Gelegen langs het Alexis Decarneplein, rechts vóór de kerk. In de kerk bevinden zich nog een memento en glasramen in verband met de Eerste Wereldoorlog, op het kerkhof liggen nog verschillende militaire graven in verband met de Eerste Wereldoorlog.

Historische achtergrond

Het oorlogsgedenkteken herinnert, net als het memento in de kerk, aan de militaire doden van Stavele, die tijdens de Eerste Wereldoorlog het leven lieten. In het blad van de V.O.S. (Vlaamse Oud-Strijders) van 1 december 1919 werd meegedeeld dat er een actie gepland werd om een gedenkteken op te richten, waarbij een toelage aan de gemeente zou worden gevraagd. Op 14 augustus 1921 zouden ter gelegenheid van de wijding van de V.O.S.-vlag en de plechtige onthulling van het gedenkteken van de gesneuvelde medeburgers grootse feesten plaatsgrijpen, tegelijk met een optocht van de plaatselijke V.O.S.-bonden.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog lag Stavele een heel eind ten westen van het front. De kerk bleef gespaard van het oorlogsgeweld. Het was dan ook een gemeente waar geallieerde militairen op rust of halve rust kwamen. In het begin werden ze ingekwartierd in schuren of stallen, later werden barakken gebouwd. Stavele was vooral een kantonnement voor de Franse sector. Hier verbleven bijvoorbeeld de Zouaven die door de gasaanvallen getroffen werden. De militairen kenden er allerhande vormen van ontspanning: volksspelen, muziekuitvoeringen, toneel, sportmanifestaties,... Aan Eversam was er een badinstelling waar ze zich konden wassen en waar ook hun kleren gewassen, ontsmet en gedroogd werden. De akkers van de gemeente werden via de IJzer onder water gezet en gehouden.

Kenmerken

Op een breed podium met twee niveaus, staat een meerdelig hardstenen voetstuk. Het is voorzien van tekstplaten en bovenaan versierd met een meervoudig geprofileerde kroonlijst. Op de top is een rechtopzittende leeuw met het wapenschild van Stavele aangebracht. Op het voetstuk: op de voorkant een kruis en de namen van de gesneuvelden, "Stavele aan zijne gesneuvelde helden 1914 1918"; op de rechter- en linkerkant de namen van de doden en hun sterfjaar en -plaats. Uitgehouwen, wit beschilderde letters. De namen chronologisch gerangschikt. Hoogte: 330 centimeter, breedte: 200 centimeter, diepte: 200 centimeter.