Pieter-Albertus Loncke (ook wel Pieter of Pietje), in 1821 geboren in Hoogstade, was als orgelmaker autodidact; volgens familie-overlevering waren zijn "leermeesters" de instrumenten zelf alsook het standaardwerk "L'Art du Facteur d'Orgues" van Dom Bedos; zijn eerste inspiratie deed hij op toen er aan het orgel in Hoogstade gewerkt werd en hij als 16-jarige knaap de orgelmaker een handje mocht toesteken (dit zou naar verluidt Charles-Louis van Houtte uit Vichte geweest zijn). Pieter Loncke herstelde talrijke orgels in de streek van Veurne en in Frans-Vlaanderen. Het eerste eigen orgeltje dat hij op proef maakte werd later door de kerk van Buysscheure (Frans-Vlaanderen) gekocht. Een broer, François Loncke (Eduardus Franciscus, °1823), werkte vaak mee (het orgel in Pollinkhove is mee door hem gesigneerd; een inscriptie in Haringe vermeldt mede zijn naam). In 1861 verloor Pieter Loncke zijn echtgenote en twee van hun drie kinderen, door een besmettelijke ziekte; hij hertrouwde in 1862 en uit dit huwelijk werd zijn zoon Frans-Frederik, toekomstig orgelbouwer geboren. Van 1879 tot 1884 was er laagconjunctuur in Vlaanderen (periode van de schoolstrijd) en dus schaarste van werk in de orgelbouw; zoon Frans-Frederik emigreerde daardoor tijdelijk naar Frankrijk. Pieter Loncke werkte tot in 1889; daarna zette zijn zoon het atelier verder, niet meer in Hoogstade maar in Alveringem. Veel van de werken zijn verloren gegaan in WO I (Slag aan de IJzer); op zijn werklijst komt ook een ruim aantal werken voor die geen nieuwe orgels zijn, maar renovaties van oudere orgels.
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Izenbergestraat (Alveringem)
De bouwer van het oorspronkelijk orgel is A.J. Berger, 1773. Rond 1805, na de heropening der kerken, werd het instrument in orde gesteld door R. Germain.
Zannekinstraat 16 (Diksmuide)
In 1809 werd een orgel uit het Brugse Sint-Janshospitaal als tweedehands-instrument aangekocht; het zou een werk geweest zijn van D. Berger uit 1781. Werken aan dit orgel geschiedden midden 19de eeuw, door Petrus Albertus Loncke. Het ging verloren in de Eerste Wereldoorlog. In 1928 werd een nieuw orgel gebouwd door Jos. en Pieter Loncke.
Houtem (Veurne)
Auteur en bouwjaar van het oorspronkelijk instrument zijn onbekend: het betreft vermoedelijk een werk van een orgelmaker uit Frans-Vlaanderen, te situeren midden 18de eeuw; van dit orgel is alleen de orgelkast behouden gebleven. Een nieuw instrument werd in de kast gebouwd door Petrus Albertus Loncke (Hoogstade), te situeren tussen 1843 en 1864. Het instrument werd geheel getransformeerd door Jos. en Pieter Loncke (Esen) in 1953.
Handzame (Kortemark)
In 1874 was op het doksaal een nieuw orgel geplaatst door Petrus Albertus Loncke (Hoogstade). Tijdens de oorlog was het pijpwerk verborgen om een opeising door de vijand te voorkomen. Nadien is het orgel niet wederopgebouwd, en jaren later werd een hoeveelheid pijpwerk aan de orgelbouwers Loncke (Esen) overhandigd, die dit verwerkten in een nieuw instrument, ingebouwd in een occasie-meubel.[deze werken zijn te situeren in de periode dat de gekende orgelhistoricus A. Deschrevel pastoor was van deze parochie, 1968-1978]
Wulveringemstraat (Veurne)
De auteur van het oorspronkelijk orgel is onbekend, mogelijk was het J.-J. Van der Haeghen (Rijsel); het bouwjaar is te schatten rond 1780. Binnenin de orgelkast was een naaminscriptie te vinden, verwijzend naar J.-Fr. Guilmant (1752-1811) uit Saint-Omer. In 1972 totale renovatie door Loncke en Zonen.
