie Antwerpen, Turnhout, 55-84.
  • MACLOT P. 2003: Van Asperen, Jan, in: VAN LOO A. (ed.), Repertorium van de architectuur in België, Antwerpen, 546-547.

Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Erfgoedobjecten

Ontwerper van

Brandweerkazerne met officierswoningen

Bestormingstraat 9-11, Paleisstraat 122, 126 (Antwerpen)
Voormalige brandweerkazerne opgericht in 1908-11 naar ontwerp van 1907 van J. Van Asperen in samenwerking met A. Van Mechelen en E. Van Averbeke, laatstgenoemde was verantwoordelijk voor de tekeningen van de gevels met decoratieve details typerend voor zijn architectuur.

Centraal Station

Koningin Astridplein 27 (Antwerpen)
Begrensd door het Koningin Astridplein aan de noordzijde, Pelikaansstraat aan de westzijde en Dierentuin aan de oostzzijde. De eerste Belgische spoorlijn, het segment Brussel-Mechelen, werd ingehuldigd op 5 mei 1835; op 3 mei 1836 volgde het segment Mechelen-Antwerpen.

Liberaal Volkshuis Help U Zelve

Volkstraat 40 (Antwerpen)
Voormalig Liberaal Volkshuis Help U Zelve, naar ontwerp van Jan Van Asperen en Emiel Van Averbeke. Het gebouw heeft een kleurrijke, monumentale gevel in art nouveau, en geldt als één van de fraaiste voorbeelden van deze stijl in Antwerpen.

Provinciaal Gedenkteken voor Limburgers gestorven voor het Vaderland

Kolonel Dusartplein (Hasselt)
Het oorlogsmonument werd rond 1920 ontworpen door architect Jan van Asperen en beeldhouwer Edouard Vereycken om de feiten en slachtoffers van de Eerste Wereldoorlog en bij uitbreiding van de Tweede Wereldoorlog te gedenken.

Schuilplaats voor Werklieden

Londenstraat 52 (Antwerpen)
Vrijstaand gebouw in hybride art-nouveaustijl op de hoek van Londenstraat en Napelsstraat, in 1907-1908 gebouwd door de Stad Antwerpen, naar een ontwerp door stadsbouwmeester Alexis Van Mechelen en architect Jan Van Asperen uit 1906.


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Van Asperen [online], https://id.erfgoed.net/personen/4891 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.