erfgoedobject

Parochiekerk Sint-Catharina

bouwkundig element
ID
14167
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/14167

Juridische gevolgen

Beschrijving

Zuidnoord-gerichte neogotische kruiskerk met ommuurd kerkhof aan zuidwestzijde. Heden (1984) kerkhof ontruimd en restant van het oude koor herbouwd.

Historiek

De georiënteerde oude kerk werd onder meer hersteld in 1706, circa 1767, 1806 en 1822. Reeds in 1848-49 werden plannen opgemaakt voor de vergroting van de kerk, doch daar deze zich in zeer slechte staat bevond, werd in 1873 de herbouw overwogen. Plan en bestek van Eugeen Gife goedgekeurd door de gemeenteraad op 10 mei 1875. Op 26 maart 1876 werd de opbouw gestart zie gedenkplaten bij westgevel zijbeuken met opschriften: "Rid. Ed. Pycke gouverneur/ Baron Phil. Gillès de Pélichy/ Burgemeester/ J.B. Soubert pastoor/ Eug. Gife bouwmeester/ MDCCCLXXVI", linkergedenksteen slecht leesbaar met opschrift: "Uit erkentenis aan den Edelen Heer Ph. A.L.J. Gillès van 's Gravenwesel, bijzonderen weldoener in het bouwen der kerk/ MDCCCLXXVI". De voorlopige aanvaarding had plaats op 23 januari 1878. Gewijd op 29 september 1879. Opbouw L-vormige westelijke sacristie in 1890 naar ontwerp van Louis Gife. Torenspits gehalveerd tijdens Eerste Wereldoorlog. Oorlogsschade aan torenspits voorlopig hersteld eind 1944 en definitief in 1945-46 naar ontwerp van De Munter.

Beschrijving

Plattegrond ontvouwt een ingebouwde noordtoren, driebeukig schip van vier traveeën, transept van twee traveeën en vlakke sluiting, koor van twee traveeën en driezijdige sluiting, rechthoekige oostelijke sacristie van twee traveeën en L-vormige westelijke sacristie. Baksteenbouw op gecementeerde sokkel met afzaat van zandsteen, bij noordgevel arduinen sokkel met afzaat van zandsteen. Ingewerkte toren van vier geledingen onder ingesnoerde naaldspits (leien). Haaks op elkaar gestelde steunberen met vier versnijdingen.

Polygonaal traptorentje tot derde geleding bij westgevel. Korfboogdeur en timpaan met neogotische tracering in spitsboogomlijsting van natuursteen. Spitsboogvenster met neogotische tracering, blinde lancetboognissen en ten slotte spitsbogige galmgaten.

Schip, transepten en koor onder zadeldak (leien); zijbeuken onder lessenaarsdak (leien). Travee-indeling door middel van steunberen met twee versnijdingen. Spitsboogvensters met neogotische tracering. Korfboogdeuren bij eerst travee zijbeuken. Sacristieën onder aanleunende schilddaken (leien). Rechthoekige getraliede vensters met waterlijst; korfboogdeuren.

Interieur

Pseudo-basiliek, bepleisterd en lichtgeel geschilderd. Spitsbogige scheibogen voorzien van omlopende schalken met beschilderde bladwerkkapitelen. Bakstenen kruisribgewelf met sluitstenen, beschilderde natuurstenen ribben en gordelbogen rustend op schalken met kapiteel.

Zijbeuken en transepten met identiek kruisribgewelf, bij zijbeuken rustend op consoles en bij transepten rustend op schalken. Kruising met stergewelf. Koor met twee zesdelige kruisribgewelven met sluitstenen, rustend op schalken met kapiteel. Zwartmarmeren vloer geschonken door Mathilde de Caters.

Mobilair. Beeld Christus aan het Kruis, gepolychromeerd hout, eerste helft van de 18de eeuw; heiligenbeelden door Jan Baptist Van Wint getekend en gedateerd vanaf 1891 tot 1904.

Meubilair. Neogotische altaren; koorgestoelte uit de 18de eeuw; neogotische preekstoel door Jan Baptist Van Wint naar ontwerp van J. Bilmeyer, getekend en gedateerd 1900; biechtstoelen met hermenbeelden voorstellende Heilige Petrus en Heilige, Kerk en Geloof, van 1750; orgel van 1881 door P. Stevens-Vermeersch, transformaties circa 1875 door fa. Aerts en Castrel; arduinen grafsteen van Lysbet van Wesele (+ 1444) met voorstelling en wapenschild van de overledene.

  • Provinciaal Archief Antwerpen, Kerken, 's Gravenwezel, St.-Catharina, dossiers 4, 5, 6, 7, 8, 10.
  • BREUGELMANS H. & ZR. BERCHMANS, 100 jaar parochiekerk 1878-1978, 150 jaar klooster 1828-1978, Heemkring De Drie Rozen v.z.w., 1978, p. 9-95.
  • GHYS F., Onze kerk, in De Drie Rozen, jaargang IV, nr. 3, juli 1970, 32-35.
  • DONNET F., Inventaris der kunstvoorwerpen in de openbare gestichten bewaard, Provincie Antwerpen, Provinciaal comiteit van monumenten, dl. VIII, p. 1368-1369.
  • VERBEECK A., Geschiedenis van onze kerk, in De Drie Rozen, jaargang III, nr. 1, januari 1969, 2-4.

Bron: PLOMTEUX G., STEYAERT R. & WYLLEMAN L. 1985: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Antwerpen, Arrondissement Antwerpen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 10n3 (Ru-Z), Brussel - Gent.
Auteurs: Wylleman, Linda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Parochiekerk Sint-Catharina [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/14167 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.