Marktplaats 2 (Hooglede)
Het oorspronkelijk orgel was een werk van Pieter Loncke (Hoogstade) en zoon Frederik, gebouwd in 1886-1887. Het instrument werd zo goed als helemaal vernield in de Eerste Wereldoorlog. In 1924 bouwden Jos. en Pieter Loncke (Esen) een nieuw orgel, met recuperatie van het nog bruikbare pijpwerk. Na nieuwe schade in de Tweede Wereldoorlog (1941) werd het orgel door Jos. Loncke verbouwd, in open opstelling. In 1994 nieuw orgel door Loncke Orgelbouw bvba (Zarren), met hergebruik van een hoeveelheid pijpwerk.
Oostvleterendorp (Vleteren)
Nieuw orgel door Loncke Orgelbouw bvba uit 1989. Het oud orgel, waarvan minstens het 17de-eeuws meubel van onschatbare historische waarde was, ging totaal verloren in de brand van 22/23 december 1977.
Zande (Koekelare)
Van het orgel uit 1865 van Petrus Albertus Loncke (Hoogstade), bleef niets bewaard; het is niet duidelijk of dit orgel vernield werd in de kerkbrand van 1900. In 1914 was er nog een instrument aanwezig van 12 registers, dat vervolgens tijdens de oorlog van 1914-18 teloor ging. Een nieuw orgel werd gebouwd door Frans Vos (Zichem) in 1922.
Beveren (Alveringem)
De bouwer van het oorspronkelijk orgel is Francois-Bernard Loret (Sint-Niklaas), het bouwjaar 1840. Verbouwingen geschiedden door Petrus Albertus Loncke (Hoogstade); deze werken zijn mogelijks te dateren ná de herstellingswerken aan de kerk in 1888. Ook in de eerste helft van de 20ste eeuw zijn er nog lichte wijzigingen geschied.
Veurne (Veurne)
In 1827 was een orgel geleverd door Philippus Liem (of zijn zoon Franciscus Liem) uit Izenberge; het werd in 1867 door P. Loncke overgenomen. Het huidig orgel is een werk van Petrus Albertus Loncke (Hoogstade) uit 1867. In 1911 voerde Henri Waeles (Izenberge) herstellingen uit en plaatste een voetklavier. In 1925-26 voerde Jules Anneessens (Menen) herstellingen uit. In 1933 vonden werken plaats door Jos. en Pieter Loncke (Esen). Het orgel is thans buiten gebruik wegens de desaffectatie van de kerk.
Noordschoteplein 12A (Lo-Reninge)
Het oorspronkelijke orgel ging verloren in de Tweede Wereldoorlog. Het huidig orgel is van Jos. en Pieter Loncke uit 1925.
Pollinkhovestraat 2a (Lo-Reninge)
Een voormalig orgel ging verloren in de brand van 17 mei 1853. Een nieuw orgel werd gebouwd door de gebroeders Petrus Albertus en Francis Loncke in 1856. In 1938 werden enkele wijzigingen aangebracht door Jos. en Pieter Loncke. Het instrument kreeg een revisie in 2002, door P. Andriessen.
Bovekerkestraat (Koekelare)
In de doksaalbalustrade is heden nog het frontpaneel aanwezig van een voormalige orgelkast. Over dit orgel - mogelijks een vroeg-19de-eeuws instrument - zijn geen gegevens bekend. Dit werk is verloren gegaan in de Eerste Wereldoorlog. In 1929 werd een nieuw orgel gebouwd door Jos. en Pieter Loncke.
Sint-Jacobsplein 5 (Diksmuide)
Het huidige orgel is gebouwd in 1930 door Jos. en Pieter Loncke. In 1993 werd het pijpwerk verwijderd door de toenmalige pastoor J. Marichal en orgelbouwer J. Bruggeman.
