erfgoedobject

Gebouwen van de Radio Maritieme diensten

bouwkundig element
ID
205696
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/205696

Juridische gevolgen

Beschrijving

"Belradio" is de benaming van de dienst uitgebaat door de Regie van Telegraaf en Telefoon van België, die de rechtstreekse draadloze verbinding verzekert tussen ons land en alle werelddelen. Op het grondgebied Ruiselede-Wingene werd het zendcentrum SCRE opgericht op een terrein van circa 100 hectare.

Geschiedenis

In 1921 werd besloten een dienst voor radioberichtgeving met grote actiestraal op te richten, met het doel België te verbinden met het toenmalige Belgische-Congo en Amerika. De werken begonnen in 1923. De eerste steen werd door koning Albert gelegd op 19 december. Het zendstation SCRE met zijn indrukwekkende pylonen (284 meter hoog), werd gebouwd op het grondgebied Ruiselede-Wingene. De eerste radiotelegraafverbinding, Brussel-New York, werd op 3 oktober 1927 ingehuldigd; de eerste berichten met de wegaanduiding "via BELRADIO", bereikten rechtstreeks Amerika, langs een Belgische weg. Op 1 september 1928 werd de radiotelegraafdienst met de kolonie op korte golven geopend. Vanaf 1927 verzorgde dit station de uitzendingen voor Belradio: de vaste verbindingen met Amerika, later met Belgisch-Congo en met de voornaamste Europese steden. Vanaf het prille begin werden de zenders ook aangewend voor verkeer met schepen op grote afstand. Vanaf 1928 werd in Wingene ook gestart met radiotelegrafie- en radiotelefonieverbindingen door middel van korte golven. De installaties werden tijdens de Tweede Wereldoorlog vernield en weggevoerd. Onmiddellijk na de bevrijding werd gestart met de heropbouw. In de loop der jaren werden de zendinstallaties en het antennepark geregeld aangepast aan de technische ontwikkelingen. Het steeds groeiende aandeel van de maritieme diensten in de exploitatie van het zendcentrum en de vermindering van de zogenaamde punt-tot-puntverkeer, leiden ertoe dat het SCRE in 1972 in de Radiomaritieme Diensten werden geïntegreerd.

Beschrijving

Op de site zijn drie verschillende gebouwen ingeplant. Het hoofdgebouw gebouwd in 1923, heeft een onregelmatige plattegrond. Toegankelijk aan de westzijde via het toegangsgebouw van zeven traveeën en twee bouwlagen en verhoogde begane grond onder een plat dak. Volgens oude foto's oorspronkelijk een niet geschilderd gevelparement. De verhoogde begane grond is toegankelijk via een arduinen buitentrap ter hoogte van de drie middentraveeën, die eindigt bij een overdekte bordes. Ondergebracht in een centraal uitspringend volume van drie traveeën breed. Deels bepleisterde bakstenen lijstgevel op een bakstenen plint. Opengewerkt met hoge rechthoekige muuropeningen voorzien van deels behouden schrijnwerk. Deels beglaasde deur voorzien van sierlijk smeedwerk. Het toegangsgebouw staat via een smalle vleugel in verbinding met de "centrale".

De "centrale" of controlezaal is een volume van zestien traveeën en twee bouwlagen hoog onder een plat dak. De deels bepleisterde en geschilderde bakstenen lijstgevels zijn opengewerkt op de begane grond met vensters opgevat als drielichten, op de verdieping brede en hoge vensters. Telkens gevat in rechthoekige traveenissen. Behouden typerend schrijnwerk. Tegen de oostgevel van de centrale een lager gebouw van twee traveeën breed geritmeerd door zware steunberen. De gevels zijn opengewerkt met rechthoekige muuropeningen opgevat als drielichten gevat in een bepleisterde omlijsting.

Bijgebouw, ten noorden van het hoofdgebouw gelegen. Volume met rechthoekige plattegrond en een bouwlaag onder plat dak. Wit geschilderde baksteenbouw boven een gecementeerde plint. De gevels worden geritmeerd door rechthoekige traveenissen voorzien van rechthoekige vensteropeningen en rondboogvormige deur. Behouden typerend schrijnwerk.

De torens. De radiomasten van de langegolfzendinrichting van SCRE, in de volksmond de "torens" genoemd, werden gebouwd volgens het systeem "vierendeel". De zendmasten hadden een hoogte van 284 meter (bliksemafleider niet meegerekend), de doorsnede aan de basis bedroeg 2,5 x 2,5 meter (op 275 meter hoogte was dit nog 1,6 x 1,6 meter). De pylonen waren voorzien van 28 spankabels. De masten waren in 2 evenwijdige rijen van 4 opgesteld, op 400 meter van elkaar. Tussen de masten hingen transversale spankabels, waaraan de isolatoren bevestigd waren. Aan de isolatoren waren de draden van de eigenlijke antenne bevestigd, 12 in totaal. De schikking van de antenne was zodanig dat, bij gebeurlijk doorbreken van één van deze antennegeleiders, deze sectie kon worden uitgeschakeld. Om, bij ijsvorming, overbelasting van de antenneconstructie te voorkomen, was een systeem voor het verwarmen van de kabels voorzien.

  • Archief Ruimtelijke Ordening West-Vlaanderen – Onroerend Erfgoed, archief nr. 2102.
  • CORNILLY J., Monumentaal West-Vlaanderen. Beschermde monumenten en landschappen in de provincie West-Vlaanderen. Deel I. Arrondissement Ieper, Kortrijk, Roeselare en Tielt, 2001, p. 236.
  • Fotoboek "Wingene, terug naar de 20ste eeuw", Ons Wingene, 2008.

Bron: GILTÉ S. & BAERT S. 2009: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Wingene, Deelgemeente Zwevezele, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL43, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Gilté, Stefanie; Baert, Sofie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Gebouwen van de Radio Maritieme diensten [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/205696 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.