erfgoedobject

Hoeve en herberg De Swarten Hoop

bouwkundig element
ID
209969
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/209969

Juridische gevolgen

Beschrijving

Beeldbepalende hoeve en herberg zogenaamd "DE SWARTEN HOOP" zie houten uithangbord, op de hoek met de Molendreef. Gelegen in een bocht van de Rijselsestraat, beschermd als monument bij M.B. van 25/06/2002. Thans horecafunctie.

Historiek. Voormalige hoeve en herberg, in ieder geval opklimmend tot de 16de eeuw maar eventueel ontstaan in de middeleeuwen. Opgetrokken op cijnsgrond van het voormalige kasteel "Breda" (zie nr. 37 en straatinleiding). Is één van de twee herbergen op Loppems grondgebied waar de vierschaar van de heerlijkheid De Nieuwen, ondergeschikt aan de heerlijkheid Den Houtschen, bijeenkomt. De andere herberg is de "Langhe Hage". Doet eveneens dienst als brouwerij wat blijkt uit de bewaarde bierkelders en de afbeelding van een 'bierroerder' en het jaartal 1743 op één van de moerbalken. De gebouwen worden verkocht in 1756 en bij die gelegenheid schematisch afgebeeld als één geheel bestaande uit een hoger en een lager volume. Het lagere volume heeft vier traveeën en een dakkapel. Het hogere rechtervolume, met slechts twee traveeën, heeft eveneens een dakkapel. Het is niet duidelijk of deze schematische afbeelding overeenkomt met de werkelijke toestand. De Rijselsestraat staat er aangeduid als "den heerewegh van brugghe naer rouselaere". De herberg sluit haar deuren in 1777 en wordt verder als hoeve uitgebaat. Bebouwing op de Ferrariskaart (1770-1778) bestaande uit twee volumes, parallel en dwars op de Rijselsestraat. Gelijkaardige situatie op het primitief kadasterplan (circa 1830) en op de Atlas der Buurtwegen (1845) afgebeeld met een lang woonhuis, palend aan de straat en enkele kleinere bijgebouwtjes. Vanaf 1994 opnieuw horecafunctie.

Beschrijving. Langgestrekt, laag volume, oorspronkelijk met geïncorporeerde stalling links en woonhuis met opkamer rechts herkenbaar aan de ongelijke nokhoogte van de zadeldaken (mechanische pannen), overstekende dakrand. Eventueel met 17de-eeuwse kern maar zeker opklimmend tot vóór 1743. Geelbeschilderde en verankerde baksteen boven een gepekte plint. Rechthoekige, beluikte vensters met kleine roedeverdeling, nieuw schrijnwerk naar oud model, lage korfboogvormige deur met bewaard schrijnwerk.

Stalgedeelte met vrij gesloten straatgevel en sporen van oudere openingen, onder andere met korfboog. Op de hoek een houten gevelnisje met beeld van Maria. In de achtergevel een bewaard en beluikt bolkozijn met kleine roedeverdeling en getoogde muuropeningen. De vroegere schuurpoort is recent vervangen door een schuifraam. Recent geveluurwerk.

Interieur met 18de-eeuwse dakconstructie, nok- en schaargebinte.

  • ARCHIEF RUIMTE EN ERFGOED – AFDELING WEST-VLAANDEREN, Archiefnr. W/01821.
  • BONDUEL L., CAPPON G., Wandelen in Loppems verleden, Torhout, 1982, s.p., foto 14.
  • BRAET J., Beschermingsprocedure ingezet voor Zedelgemse monumenten, in Zilleghem. Handelingen van de Kring voor heemkunde en geschiedenis Pastoor Ronse, jg. 22, nr. 4, 2001, p. 151.
  • DHONT A., VERVENNE A., Geschiedenis van Loppem, 1974, p. 36.
  • SMESSAERT G., Den Swarten Hoop 1756, in Zilleghem. Handelingen van de Kring voor heemkunde en geschiedenis Pastoor Ronse, jg. 24, nr. 3, 2003, p. 122-124.
  • SMESSAERT G., Verkoop van "den Swarten Hoop", in Zilleghem. Handelingen van de Kring voor heemkunde en geschiedenis Pastoor Ronse, jg. 22, nr. 4, 2001, p. 143-145.
  • Open Monumentendag Vlaanderen. Historische herbergen te Zedelgem. De Swarten Hoop – Heydelberg, Zedelgem, 1998, p. 5-10.
  • VERVENNE A., Oude hoeven, herbergen en molens en hun bewoners te Loppem, Loppem, 1976, p. 126-128.

Bron: VAN VLAENDEREN P. & VRANCKX M. 2010: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Zedelgem met deelgemeenten Aartrijke, Loppem en Veldegem, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL47, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Van Vlaenderen, Patricia; Vranckx, Martien
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hoeve en herberg De Swarten Hoop [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/209969 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.