Sint-Janskruisstraat 21 (Poperinge)
Oorspronkelijk orgel gebouwd in 1765 door J.J. vander Haeghen. In 1794 werd het binnenwerk geplunderd door Franse revolutionairen. In 1795 werd het instrument deels hersteld door Dominicus Berger, en in 1815-1818 verder aangevuld door René Germain. Een nagenoeg nieuw instrument werd in de oude orgelkast gebouwd door Jules Anneessens in 1921.
Kapellestraat (Poperinge)
Het oorspronkelijk orgel werd gebouwd door Pieter Loncke in 1871. In 1945 renovatie door Jos. Loncke; de orgelkast werd toen verwijderd. Na zware beschadiging door een blikseminslag in 1971, werd het instrument gans gerenoveerd door Jos. Loncke en zonen, met constructie van een nieuwe kast.
Eggewaartskapelle (Veurne)
Het orgel werd in 1862 gebouwd door Petrus Albertus Loncke (Hoogstade). Het is rond 1875 overgebracht naar de nieuwe kerk; misschien geschiedden er toen reeds enkele wijzigingen. Volgens Jos Loncke zou het orgel vernield geweest zijn in de Eerste Wereldoorlog, doch het huidige orgel is nog steeds een P. Loncke-orgel (gesigneerd en gedateerd); het werd wel ooit ernstig beschadigd maar het is niet bekend in welke omstandigheden. Na de beschadiging werd het orgel niet naar zijn oorspronkelijke toestand hersteld, maar summier en onvolledig opgelapt.
Sint-Jorisplein 37 (Nieuwpoort)
Het huidig orgel is van Jos. Loncke en Zonen uit 1970. Uitbreiding met tweede klavier door Philippe Busschaert in circa 1988.
Hoogstade (Alveringem)
Aangaande het voormalig orgel zijn slechts enkele gegevens voorhanden. Volgens een werklijst opgesteld door Jos Loncke heeft zijn grootvader Petrus Albertus Loncke een orgel gemaakt voor Hoogstade. Dit werk zou moeten dateren van na 1865. Dit orgel werd op 20 april 1974, samen met kerk en inboedel, door brand verwoest.
Klerken (Houthulst)
In 1792-93 was een nieuw orgel geleverd door L.-B. van Peteghem (Gent); het werd in 1855 gereviseerd door diens kleinzoon Pierre van Peteghem (Gent). In 1873 geschiedden herstellingen, wellicht door Petrus Albertus Loncke (Hoogstade). Dit orgel werd vernield tijdens WO I. In 1929 werd een nieuw orgel gebouwd door Jos. en Pieter Loncke (Esen); het werd in 1966 door Jos Loncke en Zonen (Esen) gerenoveerd en uitgebreid.
Ramskapellestraat 61A (Nieuwpoort)
Het orgel dat samen met de kerk werd vernield in 1914 was een werk van Petrus Albertus Loncke uit Hoogstade. Het dateerde mogelijk van kort na de bouw van de nieuwe kerk in 1863-64. Het was in het begin van de 20ste eeuw (na 1905?) hersteld door Frederik Loncke uit Esen. Het huidig orgel is van Frans Vos (Zichem), uit 1925. Sedert 1990 in gedemonteerde toestand bewaard.
Steenkerke (Veurne)
Het oorspronkelijke orgel werd gebouwd door Petrus Albertus Loncke (Hoogstade) in 1851. Het werd totaal gerenoveerd in 1973 door de firma Jos Loncke en Zonen (Diksmuide). In origine stond het orgel op het doksaal (zie afbeelding vóór de kerkrestauratie), nu is het beneden in de zijbeuk opgesteld.
