De grot werd rond 1935 opgericht in de tuinen van het Sint-Jozefcollege. Door de aanleg van de Nassaulaan werd het driehoekige perceel met de grot afgescheiden van het domein van het college, waardoor de grot in onbruik raakte. In 2013 kocht de stad Turnhout de Mariagrot aan en zorgde voor een renovatie van de grot en de omgeving.

Het art-decoscholencomplex van het Sint-Jozefscollege werd gebouwd in 1934-1936 naar ontwerp van Lode Taeymans s.j. in samenwerking met J.B. Van den Broeck. De grot werd waarschijnlijk ook toen aangelegd, als deel van de ruime parktuin van het college. De grot is waarschijnlijk door de firma Janssens uit Westmeerbeek geconstrueerd, gezien de gelijkenissen in afwerking en gezien de bouwperiode van de grot. De grot is echter niet gesigneerd.

De grot staat in een driehoekig parkje met bomen en een onverhard wandelpad. Ten westen van de grot staat een monumentale beuk.

De Mariagrot is een constructie uit cementrustiek, de specialiteit van de firma Janssens uit Westmeerbeek. Het betreft een imitatie van de echte grot in Lourdes. Dergelijke Lourdesgrotten waren zeer populair vanaf het vierde kwart van de 19de eeuw, met een heropleving in de jaren 1930 omdat Bernadette Soubirous in 1933 heilig werd verklaard.

De grot bevat alle vaste kenmerken van een Lourdesgrot: een nis rechtsboven waarin vroeger een Mariabeeld stond, en een grote uitgespaarde ruimte beneden voor het buitenaltaar, wat eveneens verwijderd werd. Aan de voorzijde van de grot zijn twee blokken met opschrift ingemetseld. Een blok onder de beeldnis met opschrift "IK BEN DE ONBEVLEKTE ONTVANGENIS" en tegen de rechter zijwand een deels onleesbaar geworden inscriptie "BIDT VOOR ... GEVERS". Aan de rechterzijde van de grot werd een preekstoel vervaardigd, eveneens uit cementrustiek.

Uitzonderlijk aan deze Mariagrot in Turnhout is dat ze aan de achterzijde is uitgewerkt als podium voor toneeluitvoeringen van de school. Door dit dubbelgebruik vormt de Mariagrot een opvallend exemplaar binnen de grote groep grotten die in Vlaanderen werden opgericht in de jaren 1930.

De achterzijde van de grot bestaat uit een podium in drie niveaus, deels uit natuursteen, deels uit cementrustiek. Vooraan een plateau op de begane grond. Die trappen leiden van daaruit naar het hoger gelegen hoofdpodium, dat met een aantal muurtjes vooraan van het publiek is afgescheiden. Tegen de grot aan een derde niveau, afgescheiden met een hogere muur, te gebruiken als achterplan en als ruimte voor een souffleur.