erfgoedobject

Gemeentelijke School Noord

bouwkundig element
ID
205187
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/205187

Juridische gevolgen

Beschrijving

Gemeentelijke School Noord afdeling Centrum, daterend uit het begin van de jaren 1930 naar het ontwerp van architect Armand Vandenweghe. Gebouwd ter vervanging van een bestaand, vervallen schoolgebouw en volledig ontworpen in de geest van de campagne gevoerd door de Dienst voor Economisch Herstel (l'OREC: Office de Redressement Economique), waarbij men moderne en functionele schoolgebouwen wil realiseren met centraal hygiëne en eerlijkheid.

Historiek

18de eeuw. In het midden van de 18de eeuw bouwt de proost van het kapittel baron De Beer op deze locatie een nieuwe proosdij (ter vervanging van de ten westen gelegen oudere). Na de afschaffing van het kapittel in 1796 wordt die proosdij de woonplaats van de schoolbestuurders.

19de eeuw. In 1819 wordt in de voormalige proosdij ook een school voor betalende jongens ingericht. De school bestaat in 1831 uit het huis van het schoolhoofd dat omringd wordt door de schoolgebouwen met elf klassen bestaande uit vier groepen met elk een eigen speelplaats. Volgens het kadaster is de school circa 1835 eigendom van de Dis van Harelbeke en bestaat het geheel uit het centraal gelegen huis van het schoolhoofd, een huis aan de straatkant (in 1859 vermeld als schoolgebouw) en een dieper gelegen L-vormig schoolgebouw.

In 1859 worden de centraal gelegen onderwijzerswoning en het dieper gelegen L-vormige schoolgebouw afgebroken in opdracht van het Bureel van Weldadigheid. Het schoolgebouw aan de straatkant wordt vergroot en omgevormd in een onderwijzerswoning; aan weerszijden van deze woning worden twee nieuwe schoolgebouwen opgetrokken (ingebruikname in 1863).

20ste eeuw. In 1903 wordt volgens het kadaster het schoolgebouw aan de noordzijde van de onderwijzerswoning uitgebreid; achter dit gebouw wordt er een nieuw schoolgebouw opgetrokken samen met enkele bijgebouwtjes. In 1905 zijn de grond en de onderwijzerswoning eigendom van het Bureel van Weldadigheid, de schoolgebouwen zijn eigendom van de gemeente Harelbeke.

In 1923 worden de gebouwen uitgebreid met drie nieuwe klaslokalen en in 1928 is de woning van de schooldirecteur hersteld.

Mede onder invloed van het nieuwe K.B. met aanbevelingen met betrekking tot de scholenbouw worden de verouderde gebouwen tegen het begin van de jaren 1930 afgebroken en vervangen door een nieuw gebouw. In 1938 wordt in opdracht van de gemeente Harelbeke een nieuwe school gebouwd naar een ontwerp van architect Armand Vandeweghe. De nieuwe lokalen aan de straatkant worden op 28 december 1938 in gebruik genomen en de nieuwe onderwijzerswoning in 1939 (registratie in 1939). De nieuwe gebouwen tellen drie bouwlagen met vijftien klaslokalen, een directiekantoor, een leraarskamer en sanitair. In de loop van de jaren 1930 wordt hier door de gemeente ook een kleuterafdeling geopend.

Circa 1993-1994 wordt de school verbouwd en het aantal kleuterklassen uitgebreid naar het ontwerp van architect Louis Vereecke uit Harelbeke zie herdenkingsplaat in de gang op begane grond. Circa 1996 zorgt Groep Planning uit Brugge voor de uitbreiding van de school met onder meer de bouw van een overdekte koer/speelplaats. De schoolgebouwen naar het ontwerp van de Groep Planning worden op 27 november 1999 ingehuldigd door burgemeester Luc Decavele.

Beschrijving

School (nummer 29) met geïntegreerde conciërgewoning (nummer 21), recent uitgebreid met hedendaags volume ten noorden van de conciërgewoning; dit hedendaagse volume is met de trappenhal van de school verbonden door middel van glazen loopbruggen. Aan de overzijde van de speelplaats, recent gebouwd paviljoen en laag volume met toiletten en garage.

Modernistisch schoolcomplex bestaande uit een hoofdvolume van drie bouwlagen onder plat dak, in oorsprong voorzien van met asfalt bedekte koperbladen (procédé Tecuta), uitgevoerd door de firma P. De Baenst uit Brussel. Links iets lagere trappenhal met ingewerkt nog lager volume met conciërgewoning. Uiterst rechts, hoger opgetrokken volume met eertijds hoofdportaal en -trappenhal. Inkompartij met verdiept rondboogportaal, waarvan de bakstenen pijler gedecoreerd is met bolornament. Een oude foto leert dat de ingang eertijds is afgewerkt met een nog bestaande luifel met daarop "GEMEENTESCHOOL" en op de top een doorgetrokken penant, bekroond met typische vlaggenmast. Tussen de twee vooruitspringende zijvolumes was een ruimte voorzien met ingewerkte bloembakken, die in de jaren 1990 zijn vervangen door hedendaagse uitbreidingen met puntdakjes. Gelijkaardige hedendaagse aanbouwtjes tegenaan piramidevormige uitbreidingen tegen de achtergevel met speelhoekjes voor kleuters.

Geraamte van gewapend beton opgevuld met metselwerk van 'Ryckevorsel'; gebruik van geglazuurde tegels voor de originele omlijstingen en dorpels van de openingen. Straatgevel oorspronkelijk met geglazuurde tegels tussen de vensterregisters, in de jaren 1990 vervangen door grijze bakstenen. Schrijnwerk grotendeels vervangen, voornamelijk aan de klaslokalen; behouden patrijspoortvensters en traplichten met glasdallen. Achtergevel met bewaarde, brede metalen ramen, geleverd door de firma Atelier van de gebroeders Tantôt uit Brussel) en de oorspronkelijke glaspartijen, afkomstig van de Verreries Nouvelles d'Aigremont en geleverd door L. Wenmaekers & J. Verhaert uit Borgerhout; verluchting door ingebouwde kantelraampjes.

Bewaarde indeling met klassen aan de straatkant en gangen langs de speelplaats. Deels bewaarde, kenmerkende interieurafwerking cf. geglazuurde tegels en cementtegelvloeren met rode, groene en grijze tegels.

  • Archief Technische Dienst Harelbeke, Bouwaanvragen: Harelbeke, 1993/152, 1996/117.
  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Harelbeke, 1861/10, 1939/18.
  • GILLES P., L'école communale d'Harelbeke. Architecte A. Van den Weghe, in Bâtir, 1939, nr. 77, p. 168-169.

Bron: VANWALLEGHEM A. & CREYF S. 2009: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Harelbeke, Deel I: Stad Harelbeke, Deel II: Deelgemeenten Bavikhove en Hulste, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL42, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje; Creyf, Silvie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Gemeentelijke School Noord [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/205187 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.