Werkenplein (Kortemark)
In 1768 werd een nieuwe orgelkast gemaakt door de lokale schrijnwerker Joseph Valcke; welke orgelmaker bij deze bouwfase betrokken was, is niet vermeld in de archieven. Vermits echter Andreas-Jacobus Berger (Brugge) dit orgel in onderhoud had, is hij wellicht bij die werken betrokken geweest. [Nota: De naam van Jacobus van Eynde die in één bron genoemd wordt kan niet op het werk van 1768 betrekking hebben.] In de 2de helft van de 19de eeuw werden werken uitgevoerd door Petrus Albertus Loncke (Hoogstade). De kerk en haar inboedel gingen verloren in WO I. In 1924 werd een nieuw orgel geleverd door Jos. en Pieter Loncke (Esen); ook dit werk verging in oorlogsgeweld, in 1943. Het huidig orgel is van firma Jos. Loncke en Zonen (Esen), uit 1958.
Leiseledorp (Alveringem)
Reeds van vóór 1600 was er een orgel in de kerk van Leisele. In 1633 zou een nieuw orgel gekocht zijn.
Haringeplein (Poperinge)
Orgel door Pieter van Peteghem uit 1778-1779. Dit befaamde orgel is heden het grootste en meest intact bewaarde Van Peteghem-instrument.
Avekapelle (Veurne)
In 1887 werd een orgel, waarvan de oorspronkelijke auteur en bouwjaar niet bekend zijn, gerenoveerd door P. Loncke en zoon (Hoogstade). Dit instrument ging verloren in de oorlog van 1914-18. Het huidig orgel is van Jules Anneessens (Menen), gebouwd in 1923.
St.-Mildredaplein (Alveringem)
Het orgel in zijn huidige vorm is te beschouwen als een instrument van de firma J. Loncke en Zonen, met verwerking van het vóór 1969 in de kerk aanwezige pijpwerk.
Lekedorpstraat 76 (Diksmuide)
Het oorspronkelijke orgel ging verloren in de Eerste Wereldoorlog. In 1929 werd een nieuw orgel geplaatst door Frans Vos.
Leopold II Laan 85 (Koksijde)
Het huidig orgel, in de nieuwe kerk, wed gebouwd door de firma Jos. Loncke en Zonen in 1967.
Schoorbakkestraat (Diksmuide)
In de heropgebouwde kerk werd in 1928 een nieuw orgel geplaatst, door V. Van de Loo uit Rotselaar. In 1934 werd een elektro-ventilator toegevoegd door J. Anneessens. In 1955 werd een nieuw orgel gebouwd door Jos. Loncke en zonen; een aantal elementen van het vorige orgel werd gerecupereerd.
Stuivekenskerkestraat (Diksmuide)
Het huidige orgel is van 1929 van Jos. en Pieter Loncke. Het vorige instrument werd vernield in de Eerste Wereldoorlog.
Noordstraat 1a (Lo-Reninge)
Het oorspronkelijk orgel was gebouwd door Jacobus van Eynde in 1714. Over de verdere geschiedenis tot aan de Eerste Wereldoorlog zijn geen gegevens bekend, behalve een werk door Petrus Albertus Loncke, vermoedelijk te situeren na de werken aan de kerk van 1860-1870. Dit orgel zou vernield zijn in 1914-18; de vraag dient gesteld in welke mate het instrument zelf beschadigd was, aangezien de orgelkast in veiligheid werd gebracht in Parijs en nadien wél kon gerecupereerd worden. In 1937 hebben Jos en Pieter Loncke geopteerd voor de bouw van een volledig nieuw instrument in de daartoe aangepaste oude kast.
Gijverinkhove (Alveringem)
De bouwer van het orgel is Jean-Joseph van der Haeghen (Rijsel), in 1774-1775. De orgelkast is van Ign. de Vosselle (Sint-Winoksbergen). In 1821 heeft een herstelling plaats; in 1843 herstelt Ch.-L. Neuville (Rexpoëde) de blaasbalg; vanaf 1845 voert Petrus Albertus Loncke (Hoogstade) diverse kleine werken uit, nadien komt Henri Waeles (Izenberge) het orgel onderhouden. In 1948 nieuwe wijzigingen door J. Loncke (Esen).
