Kruiswegstatie "De Kruisafneming", als enige restant van de oorspronkelijk 20-delige kruisweg uit 1624. Ingewerkt in de gevel van een winkelpand. Beschermd als monument (M.B. 24/04/2002).

Historiek

In 1624 wordt door de Ardooise pastoor Philips Carel Van Innis een kruisweg van 20 staties ingericht, die begin en einde kent in de kerk van Ardooie en de volledige parochie doorkruist, volgens de 17de-eeuwse interpretatie van de Bijbelse afstanden te Jeruzalem. In 1627 becommentarieert Van Innis deze "Omgangh ende Beevaert in den welcken de Mysterien van het lyden Christi … vertooght wierden in kleyne Beeldekens die nu all' in schoone Capellekens, Pyramiden ende andersins verheven worden" in een kleine publicatie. De toenmalige afstand bedroeg in totaal 2915 Gentse voet. De kruisweg, ook Passie-Ommegang genoemd, is samen met deze van Kruishoutem en van Veurne één van de eerste parochies in Vlaanderen waar dergelijke kruisweg werd opgericht, onder meer onder impuls van Michael Zachmoortere, pastoor van Ekkergem, deken van Deinze en een drijvende kracht achter de contrareformatie. De kruisweg werd het voorwerp van een jaarlijkse ommegang en deed volgens literatuur veel bedevaarders toestromen, bij iedere statie waren aflaten te verkrijgen.

Op het einde van de 18de eeuw ondergaat de kruisweg nog diverse herstellingen, maar tijdens de Franse overheersing raakt de ommegang vervallen. Bij de kerkvergroting van 1889 is de laatste statie, die in de kerk stond, verwijderd. Deze kwam terecht in de pastorietuin (thans verdwenen). In de jaren 1930 bevond zich nog een statie in de tuin van dokter Conrad de Mûelenaere (Mgr. Roelensstraat 26). Dit ging om de 15de statie: de laatste val van Jezus onder het kruis (eveneens verdwenen).

De huidige en enige thans nog resterende statie in de Stationsstraat is samengesteld uit de beeltenis van de 19de statie: de kruisafname, samen met de console van een andere statie waarbij Veronica het doek aan Jezus aanbiedt. De oorspronkelijke plaats van de 19de statie is op de hoek van de Stationsstraat met de Oude Lichterveldestraat, in het midden van de weg en omringd door drie bomen. Bij het kasseien en verbreden van de Stationsstraat in 1865 is de kapel verplaatst naar de huidige locatie Verwijzingen naar de oude Passie-Ommegang zijn nog te vinden in de toponymie, zie Ommegangstraat, en in het kermisgebeuren Ardooie-Ommegang.

Beschrijving

Kruiswegstatie, console en wegkruis, geplaatst tegen gecementeerde achterwand met voegwerkimitatie, vooruitspringende plint in breuksteenimitatie. Geflankeerd door nieuwe natuurstenen pilasters onder vernieuwd zadeldakje.

Centraal het haut-reliëf in getoogde omlijsting, met levendige voorstelling van de kruisafneming (19de statie), in gepolychromeerde Balegemse steen. Daaronder een console geflankeerd door twee engelen, met opschrift: "VERONICA AEN CHRISTUS/ EENEN DOECH BIEDENDE ONT/ FANGHT DEN SELVEN VAN HEM/ WEDER MET DE GHEDAENTE/ SYNS AENSCHYNS DAER IN GHEDRVCKT", eveneens in Balegemse steen. Deze tekst hoort oorspronkelijk niet bij de 19de statie.

Daarboven een kruisbeeld met wit-bruin geschilderde Christusfiguur. Fraai smeedijzeren hekwerk met speerpunt- en hartmotief verdwenen bij recente vernieuwing.