Sint-Veerleplein 11 (Diksmuide)
De werklijst van Petrus Albertus Loncke vermeldt een werk in Oostkerke, te situeren in de 2de helft van de 19de eeuw. Er wordt niet gespecificeerd of het een nieuwbouw betrof ofwel een renovatie. Dit orgel is geheel of minstens grotendeels vernield in de Eerste Wereldoorlog. Het huidig orgel is gebouwd door Frederik Loncke en zonen in 1923, met gebruikmaking van enkele oudere elementen.
Kerkstraat 30A (Koksijde)
Orgel gebouwd door Petrus Albertus Loncke in 1881. Wijzigingen en/of uitbreidingen zijn vermoedelijk reeds geschied op het einde van de 19de eeuw; uitvoerders waren Petrus Albertus Loncke zelf of zijn zoon Frederik. Het instrument werd sterk gerenoveerd door Jos Loncke en Zonen in 1957.
Sint-Walburgapark (Veurne)
Het oorspronkelijk orgel is van J.-G. Gobert en J. Bosquet (Rijsel), uit 1743. In 1784-85 werd het uitgebreid met een Positief door J.J. Vander Haeghen (Rijsel). In 1909: ombouw en verplaatsing door Th. Delmotte en zoon (Doornik). In 1917 werd het orgel gedemonteerd door Frans Vos en door dezelfde teruggeplaatst in 1920. In 1967: totale vernieuwbouw door Jos. Loncke en Zonen (Esen).
Dorpsplaats (Koksijde)
Het huidig orgel is van Jules Anneessens en dateert van circa 1925. Herstellingen en wijzigingen geschiedden door Philippe Busschaert in 1986.
Lauweplaats 23 (Menen)
Auteur en bouwjaar van het huidig orgel zijn onbekend. In 1979 kocht het kerkbestuur dit instrument tweedehands; het zou uit een Brussels klooster van zusters Ursulinen afkomstig zijn. Het werd gerenoveerd en in Lauwe geplaatst door de firma Loncke Orgelbouw.
Kerkeberg (Zwevegem)
Reeds in 1599 werd een orgel geplaatst; vermoedelijk was het een werk van H. Snoeck.
Stavele (Alveringem)
Het orgel is gebouwd door Pierre-Charles en Lambert-Corneille van Peteghem (Gent) in 1821-23. Herstellingen en wijzigingen geschiedden in 1851 door Frederic Ureel (Poperinge); in 1853, mogelijk door Petrus Albertus Loncke (Hoogstade); nadien door respectievelijk Frederic en Jos. Loncke (Esen). In 1941 plaatste Jules Anneessens (Menen) een ventilator en occasie-blaasbalg. Het orgel werd gerestaureerd door Jan Lapon (Diksmuide) in 1996-97.
Marktplein (Kuurne)
Het eerste bekende feit in de orgelhistoriek van Kuurne is de bouw van een orgel door Ch.-L. van Houtte (Vichte) in 1836. Het huidig orgel is een instrument van de firma Jos. Loncke en Zonen (Esen), uit 1962.
Boeschepestraat 14-16 (Poperinge)
Orgel van begin 19de eeuw, mogelijk door de Gentse orgelbouwers Van Peteghem, doch ingrijpend gerenoveerd door Petrus Albertus Loncke in 1863. Nogmaals gerenoveerd door Loncke Orgelbouw bvba in 1977.
Desselgem (Waregem)
Vóór 1870 was er reeds een orgel aanwezig; er is weinig over bekend, behalve dat eraan gewerkt werd door de orgelmakers De Rijckere uit Kortrijk (activiteit te situeren tussen 1769 en 1791), en door Ch.-L. van Houtte (Waregem) in 1851. Volgens zijn eigen getuigenis kreeg Peter Benoit zijn eerste muzieklessen op dit orgel. In 1870 werd een orgel aangekocht dat in 1680 door Jan en Guilielmus van Belle (Ieper) gebouwd werd voor de abdijkerk van Zonnebeke.
Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Loncke [online], https://id.erfgoed.net/personen/8151 (geraadpleegd op ).
Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed
Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.